Neptun nie tylko gdańskie ma imię. Rzeźby boga mórz można spotkać także w górach, w Wielkopolsce, na Dolnym Śląsku czy Mazowszu. Niewątpliwie najsłynniejsza z nich znajduje się przy Dworze Artusa w Gdańsku, gdzie Neptun spogląda na Długi Targ
ze szczytu fontanny. Inne wyobrażenia Neptuna są może mniej znane, ale równie ciekawe. Przedstawiamy 10 pomników Neptuna z Polski.
tak, chociaż nie wiedziałe(a)m, że w aż tylu
48%
tak, to bardzo popularna rzeźba
19%
nie, myślałe(a)m, że jest tylko w Gdańsku
33%
Dobrze zbudowany, władczy, o wyrazistych rysach, zawsze z trójzębem w muskularnej ręce, z falami włosów, w towarzystwie morskich stworzeń, zwykle z zakrytym przyrodzeniem. Tak prezentuje się
Neptun w wyobrażeniu artystów. Przedstawiające go posągi zdobią miejskie place, miejsca historyczne i rekreacyjne. W mitologii rzymskiej był bogiem wód, chmur i deszczu, a także opiekunem koni i wyścigów. Greckim odpowiednikiem Neptuna jest
Posejdon.
Smukły Neptun z Gdańska
Najsłynniejszy Neptun w Polsce, jako część fontanny, znajduje się w Gdańsku. Autorem projektu wraz z czaszą i trzonem, jest architekt i rzeźbiarz
Abraham van den Blocke , a model figury wykonał
Piotr Husen. Rzeźbę ważącą 650 kg odlano z brązu w 1612 r. Elementy architektoniczne fontanny nawiązują do manieryzmu flamandzkiego. Co ciekawe, pierwotnie fontanna była kolorowa. Uruchomiono ją 9 października 1633. Uszkodzona w czasie II wojny światowej została, dla jej ochrony, zdemontowana i wywieziona do Parchowa pod Bytowem. Czaszę i podstawę zamurowano cegłami. Po 1945 została odrestaurowana i ponownie uruchomiona 22 lipca 1954.
Fontanna jest jednym z ważniejszych symboli Gdańska, chętnie wykorzystywana, przez oświetlenie bądź przebranie, do pokreślenia jakiegoś wydarzenia, rocznicy czy idei.
Helski bóg morza i jego przyrodzenie
Dużo młodszym bratem Neptuna z
Długiego Targu jest ten helski. Posąg Neptuna znajduje się na
Bulwarze Nadmorskim w Helu. Jego budowa trwała dwa lata, a odsłonięto go w 2020 roku. Rzeźba z białego granitu jest kopią monumentu z fontanny stojącej we włoskiej Bolonii. Oryginalna rzeźba i fontanna powstały w 1564 r. Dla fanów motoryzacji ciekawostką może być to, że kształt trójzębu oryginalnej rzeźby stał się inspiracją dla logo marki samochodów Maserati. Posąg z Helu wyrzeźbił
Tadeusz Biniewicz według projektu autorstwa
Arkadiusza Żółtowskiego, który jest właścicielem posągu i to on zlecił jego wykonanie. Figura Neptuna ma 3,4 m wysokości, a cały pomnik 5,5 m. Figura Neptuna ma 3,4 m wysokości, a cały pomnik 5,5 m.
W sierpniu 2020 roku Neptun z Helu stracił przyrodzenie. Zniszczenie, którego dokonał turysta z Warszawy udało się na szczęście szybko naprawić. Powstałe straty wyceniono na 30 tys. zł.
"Jerzy z widłami" na delfinie w Gliwicach
Neptuna można też spotkać na rynku w Gliwicach. Siedzi on na delfinie, z którego wypływa woda, dzierżąc w ręku trójząb. Rzeźbę stworzył w 1794
Johannes Nitsche, rzeźbiarz barokowy z Opawy. Monument z piaskowca jest jednocześnie fontanną. Stoi ona na cokole wewnątrz
kwadratowego basenu.
Obiekt swego czasu był ulubionym elementem krajobrazu Gliwic, a mieszkańcy nadali mu przydomek "Jerzy z widłami".
Morska bryza w górach
Co robi posąg Neptuna w
Jeleniej Górze? Jego obecność tam ma swoje wytłumaczenie. Upamiętnia dawne, dobre stosunki handlowe miejskich kupców z zamorskimi krajami. Rzeźba w postaci fontanny znajduje się tuż przy ratuszu i stoi w miejscu dawnej studni miejskiej. Powstała w XVIII wieku, a zlecenie na jej wykonanie przyjął
Joseph Anton Bechert. Początkowo zdobiła prawdopodobnie jedną z podmiejskich siedzib kupieckich, potem trafiła na plac i ozdobiła fontannę przed ratuszem.
Największa rzeźba na promenadzie
Bóg mórz upodobał sobie także wągrowiecką promenadę nad
Jeziorem Durowskim w Wągrowcu. Malownicza trasa usiana jest rzeźbami autorstwa poznańskich artystów. Rzeźba Neptuna jest tam największą z rzeźb zdobiących promenadę. Na cokole, pod figurą boga mórz, znajduje się napis "Neptun Rex". Trójząb Neptuna skierowany jest do dołu, a nie jak w innych wyobrażeniach - w górę.
Statyczny Neptun w Bielsku-Białej
Na spokojny i statyczny wizerunek Neptuna można natrafić w centralnej części rynku w
Bielsku-Białej. Z fontanny, w kierunku wschodnim, wybiega sztuczny kanał o długości około 15 metrów. Zrekonstruowana rzeźba Neptuna wróciła w to miejsce po jego gruntownej przebudowie w 2006 roku. Neptuna nie było tutaj od 1891 roku.
Świdnicki Neptun
Fontanna z Neptunem znajduje się też na
Rynku w Świdnicy. Obiekt powstał w miejscu dawnej drewnianej studni, która spłonęła podczas wielkiego pożaru miasta w 1716 roku. Wybudowano ją za pieniądze z kasy miejskiej
w 1732 roku. Autorem obiektu jest rzeźbiarz
Georg Leonard Weber. Postać Neptuna z trójzębem oplata szata, a u dołu znajdują się dwa konie morskie i leżąca postać Wodnika.
Kawałek Neptuna w Łazienkach Królewskich
Początkowo, jako rzeźba całej postaci, Neptun według koncepcji
króla Stanisława Augusta miał zdobić kaskadę wodną i być głównym akcentem perspektywy oglądanej z okien Pałacu na Wyspie. Zachowało się tylko gipsowe popiersie boga mórz. Znajduje się ono wśród zieleni, przy ścieżce prowadzącej na most nad kaskadą w
Łazienkach Królewskich.
Neptun z Sopotu
Swojego Neptuna ma również Sopot. Nie jest to może dzieło monumentalne, ale warto odnotować, że jego nieduża postać znajduje się przy wejściu do Baru Przystań.
Barokowa rzeźba z Wrocławia, zniszczona-powróciła
Neptun dumnie prezentował się przez lata na
placu Nowy Targ we Wrocławiu. Fontanna stała tam do 1945. Pod koniec II wojny światowej została zniszczona, a jej szczątki uznano za zaginione. W 2010 roku pozostałości fontanny zostały odkopane przez archeologów podczas wykopalisk poprzedzających budowę parkingu podziemnego. Jesienią 2022 roku oryginalna rzeźba Neptuna została odnaleziona w Wielowsi koło Sycowa.
Powstała w 1732 roku na zlecenie Rady Miejskiej. Wykonana z piaskowca przez wrocławskiego kamieniarza
Johanna Karingera i rzeźbiarza
Johanna Jakoba Bauera, a jej ozdobne elementy odkuł
Johann Baptista Lembergerg.
Nie tylko Kopernik
Warto też na koniec odnotować, że fontanna Neptuna stała kiedyś także w Toruniu. Od około 1700 r. znajdowała się w reprezentacyjnym miejscu - na Rynku Staromiejskim. Ufundował ją rajca miejski, a potem burmistrz
Johann Zimmermann w formie pięknej studni z postacią Neptuna w zwieńczeniu. Uległa ona jednak zniszczeniu już w 1740 r.
Podczas pisania tekstu korzystałam ze stron: gedanopedia.pl, polskanieznana.pl, wikpedia.pl. wikimapia, swidnica24.pl, lazienki-krolewskie.pl.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
