• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Nowe Muzeum Gdańska? Tak, ale na innych zasadach

Michał Stąporek
22 czerwca 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 

Pomysł stworzenia Muzeum Gdańska nie jest zły, ale powinno się ono mieścić w zabytkowej, a nie w nowej siedzibie. Z kolei na działce nad Motławą lepiej umieścić instytucję kultury, której budowa i utrzymanie mniej obciążą budżet miasta - Operę Bałtycką.



Najnowszy pomysł władz Gdańska jest taki: niech nad Motławą, na działce przy ul. Rycerskiej zobacz na mapie Gdańska, w miejscu, gdzie jeszcze kilka lat temu latem odbywały się turnieje rycerskie i organizowano średniowieczne festyny, powstanie nowy oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska. Umieścimy w nim muzeum, które opowie o 1000-letniej historii miasta.

  • Symboliczne wskazanie bryły budynku, jaki mógłby powstać na działce przy ul. Rycerskiej.
  • Symboliczne wskazanie bryły budynku, jaki mógłby powstać przy ul. Rycerskiej w Gdańsku.


Przedstawiając we wtorek ten pomysł, prezydent Paweł Adamowicz zaznaczył, że chce rozpocząć publiczną dyskusję na ten temat. Skoro tak - to dyskutujmy.

O tej dzielnicy się mówi

Moment prezentacji tej idei został starannie wybrany, ponieważ dziś ta okolica przeżywa swoje pięć minut sławy. Wciąż dyskutuje się o frekwencyjnym sukcesie, jaki odniosło znajdujące się po sąsiedzku Muzeum II Wojny Światowej zobacz na mapie Gdańska, które od otwarcia odwiedziło 130 tys. gości. Gorącym tematem jest także uruchomienie znajdującej się tuż obok kładki na Ołowiankę. Z kolei w drugą stronę, z biegiem Motławy, powstało niedawno nowe osiedle mieszkaniowe zobacz na mapie Gdańska, które przyciąga spacerujących znajdującymi się tu restauracjami i kawiarnią.

Otwarcie kładki na Ołowiankę przyciągnęło tłumy


Dlatego słusznie uznano, że działka przy Rycerskiej jest zbyt atrakcyjna, by porastała ją trawa. Władze Gdańska uważają, że nowe muzeum znacznie sensowniej wypełni tę przestrzeń. A właściwie "nowe-stare", ponieważ placówka byłaby częścią MHMG. Jego osiem oddziałów rozsianych jest po całym mieście, ale żaden nie opowiada całościowo o historii Gdańska.

Czy w Gdańsku przydałoby się muzeum opowiadające zwięźle o jego historii?

Urzędnicy przekonują, że - wzorem wielu innych europejskich miast - Gdańsk powinien taki obiekt mieć i że powinien się on znaleźć w nowym budynku.

Tę pierwszą opinię mogę pod pewnymi warunkami zaakceptować, tę drugą - już nie.

Postaram się wytłumaczyć dlaczego.

Gdańsk kulturą stoi

W ostatnich latach w Gdańsku powstało wiele nowych obiektów kulturalnych: są to Ośrodek Kultury Morskiej Narodowego Muzeum Morskiego, Muzeum II Wojny Światowej, Europejskie Centrum Solidarności, Teatr Szekspirowski. Stale rozbudowywane jest centrum Hewelianum. Przygotowywana jest adaptacja zabytkowych budynków na Osieku na Dom Chodowieckiego i Grassa. W ramach budowy centrum handlowego Forum Gdańsk, powstaje miejskie Centrum Dziedzictwa Historycznego Gdańska. Kilka tygodniu temu ogłoszono, że miasto stara się o unijne środki na remont i adaptację Wielkiego Młyna, do którego ma się przenieść Muzeum Bursztynu, a więc jeden z oddziałów MHMG. Trwa duży remont Teatru Wybrzeże.

Choć nie wszystkie te obiekty są utrzymywane przez miasto, nie sposób zarzucić komukolwiek, że infrastruktura kulturalna w mieście jest zaniedbana, a mieszkańcy Gdańska żyją na kulturalnej pustyni.

Co za dużo, to niezdrowo

Wręcz przeciwnie: czasami aktywność Gdańska w tej kwestii może budzić wątpliwości i pytania o zasadność. W mojej ocenie tak jest w przypadku Centrum Dziedzictwa Historycznego Gdańska (które powstaje na koszt inwestora za ok. 14 mln). Nie rozumiem i nie akceptuję wyjaśnień o potrzebie obiektu, w którym znajdzie się punkt informacji turystycznej (100 m dalej identyczny mieści się w Bramie Wyżynnej) i makieta śródmieścia Gdańska (no naprawdę, niesamowita atrakcja!). Sądzę, że Centrum Dziedzictwa powstaje tylko dlatego, że prowadzona w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego budowa Forum Gdańsk musiała mieć jakiś cel publiczny (tego wymaga prawo), a z braku lepszych pomysłów wybrano właśnie taki.
  • Budowa Kunsztu Wodnego, czyli Centrum Dziedzictwa Historycznego Gdańska, pochłonie ok. 14-15 mln zł. Jego przeznaczenie jest jednak dyskusyjne.
  • Budowa Kunsztu Wodnego, czyli Centrum Dziedzictwa Historycznego Gdańska, pochłonie ok. 14-15 mln zł. Jego przeznaczenie jest jednak dyskusyjne.

Krótka kołdra nie starczy dla wszystkich

Mimo tego zastrzeżenia uważam, że nowe placówki kulturalne mogą być powodem do dumy dla miasta, o ile mają ciekawą ofertę kulturalną. Pamiętajmy jednak, że każdy taki obiekt kosztuje: nie tylko na etapie budowy, ale także - a może przede wszystkim - w codziennym utrzymaniu.

Tymczasem, choć roczny budżet Gdańska na kulturę wzrósł w tym roku do ok. 80 mln zł, to od wielu lat utrzymuje się na podobnym poziomie. A skoro budżetowa kołdra rośnie znacznie wolniej, niż liczba grzejących się pod nią, to nic dziwnego, że każdy musi zadowolić się coraz mniejszym jej kawałkiem. Czy na pewno potrzebujemy nowych obiektów, których nie będzie stać, na prowadzenie ciekawej działalności?

Być może podobnymi argumentami kierowali cię czytelnicy Trojmiasto.pl, którzy dość krytycznie ocenili pomysł budowy nowego muzeum.

Czytelnicy Trojmiasto.pl są podzieleni w sprawie utworzenia nowego muzeum, ale większość z nich odrzuca ten pomysł. Czytelnicy Trojmiasto.pl są podzieleni w sprawie utworzenia nowego muzeum, ale większość z nich odrzuca ten pomysł.

Muzeum historii w historycznym budynku

Wciąż jednak uważam, że pomysł utworzenia jednego muzeum, które w pigułce, dostosowanej do oczekiwań współczesnego mieszkańca i turysty, opowie o historii miasta, nie jest zły i może się obronić. Ale nie potrzebuje ono nowego budynku. Wręcz przeciwnie: będzie znacznie ciekawsze, gdy znajdzie się w budynku zabytkowym.

A taki budynek jest na wyciągnięcie ręki. To Wielki Młyn.

Utworzenie w nim Muzeum Gdańska rozwiązałoby od razu kilka problemów.

  1. Pomogłoby to ocalić niszczejący i wymagający generalnego remontu zabytek.
  2. Pozwoliłoby skorzystać z funduszy unijnych (na ratowanie zabytku), na które nie można liczyć w przypadku budynku stawianego od podstaw.
  3. Pozwoliłoby uniknąć awantury, no, powiedzmy - sporu estetyczno-architektonicznego, który zwykle wybucha w Gdańsku, gdy w historycznym śródmieściu powstają nowoczesne budynki.


Wielki Młyn wymaga remontu. Gdyby zlokalizować tu nowe Muzeum Gdańska, środki unijne pozwoliłyby połączyć prace remontowe z adaptacją budynku na nowe potrzeby.
Wielki Młyn wymaga remontu. Gdyby zlokalizować tu nowe Muzeum Gdańska, środki unijne pozwoliłyby połączyć prace remontowe z adaptacją budynku na nowe potrzeby.
Takie rozwiązanie ma jeden minus: do Wielkiego Młyna nie trafiłoby Muzeum Bursztynu, które dziś ledwo mieści się w niewielkim Zespole Przedbramia. Ale cóż, wszystkiego mieć nie można.

Co nad Motławą? Opera!

To jednak nie znaczy, że działka przy ul. Rycerskiej powinna dalej leżeć odłogiem. Owszem, powinno się ją zagospodarować i powinna to zrobić instytucja publiczna. I najlepiej, by przedsięwzięcie to było finansowane, a następnie utrzymywane, z kilku budżetów i źródeł.

Taki efekt można by osiągnąć, gdyby w tym miejscu wybudować nowy gmach dla Opery Bałtyckiej. Dyskusja o jej przeniesieniu ze zbyt małego budynku przy al. Zwycięstwa zobacz na mapie Gdańska trwa od lat, jednak nie posuwa się do przodu. Tymczasem, gdyby się na taką przeprowadzkę zdecydować, mogłoby to przynieść wiele korzyści.

  1. Budowę musiałby sfinansować marszałek województwa, który za operę odpowiada, ale Gdańsk mógłby się do niej dołożyć (podobnie jak marszałek dołożył się do budowy Teatru Szekspirowskiego). W zamian za to, Gdańsk mógłby stać się współorganizatorem opery i w przyszłości współfinansować jej bieżącą działalność.
  2. Wielokrotnie opisywane przez nas problemy finansowe opery wynikają m.in. z tego, że mała widownia nie jest w stanie pomieścić zbyt wielu widzów, w związku z czym dochód ze sprzedanych biletów jest za skromny, by załatać budżet. Nowa, większa siedziba, mogłaby częściowo ten problem rozwiązać. Zastrzeżenie: działka przy ul. Rycerskiej jest niewiele większa, niż teren zajmowany dziś przez operę, ale z pewnością można by ją zabudować znacznie efektywniej, niż zrobiono to przed laty.
  3. Budowę nad Motławą można by wesprzeć pieniędzmi uzyskanymi ze sprzedaży działki, na której dziś stoi opera. Ten teren mógłby być wart ok. 20 mln zł.
  4. Opera nad Motławą byłaby na wyciągnięcie ręki od filharmonii, a obie instytucje łączyłaby przerzucona nad rzeką kładka. Poza spektakularnym efektem symbolicznym takie sąsiedztwo miałoby znaczenie także praktycznie. Z dużego parkingu na Ołowiance mogliby korzystać goście opery, dzięki czemu w jej gmachu mogłoby powstać mniej (kosztownych) miejsc parkingowych.


O nowej siedzibie Opery Bałtyckiej dyskutuje się od lat, ale konkretów nie ma żadnych. Jedyne jej projekty, jak ten powyżej, powstają w ramach prac studenckich. O nowej siedzibie Opery Bałtyckiej dyskutuje się od lat, ale konkretów nie ma żadnych. Jedyne jej projekty, jak ten powyżej, powstają w ramach prac studenckich.
Mam świadomość, że proponując budowę nowej opery przy ul. Rycerskiej, wytrącam sobie z ręki wcześniej użyty argument o uniknięciu sporu o kształt architektoniczny nowego budynku. No cóż, wszystkiego mieć nie można.

Miejsca

Opinie (203) 4 zablokowane

  • Muzeum za muzeum a za tym muzeum jeszcze jedno muzeum. (1)

    Ciekawy i merytoryczny głos w dyskusji. Mam jednak kilka wątpliwości. Myślę, że o sucesie frekwencyjnym Muzem II Wojny będziemy mogli mówić dopiero za kilka miesięcy. Teraz zwiedzających napędza skandal wokół tej instytucji i nowość. Zobaczymy ilu zwiedzających będzie za rok. Mam również zasadnicze pytanie. Jak ma wyglądać wystawa w nowym muzeum? Jeżeli za grube miliony mamy wznosić betonowy bunkier dla elektroniki, to szkoda wysiłku. Ludzie chcą oglądać autentyki a nie naciskać klawisze. Tego jednak chyba brakuje. I na koniec. Inwestowanie w kulturę to nie jest wydawanie pieniędzy na beton. Inwestowanie w kulturę polega na wspieraniu ludzi kultury, na gromadzeniu dzieł sztuki na trosce o substancję zabytkową, a z tym i nas kiepsko.

    • 42 1

    • Dokładnie. Muzeum 2Wojny jest na raz. Przereklamowane sporem właścicielskim. Powielenie netu i kilka pamiàtek. Ja byłem raz i raczej już więcej nie pójdę. To samo ECS. Pewnie będà obowiàzkowe dla wycieczek szkolnych odwiedzajàcych G.Jak przyjeżdża do mnie rodzina to codziennie chcà nad morze, na piwko i obiadek. A jest jeszcze kilkanaście innych muzeów, które przez dwa wspomniane ledwo zipià, a sà więcej warte. A co z budynkiem Poczty, który jest w stanie niedoineestowania- jakiš pomysł. A i zapomniałem o sueerenie, któremu obiecano muzeum Westerplatte. Teren Westerplatte to aktualnie dziura wstydu!

      • 12 0

  • (1)

    budowa i utrzymanie opery mniej obciaza budzet miasta????
    czy sprawdzil pan koszty budowy najnowszych polskich siedzib instytucji muzycznych we wroclawiu i katowicach?
    czy spojrzal pan w marszalkowski bip ile kosztuje utrzymanie baltyckiej?

    • 11 5

    • o tyle ma racje

      Że taniej miastu dołożyć się do opery, niż samodzielnie wybudować nowy budynek muzeum i potem go utrzymywac

      • 6 0

  • W obecnej siedzibie ABW mogłoby powstać muzeum.. (2)

    • 12 3

    • donosów i ubeków

      • 0 2

    • na Biskupiej Górce a policję przenieść na ulicę Wiesława, dokładnie całą

      • 4 0

  • Moze zrobic muzeum muzeów?

    • 17 0

  • (2)

    opera nie potrzebuje wiekszej widowni. to sztuka niszowa. nikt tej widowni nie zapelni.

    • 11 14

    • w prowincjonalnym Gdańsku bo wszędzie na świecie widownie są pełne (1)

      • 9 1

      • Teatr Wielki

        w Warszawie ma widownie na 1800 miejsc, zawsze plena po brzegi. Na spektakle kupuje sie bilety z polrocznym wyprzedzeniem. Opera Baltycka tez nie swieci pustkami

        • 6 0

  • Sensowne tezy

    Dobry artykul, popieram

    • 18 1

  • kulturalne szachy

    Muzeum Bursztynu do Wielkiego Młyna.
    Muzeum Gdańska do Kunsztu Wodnego.
    IKM do Zespolu Przedbramia i w dawnej siedzibie.
    Opere Baltycką zlikwidować.

    • 16 8

  • Tak Gdańsk to taki stan umysłu na rogatkach będą pobierać za bilety i kaucje za muzealne kapcie .Brawo.

    • 10 8

  • Opera operą a na Marynarki Polskiej znowu ŚMIERDZI (1)

    Czernobyl przy Martwej Wiśle trwa

    • 14 1

    • na Wałowej też

      • 2 0

  • Juž teraz wydwane są pieniądze na Gak. Często na nietrafione pomysły. Mówi się o tym że deweloper kupi teren sceny muzycznej w Gdańsku. A obiekt przy powstańw warszawskich niedawno wyremontowano za miliony złotych. Nie można tak trwonić pieniędzy. Naszych pieniędzy. Ile ma kosztować Opera a ile kosztuje utrzymanie obiektów kultury. Napiszcie. Takie budynki MHMG przejęte jak Wielki Młyn czy kuźnia wodna w oliwie. One mają całodobową ochronę która w skali roku kosztuje setki tys zł. Czy nas jako miasto stać. A może jesteśmy rozrzutnym miatem

    • 12 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane