Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Krwawi bracia na gdańskim gościńcu

Marek Gotard
27 października 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (107)
Szymon Mattern zakończył swój niesławny żywot, wieszając się w lochu gdańskiej Baszty Kotwiczników. Jego duch podobno do dziś dnia snuje się po wnętrzach Baszty, choć pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków, którzy mają tam swoje biura, przekonują, że w godzinach pracy nigdy się nie pojawia. Szymon Mattern zakończył swój niesławny żywot, wieszając się w lochu gdańskiej Baszty Kotwiczników. Jego duch podobno do dziś dnia snuje się po wnętrzach Baszty, choć pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków, którzy mają tam swoje biura, przekonują, że w godzinach pracy nigdy się nie pojawia.

Szymon Mattern zakończył swój niesławny żywot, wieszając się w lochu gdańskiej Baszty Kotwiczników. Jego duch podobno do dziś dnia snuje się po wnętrzach Baszty, choć pracownicy Wojewódzkiego Urzędu Konserwatora Zabytków, którzy mają tam swoje biura, przekonują, że w godzinach pracy nigdy się nie pojawia.

fot. Wojtek Jakubowski/KFP

To jedna z najbardziej krwawych gdańskich historii sprzed kilkuset lat. Jest w niej zemsta, brawura, okrucieństwo, i niejednoznaczność ludzkich losów. W opowieści o braciach Mattern, którzy na wieki zapisali się w historii Gdańska, nie brakuje też... zjaw.



Szczegóły kupieckiego sporu z 1492 roku chyba ostatecznie zaginęły już w mroku dziejów. Wiadomo tylko, że któregoś dnia na jednym z portowych nadbrzeży wybuchła dzika awantura o zamoczony ładunek, który przypłynął na jednym ze statków. Paradoksalnie spór mógł dotyczyć niewielkiej kwoty, gdyż wiadomo, że największe konflikty często powodują drobiazgi. W każdym razie, jak wzmiankują stare kroniki, skończyło się na tym, że dowodzący statkiem szyper został ciężko pobity, a kupiec, niejaki Schulze, dogorywał nad brzegiem Motławy z obciętymi członkami. Tym, który okaleczył adwersarza, był również kupiec – Grzegorz Mattern.

Kupiecki spór znalazł finał w sądzie. Skazany na banicję i pozbawiony całego majątku Grzegorz Mattern musiał opuścić Gdańsk. Na próżno odwoływał się od zasądzonego wyroku. Będąc pozbawionym wszystkiego i nie mając już nic do stracenia, Mattern poprzysiągł zemstę. A ta, podobnie jak sprawiedliwość, często uderza zupełnie na ślepo.

Na gościńcach pod Gdańskiem rozpoczął się krwawy karnawał rabunku i zbrodni. Skrzyknięta pod wodzą Matterna banda z lubością grabiła kupców i gwałciła niewiasty, przemierzające gościniec. Być może w poczuciu całkowitej bezkarności zbóje Matterna potrafili być zarówno całkowicie bezwzględni, jak i wspaniałomyślni. Najwięcej szczęścia mieli kupcy nie pochodzący z Gdańska. Ci przeważnie uchodzili z życiem z matternowych zasadzek.

Grzegorz Mattern na tereny rabunków szczególnie upodobał sobie okolice Pruszcza. Tu bowiem zbiegały się szlaki komunikacyjne z Tczewa i Chojnic.

Gdańszczanie próbowali rozbić bandę swojego "adwersarza", a wobec schwytanych zbójców nie mieli najmniejszej litości. W 1495 roku siedmiu ludzi z grzegorzowej kompanii ścięto pod kościołem w Pruszczu Gdańskim, a ich głowy wbito na pale i ustawiono na postrach przy gościńcu.

Na Matternie nie zrobiło to jednak wielkiego wrażenia. Mając poparcie miejscowej ludności, która, podobnie jak on, nienawidziła gdańszczan, z biegiem czasu tak się rozzuchwalił, że w 1499 roku napadł i spalił Długie Ogrody. Ofiarą gwałtu i ognia padła między innymi nowo wybudowana fara, czyli kościół parafialny (prawdopodobnie chodzi o kościół pod wezwaniem św Barbary), którą oddano do użytku zaledwie 11 lat wcześniej.

Zbójeckie życie Grzegorz Mattern zakończył jednak w Krośnie. Tam pojmano go i zabito 7 kwietnia 1502 roku.

Od krwawych występków Grzegorza Matterna dystansował się jego brat, Szymon. Również kupiec, starał się spokojnie prowadzić swoje interesy. Niestety, nie docenił mocy ówczesnego "czarnego PR". Nieustannie posądzany o współpracę z bratem, zbankrutował i, podobnie jak Grzegorz, poczuł, że nie ma już nic do stracenia.

Historia lubi się powtarzać, a powtórki często bywają gorsze od pierwowzoru. W zbójeckim rzemiośle Szymon Mattern przerósł swojego brata. Kolorem zbrojnej bandy Szymona był zielony. W roku 1515, 180 ubranych na zielono rzezimieszków podpaliło gdańskie spichlerze. W Gdańsku i okolicach znów lała się krew.

Bólem i cierpieniem Szymon Mattern sycił się przez kilkanaście miesięcy. W Roku Pańskim 1516 siedział już w niesławnym lochu Baszty Kotwiczników. Warunki były tam tak ciężkie, że Szymon niedługo potem się powiesił. Jego zwłoki, na rozkaz miejskich rajców, połamano kołem i zawieszono na szubienicy. Tak aby swoim samobójstwem nie wywinął się od słusznej należącej mu się kary.

Śmierć drugiego braci Mattern zakończyła prawie 25 letni okres trwogi na okolicznych szlakach.

Po swojej śmierci obaj bracia nadal nawiedzali gościńce. Tym razem jako legendarni zbóje, którymi straszono dzieci nie tylko w Gdańsku, ale także na niedalekiej Warmii czy nawet na Mazowszu. A niektóre z Matternowych legend przetrwały do dzisiaj.

Mieszkańcy Klonówki, obok Starogardu Gdańskiego, do dzisiaj przekazują sobie historię o niedalekim wąwozie, w którym mieli ukrywać się i zostawić tam swoje skarby zbóje Maternów.

Wśród gdańszczan utarło się też przekonanie, że do Matternów należała podgdańska wieś Matarnia. Jej nazwa pochodzi jednak nie od złowrogich kupców, tylko od pierwszego patrona miejscowego kościoła – włoskiego biskupa Materna, który zmarł w 314 roku naszej ery.

Podobno duch Szymona Matterna nawiedza też stojącą do dziś Basztę Kotwiczników. Krwawe widmo chodzi ponoć w nocy po zakamarkach baszty, nie dając zapomnieć o losach swoich i brata. Ciągnie się za nim też korowód niewinnych ofiar braterskiej zemsty...

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (107) ponad 10 zablokowanych

  • 2009-10-27 13:40

    Ciekawe to :) (12)

    Lubię czytać o historii i legendach Trójmiasta

    Viljar

    14 lat

    • 189 6

    • 2009-10-27 15:51

      nie Trójmiasta, tylko Gdańska (6)

      14 lat

      • 10 4

      • 2009-10-27 16:06

        a co gdańsk to nie trójmiasto?? (4)

        ??

        Adam Owicz

        14 lat

        • 5 5

        • 2009-10-27 17:05

          oczywiście że nie (2)

          Gdańsk to Gdańsk

          hyhy

          14 lat

          • 12 5

          • 2009-10-28 18:41

            no to sio

            no to sio z portalu trojmiasto.pl

            zyt

            14 lat

            • 0 0

          • 2009-10-27 21:05

            proponuję taki podział: Trójmiasto to Sopot, Gdynia i Wejherowo (plus Rumia, Reda)

            a Gdańsk to oddzielne miasto.

            14 lat

            • 2 7

        • 2009-10-27 20:26

          trudno byłoby, aby tego typu legendy opisywano o np.Gdyni

          deda

          14 lat

          • 6 0

      • 2009-10-27 21:28

        nie Gdańska, tylko Pomorza :)

        14 lat

        • 1 3

    • 2009-10-28 12:16

      super!

      ale jestes super :P

      pty$

      14 lat

      • 0 1

    • 2009-10-27 23:06

      Jo, ja tyz

      Bucefallo

      14 lat

      • 0 1

    • 2009-10-27 15:40

      "Na Matternie nie zrobiło to jednak wielkiego wrażenia."

      Panie Wojtku Matterno...

      14 lat

      • 2 2

    • 2009-10-27 14:18

      (1)

      poczytaj sobie "gdańskie legendy" Jerzego Sampa.

      aga

      14 lat

      • 15 1

      • 2009-10-27 14:56

        poczytałby...

        gdyby byly to legendy trójmiejskie...

        ;)

        14 lat

        • 8 9

  • 2009-10-28 16:38

    BRAWO

    więcej takich proszę

    14 lat

    • 1 0

  • 2009-10-28 13:44

    Zapraszam do lektury.

    Bardzo polecam ksiazke Pawla Pizunskiego " Pierwszy Pitawal Gdanski czyli zbrodnia nad Motlawa". Lektura naprawde godna polecenia.

    ciekawy historii

    14 lat

    • 1 0

  • 2009-10-27 14:40

    Wszytko pieknie ladnie, ale... (3)

    ...wzorem innych miast typu Praga mozna by karmic turystów takimi historiami w specjalnych wycieczkach nocą po tych wlasnie strasznych miejscach. Duchy to atrakcja ktora w Pradze sie swietnie sprzedaje! dlaczego nie mialo by tego byc w Gdansku?!

    14 lat

    • 19 0

    • 2009-10-28 12:50

      sama bym chętie poszła na zwiedzanie zakamarków Gdańska w takim klimacie, z dreszczykiem! :)

      BB

      14 lat

      • 0 0

    • 2009-10-27 14:47

      (1)

      Praga to stare miasto a Gdańsk ma tylko starą nazwę-dzisiejszy Gdańsk- budynki razem z ludnością ma 64 lata...

      14 lat

      • 1 4

      • 2009-10-27 21:33

        jakby to miało jakieś znaczenie. poza tym - mury, murami - ale dusza Gdańska z pewnością jest wielowiekowa

        14 lat

        • 1 0

  • 2009-10-27 14:03

    Kościerzyna (2)

    pomyśleć, że w tym czasie Gdańsk był mniejszy od dzisiejszej Kościerzyny

    14 lat

    • 3 11

    • 2009-10-27 21:31

      (1)

      O ile mnie pamięć nie myli, to Gdańsk był w tym czasie jednym z największych miast Europy

      14 lat

      • 3 0

      • 2009-10-28 12:48

        otóż to:D Warszawa to sie mogła schować;)

        BB

        14 lat

        • 1 0

  • 2009-10-28 10:40

    ARTYKUŁ PISANY NA CZEŚĆ SZATANA I POGANIZMU - SZKODA SŁÓW. (3)

    KATOLICY NIE POWINNI TEGO CZYTAĆ. TAKIE ARTYKUŁY O ZABOBONACH TO GRZECH.

    Justyna

    14 lat

    • 1 6

    • 2009-10-28 12:06

      :)))

      . czuwaj siostro!

      deadhead

      14 lat

      • 1 0

    • 2009-10-28 10:49

      (1)

      wez wyluzuj "siostro" justyno sama jestes jak jeden wielk zabobon,w twoim przypadku to szkoda słow,poracha na maxa

      grzech u

      14 lat

      • 0 1

      • 2009-10-28 11:34

        to się nazywa sarkazm;]

        14 lat

        • 1 0

  • 2009-10-27 20:14

    ciekawa dykteryjka, nie powiem:-) a wie ktoś gdzie i kiedy Wielki Mistrz Zakonu Lodziarzy bedzie rozdawał dziciom laptopy?? bo (3)

    od tych zupek to im bandziochy wzdęły jak wiejskim dzieciakom na przednówku:-)

    g@llux

    14 lat

    • 2 2

    • 2009-10-28 11:38

      g@llux jaki ty brzydki jestes, fuuuuujjj.

      14 lat

      • 0 0

    • 2009-10-27 20:57

      zostaw już te jabole w spokoju, bo widzę, że cię wykańczają powoli... (1)

      14 lat

      • 1 2

      • 2009-10-27 21:00

        :)

        http://www.trojmiasto.pl/galeria/grisza-siole-gallux-jozefa-bolo-2547.html?&id_w=164

        14 lat

        • 2 0

  • 2009-10-27 13:46

    niezłe... (1)

    Tej legendy gdańskiej jeszcze nie słyszałam-fajnie poczytać coś nowego.
    Dzięki za ciekawy artykuł.

    A

    14 lat

    • 75 2

    • 2009-10-28 11:31

      Git.

      Bez kitu artykuł ciekawy, coś dla odmiany, odmiany od krótkich notatek o dziurach w jezdni, pobiciu taksówkarza i nowym starym taborze tramwajowym.

      KM

      14 lat

      • 3 0

  • 2009-10-28 11:04

    W moim Pruszczu takie rzeczy sie działy!

    7 głow przed kościołem podwyzszenia krzyża spadło! Kiedys to było prawo i sprawiedliwośc dla bandytów!

    marek

    14 lat

    • 1 0

  • 2009-10-27 13:45

    Bardzo ciekawy artykuł! (3)

    Mógłby się zaczyać "W tym samym czasie, kiedy Kolumb dopływał do wschodnich wybrzeży Ameryki, w Gdańsku..."

    Więcej takich artykułów na Trójmieście poproszę!

    Martini

    14 lat

    • 114 2

    • 2009-10-28 04:05

      (2)

      Albo "W tym samym czasie, kiedy Kolumb dopływał do wschodnich wybrzeży Ameryki, w Gdyni..". Dlaczego Gdynia ma być gorsza, skoro jest lepsza od Gdańska?

      HF

      14 lat

      • 1 11

      • 2009-10-28 08:03

        Gdy Kolumb (1)

        dopływał do wybrzeży Ameryki to w miejscu gdzie jest Gdynia były tylko wydmy las i mewy .Jedynymi mieszkańcami była pewnie tylko dzika zwierzyna . Musisz się jeszcze trochę poduczyć malutki prowokatorze . :)

        :)

        14 lat

        • 11 1

        • 2009-10-28 10:37

          Wydmy, las i dziką zwierzynę to Ty masz w głowie. :-)
          Pierwsze wzmianki o Gdyni pochodzą z 1244 r., czyli gdy Kolumb dopływał do Ameryki. dawno już ona istniała.

          14 lat

          • 2 2

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3228)

Najczęściej komentowane

Jak zaprojektować centrum dzielnicowe Południa?

Jak zaprojektować centrum Południa?

Zrobili rowerzystom drogę kosztem kierowców. Rowerzyści nie chcą z niej korzystać

Rowerzyści dostali drogę, której nie chcą

więcej

Najczęściej czytane