• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nietypowe Budowle Trójmiasta. Stoczniowa Hala Kadłubownia i Trasernia

Ewa Budnik
5 września 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 

Hala Trasernia oglądana z lotu ptaka robi imponujące wrażenie.

W cyklu Nietypowe Budowle Trójmiasta pokazywaliśmy ostatnio wieżę ciśnień w Letnicy. Dzisiaj opowiadamy o widocznej z ulicy Jana z Kolna Hali TraserniaMapka. Na jej froncie znajduje się biały napis "Stocznia Gdańska". W kolejnym odcinku pokażemy zachowany schron przeciwlotniczy przy ulicy Chrzanowskiego w GdyniMapka.



Tereny stoczniowe:

Hala Trasernia jest tak eksponowana, że każdy mieszkaniec Gdańska jednym tchem wymieniłby ją razem ze stoczniowymi dźwigami czy salą BHP na liście najbardziej kojarzonych gdańskich obiektów stoczniowych. Swoimi niebieskimi bramami i białym napisem "Stocznia Gdańska" rzuca się w oczy wszystkich osób, które samochodem albo tramwajem przejeżdżają Jana z Kolna i Marynarki Polskiej w Gdańsku.

Nie da się zaprzeczyć: budynek jest wielki. Z udostępnionej przez urząd konserwatora zabytków karty ewidencyjnej wynika, że ma on 27 metrów wysokości, szerokość 23 metry i długość 197 metrów. Powierzchnia użytkowa wynosi prawie 17 tys. m kw.  

Ogromna hala zwraca uwagę osób przejeżdżających ul. Jana z Kolna. Ogromna hala zwraca uwagę osób przejeżdżających ul. Jana z Kolna.

Stocznia elbląskiego przedsiębiorcy



W tej samej karcie ewidencyjnej przywołana jest historia obiektu: 14 lutego 1889 roku Ferdynand Schichau, właściciel stoczni w Elblągu, kupił od zarządu miasta Gdańska teren w sąsiedztwie Stoczni Cesarskiej i linii kolejowej o powierzchni ok. 50 ha. Stocznia budowana przez niego w Gdańsku była filią przedsiębiorstwa w Elblągu.

Hala 3B powstała ok. 1890 roku i mieściła: kuźnię kotłów (Kessel-Schmiede), kuźnię miedzi (Kupfer-Schmiede), ślusarnię (Schlosserei) i stolarnię (Tischlerei).

Po II wojnie światowej stocznie Cesarska i Schichaua zostały połączone, a w hali 3B utworzono halę prefabrykacji sekcji kadłubowych, na drugiej kondygnacji budynku mieściła się natomiast trasernia optyczna i modelowa, do której zadań należało wykreślanie linii teoretycznych kadłuba wielkości naturalnej i sporządzenie rysunków wręgów oraz wykonanie szablonów potrzebnych do prac montażowych. Szablony przekazywano potem pomiędzy trasernią na wyższej kondygnacji a halą obróbki na dole za pomocą specjalnego otworu w stropie oraz podnośnika elektrycznego przesuwanego na szynie.

Po latach takiego funkcjonowania hala zaczęła pełnić funkcję wyłącznie hali montażowej.Podczas działalności Stoczni Gdańskiej w hali mieścił się Wydział PK-3, Oddział Prefabrykacji, a budynek nazwano halą prefabrykacji.

W 1977 roku przeprowadzony został remont instalacji wentylacyjnej hali, a 1983 roku adaptacja pomieszczeń trasernii dla potrzeb Biura Projektowo-Konstrukcyjnego w Wydziale K1 Stoczni Gdańskiej.

Plan Stoczni Schichaua z 1899 roku Plan Stoczni Schichaua z 1899 roku

Konstrukcja z końca XIX wieku



Hala wzniesiona została w konstrukcji szkieletowej - z profili stalowych wypełnionych czerwoną cegłą. W środku znajdowało się pięć suwnic, dźwig (do 4,5 tony) oraz elektrowyciąg (do pół tony). Jej charakterystycznym elementem są stalowe, czteroskrzydłowe wrota rozsuwane przy pomocy napędu elektrycznego. Znajdują się one na frontowej i tylnej elewacji obiektu.

W elewację frontową (południową) wkomponowany jest dużej wielkości napis STOCZNIA GDAŃSKA oraz dwa emblematy w postaci tablic powyżej, którymi są: Order Sztandaru Pracy oraz logo zakładowe z literami SG.

Hala ma dwie kondygnacje - ciągną się one wzdłuż dłuższych boków hali. Strop hali wykonany jest z blachy na konstrukcji stalowej. Nad częścią jednokondygnacyjną (ciągnącą się wzdłuż hali przez środek) znajduje się nadbudówka ze stalowymi świetlikami. Ze względu na obecnie panujące obostrzenia związane z epidemią ekipa Trojmiasto.pl nie mogła wejść do środka, by uwiecznić jak obecnie wyglądają wnętrza.

Na całej długości elewacji zachodniej do hali przylega budynek 9B będący przybudówką socjalno-biurową z czterema klatkami schodowymi.

Hala musi przetrwać



Obecnie teren, na którym znajduje się hala, należy do spadkobierczyni terenów postoczniowych - spółki Synergia 99 - i jest dzierżawiona przez Stocznię Crist.

Warszawska pracownia architektoniczna JEMS Architekci stworzyła koncepcję przyszłego zagospodarowania terenów stoczniowych pomiędzy Popiełuszki a węzłem Kliniczna. Hala Trasernia pozostaje w niej widoczna z ulicy Jana z Kolna (zgodnie z zapisami miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego). Przed halą powstać ma miejski, wypełniony zielenią, elementami sztuki i małą architekturą plac.

  • Widok na halę jest chroniony zapisami w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. W przyszłości przed halą powstanie miejski plac.
  • Koncepcja zagospodarowania tej części przyszłej dzielnicy Młode Miasto powstała w warszawskiej pracowni JEMS Architekci. Plac przed halą jest w niej wyraźnie zaznaczony.

Nietypowa budowla? Zgłoś nam do wyjaśnienia
Zastanawiasz się, czym jest i jaką funkcję pełni dziwna budowla, którą mijasz w drodze do pracy lub która znajduje się w pobliżu twojego miejsca zamieszkania? Napisz do nas! Poinformuj o lokalizacji, napisz, jakie masz pytania. Postaramy się ją sfilmować i wyjaśnić, co to takiego.

inwestycje@trojmiasto.pl

Opinie (83) 4 zablokowane

  • Historia (3)

    Kiedyś na tej hali pod napisem
    stocznia gdańska był jeszcze
    im. Lenina.
    Kto to pamięta? Łapka w górę.

    • 95 9

    • He, pamiętam! Mam nawet zdjęcie tej hali z tym napisem. Zdjęcie było zrobione w czasie sierpniowych strajków 1980 roku. Nie można tu dołączyć, bo dodałbym.

      • 3 0

    • To był najważniejszy człon nazwy! A pisie komuchy się dziś pieklą! Ale to prawda! (1)

      • 5 4

      • "Człon" to doskonałe słowo na ten element nazwy stoczni.

        • 2 1

  • (2)

    to nie jest hala trsernia. to jest hala produkcji sekcji kadluba wydz.K3 a trasernia znajdowala sie na poddaszu tej hali i nalezala do wydz.K1 obrobki kadluba ktorego jedna z hal sie ostala i znajduje sie obok. Nikt nigdy nie nazywal tej hali ;hala trasernia;

    • 13 0

    • No to jak oni to (1)

      Na tym trojmiscie opisuja??? Skandal i hanba!

      • 0 0

      • Nie znajo sie.

        • 0 0

  • (4)

    pracowalem w tej traserni klasycznej

    • 16 4

    • Pozdrawiam traserów klasycznych

      Fajna suwnica tam była.

      • 2 0

    • A co ciekawego (2)

      Wytrasowaleś?

      • 2 0

      • Wytrasował

        Chyba pissiorka.

        • 1 1

      • Krzywy nos wytrasowal

        • 0 4

  • Inna hala

    Witam. Porównując mapę i zdjęcia, to chyba wkradła się pomyłka. Na mapie, czerwoną linią zaznaczona jest hala, ale zdjęcia przedstawiają inną halę, umiejscowioną trochę dalej i zbudowaną znaczenia później. Proszę się temu przyjrzeć dokładniej. Pozdrawiam.

    • 1 0

  • Stocznia. (3)

    Tylko popatrzeć jak zniszczono polską stocznię . popaprancy zniszczą wszystko co polskie.

    • 10 10

    • Tym podpisem" od urodzenia", zwaliłaś mnie z nóg. Cóż za poczucie humoru.

      • 0 0

    • stocznia zbankrutowała za czasów wojewody Macieja Płażyńskiego (1)

      o czym wielu, jak Kacper, nie chce pamiętać.

      • 6 1

      • Płażyński sprawował nadzór właścicielski w imieniu Skarbu Państwa

        tak, tak Kacperku.

        • 5 0

  • mieszkaniec

    To była kiedyś trasernia klasyczna w skali 1:1 - a następnie optyczna skala 1:10

    • 1 0

  • Słabiutko Pani Redaktor

    Sznowna Pani Redaktor, wiedza Pani jak widać po artykule bardzo skromniutka wiec pisze Pani banialuki. Ścieżki w hali są to ciągi komunikacyjne, całkiem normalna sprawa jeśli prowadzi się produkcje. Ponadto jeśli budynek był by w złym stanie technicznym nie został by dopuszczony do użytkowania i nie możliwa była by dalsza produkcja a jak widać stocznia Crist ją prowadzi. Następnym razem proponuje dobrze zgłębić temat nim zacznie się coś pisać.

    • 6 0

  • Stocznia Gdańska

    a potem cegiełkę po cegiełce i tak powstała telewizja która trwa

    • 2 0

  • Na górze była także strzelnica (1)

    Nie pamiętam czy na poziomie +1 czy +2 (aczkolwiek o +2 w artykule się nie wspomina) była strzelnica. Byłem tam bodajże w 84 roku z cała klasą z Technikum Budowy Okrętów z zajęć Przysposobienia Obraonnego. Bardzo duża strzelnica. Po strzelaniu ołówki poszły w ruch i wszyscy mieli niezłe wyniki strzelania

    • 6 0

    • oszust młody

      Polak potrafi nawet na strzelnicy oszukiwać i to w conradinum wstyd !!!

      • 3 0

  • Jak porosnie juz trawa to przyjada gorale i beda na hali wypasali owce

    A bajarz Sabala bedzie opowiadal wycieczkowiczom co i jak sie stalo, ze wszystko trafil szlag.

    • 5 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane