Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Pancerna historia Trójmiasta, czyli Miazga z czołgiem

Marek Gotard
7 lipca 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (336)
Czołg przy alei Zwycięstwa w Gdańsku pada co jakiś czas ofiarą wandali, którzy przemalowują go na wszystkie kolory tęczy. Miesiąc temu T-34 prezentował się na różowo. Czołg przy alei Zwycięstwa w Gdańsku pada co jakiś czas ofiarą wandali, którzy przemalowują go na wszystkie kolory tęczy. Miesiąc temu T-34 prezentował się na różowo.

Czołg przy alei Zwycięstwa w Gdańsku pada co jakiś czas ofiarą wandali, którzy przemalowują go na wszystkie kolory tęczy. Miesiąc temu T-34 prezentował się na różowo.

fot. Mateusz Ochocki/KFP

Wbrew powszechnemu przekonaniu stojący przy al. Zwycięstwa czołg T34 nie wjechał jako pierwszy do odbieranego z rąk Niemców Gdańska. Radziecki tank był pierwszy, ale w... Gdyni. Gdańsk zdobywał natomiast amerykański Sherman.



Jeszcze dwadzieścia lat temu Gdańsk miał trzy czołgi T 34. Jako pierwszy zniknął najpotężniejszy i najnowszy - powojenny T34 - 85, stojący na Targu Rakowym. Jako drugi, dwa lata temu, opuścił Trójmiasto, wartościowy egzemplarz T 34 - 76, który na początku lat 60., przed wizytą Chruszczowa, zastąpił krzyż na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Podczas II Wojny Światowej służył w armii sowieckiej, kończąc swój szlak bojowy z dziurą w bocznym pancerzu, gdzieś w okolicach Nowego Dworu Gdańskiego. Dziś można go oglądać w wojskowym muzeum w Zielonej Górze.

Trzeci i jedyny, który szczęśliwie dotrwał do naszych czasów, to niezwykle rzadki, model T 34 - 76, najprawdopodobniej z 1941 roku. Takich czołgów nie ma już w zasadzie na świecie, dlatego zazdroszczą go nam amatorzy militariów, nie tylko z Polski. Dlaczego? Przez pięć lat wojny, w tym dwóch spędzonych w nieustannym odwrocie, zdecydowana większość czołgów w tym modelu została rozbita na bezkresnych polach Rosji. "Nasz" T 34, który powstał albo w Stalingradzie, albo był jednym z pierwszych zbudowanych za Uralem, uzbrojony był w armatę F-34 kalibru 76,2 mm. Wozy tej wersji były wyposażone w nowy typ kół jezdnych i gąsienice o lepszej przyczepności. Był to też ostatni model T34 - 76, wykonany względnie solidnie. Modele z 1942 i 1943 miały znacznie więcej uproszczeń.

Przewodnicy, opowiadający turystom o historii i ciekawostkach dawnej Wielkiej Alei (dziś al. Zwycięstwa) mówią, że był to sowiecki czołg, który jako pierwszy wjechał do Gdańska. Są też tacy - którzy mówią, że jest to pierwszy czołg, który wjechał do Gdyni. Racje mają ci drudzy. Choć i opowieść tych pierwszych ma w sobie odrobinę prawdy.

Gdańskim T 34 dowodził 27 marca 1945 roku porucznik Julian Miazga z 1 Brygady Pancernej im. "Bohaterów Westerplatte" . Na wysokości Wzgórza św. Maksymiliana w Gdyni, kierowany przez niego wóz, jako pierwszy wdarł się do miasta. Dziś nie dowiemy się, gdzie wcześniej służył czołg, którego dowódcą został Miazga. Na pewno była to pierwszorzutowa jednostka sowiecka, która wymieniając sprzęt, oddała starszy model do I Brygady imienia Bohaterów Westerplatte.

Co się działo z pojazdem przed przejęciem przez Polaków, to materiał na dociekania dla historyków. Jedno jest pewne. Miazga musiał być piekielnie dobrym czołgistą, skoro przeprowadził starego "Teciaka" przez cały szlak bojowy Brygady, docierając nim aż do Trójmiasta.

- Czołg został uszkodzony. Nie wiem jak to się stało, ale zerwało gąsienicę. Trzeba było mieć naprawdę pecha, tyle razy bowiem człowiek marzył o dotarciu do morza, a tu w najgorętszym momencie, kilkaset metrów od upragnionego celu, uszkodzona maszyna - wspominał te chwile Julian Miazga. - Poderwałem załogę do naprawy gąsienicy...Niemcy byli wszędzie...W pewnym momencie poczułem w piersiach silne ukłucie. Przestrzelili mi płuca.

Radziecki Sherman stał przez pewien czas na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Potem zastąpił go w tym miejscu model T 34 z I Brygady im Bohaterów Westerplatte. Radziecki Sherman stał przez pewien czas na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Potem zastąpił go w tym miejscu model T 34 z I Brygady im Bohaterów Westerplatte.

Radziecki Sherman stał przez pewien czas na cmentarzyku Obrońców Westerplatte. Potem zastąpił go w tym miejscu model T 34 z I Brygady im Bohaterów Westerplatte.

W 1946 roku dzielny porucznik osobiście przyprowadził swój czołg na aleję Zwycięstwa w Gdańsku. Mimo że w tym czasie Gdańsk miał już "swój czołg", który walczył o miasto. Był nim sowiecki Sherman, który stał na cmentarzyku, prawie dokładnie tam, gdzie potem ustawiono pojazd z I Brygady im Bohaterów Westerplatte.

Podczas walk o Gdańsk obie strony zostawiły tu całą masę pancernego żelastwa. Ulice miasta zarzucone były niemieckimi Panterami, Pzkpfw III i IV, a nawet słynnymi Tygrysami Królewskimi. Tak samo było ze strony rosyjskiej. Na ulicy Stągiewnej przez wiele miesięcy po wojnie straszył okrutnie zmasakrowany wrak ciężkiego działa pancernego Isu 152. Przy ul. Pomorskiej w Jelitkowie wrak T34-85, służył przez lata okolicznym dzieciakom za świetną zabawkę. Korpusy sowieckich czołgów zalegały też Sopot, Stogi, Oliwę i Wrzeszcz, gdzie na terenie koszar znalazły swój grób ciężkie Is-y. Gdzieś wśród nich pozostał Sherman, którego rok później "podmieniono" na Teciaka.

Co się z nim stało? Najprawdopodobniej trafił - podobnie jak cały niemiecki sprzęt - na składowisko złomu i pojechał do huty.

Szkoda. Powinien pozostać nad Motławą. Tym bardziej, że dziś w Polsce nie ma, ani na pomniku, ani w muzeum ani jednego Shermana.

Los nie obszedł się tez łaskawie z czołgiem Miazgi. Z biegiem czasu zapomniano o jego historii. Zaczął być traktowany jak relikt komunizmu. Przerabiany na "Rudego 102", a nawet malowany na różowo. Dzisiejszy, jasnozielony kolor to robota starających się przywrócić mu dawny wygląd, kombatantów. Może jednak warto we wspólnej akcji przywrócić mu barwy z 27 marca 1945 roku, fundując mu przy okazji tabliczkę z prawdziwą "pancerną" historią Trójmiasta?

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (336) 8 zablokowanych

  • 2009-07-07 14:21

    MASZ RACJĘ LEPIEJ POSTAWIĆ TYGRYSA NIŻ T-34 KTÓRE NISZCZYŁY GDAŃSK O OBRÓCIŁY W PROCH.TO HAŃBA ŻE WŁADZE GDAŃSKA TOLERUJĄ TAKI (1)

    POMNIK

    PANCERNY

    14 lat

    • 1 12

    • 2009-07-07 14:45

      podziekujmy za to naszym "sprzymierzeńcom" czyli aliantom.....

      14 lat

      • 3 0

  • 2009-07-07 12:33

    Brawo Lębork (3)

    tam tez maja piekny egzemplarz czolgu i jakos im nie przeszkadza-moze w Lęborku mieszka bardziej cywilizowane i kulturalne spoleczenstwo?

    kurier

    14 lat

    • 5 0

    • 2009-07-07 14:37

      A w Wejherowie klecha usunął czołg - pomnik

      mimo protestów... Czarny dzis wszystko może.

      Mac

      14 lat

      • 1 0

    • 2009-07-07 13:06

      Czolg, ktory stoi w leborskim parku im. Chrobrego to pieknie zachowany IS-2. Bodajze w zeszlym roku wladze miasta chcialy go oddac do jakiegos muzeum wojskowosci w Zaganiu, ale na skutek protestow mieszkancow czolg zostal.

      piotrukas

      14 lat

      • 1 0

    • 2009-07-07 13:01

      odpowiedz jest prosta: w Leborku nie ma tyle jodu!

      milosnik Sopotu

      14 lat

      • 1 0

  • 2009-07-07 14:34

    Jest to pomnik uważany za nieszłuszny, ale krew żołnierzy Berlinga i Andersa

    miała ten sam kolor i byli oni Polakami walćzcymi o Polske. Jak wyszła towyszła, ale była i będzie Polską. Berlingowcy zasługuja na szacunek i koniec.

    Maciek

    14 lat

    • 13 0

  • 2009-07-07 13:48

    Na wysokości Wzgórza św. Maksymiliana w Gdyni, kierowany przez niego wóz, jako pierwszy wdarł się do miasta. (1)

    Pytanie.
    Dlaczego więc nie stanął przy al. Zwycięstwa w Gdyni?

    W Gdańsku faktycznie winien stanąć w tym miejscu "sowiecki Sherman", ew. obok niego krasnoarmijec. W Wołgogradzie(Stalingaradzie) oglądałem w zakładowej sali kinowej, b.fabrykę tych czołgów(obecnie m.in.traktorów) była ogromna i imponująca. W większości te ogromne tanki produkowały przy liniach technologicznych kobiety, o zgrozo nawet w kuźni (przy obróbce cieplnej):((
    Gdyby nie technologie amerykańskie dla ZSRR nie wiem jak potoczyłaby się ta wojna.

    Bezstronny

    14 lat

    • 5 2

    • 2009-07-07 14:03

      W tym miejscu

      winien stanąć pęknięty tygrys królewski Güntera Grassa z herbem gdańskim z Waffen-SS w dziesiątej dywizji pancernej „Frundsberg"

      Terker

      14 lat

      • 2 0

  • 2009-07-07 13:56

    A tam sherman, mogli Trygrysa II oszczędzić. To by była dopiero atrakcja!

    kiler

    14 lat

    • 1 4

  • 2009-07-07 10:28

    gąsienice o lepszej przyczepności? (3)

    Jakoś nie mogę wyobrazić sobie czołgu, który porusza się tak szybko, że zaczyna wpadać w poślizg

    Trzeźwy

    14 lat

    • 0 3

    • 2009-07-07 10:59

      to mało wiesz. (1)

      pozdro i poczytaj trochę

      14 lat

      • 3 0

      • 2009-07-07 13:36

        No nie bądź taki, podziel się tą wiedzą...

        A najlepiej zapodaj jakiś link do filmu, na którym widać jak czołg T 34 - 76 wyprodukowany w 1940 roku ma problemy z przyczepnością

        A może tylko chciałeś sobie polepszyć samopoczucie pisząc, że mało wiem?

        Trzeźwy

        14 lat

        • 0 0

    • 2009-07-07 12:54

      mniej od broilera!

      milosnik Sopotu

      14 lat

      • 0 0

  • 2009-07-07 11:47

    świetna jest ta ścieżka rowerowa wzdłuż Alei Zwycięstwa! (2)

    na prawdę super!

    M

    14 lat

    • 3 2

    • 2009-07-07 12:57

      wlasnie zabilem komara o duzej rozpietosci skrzydel! (1)

      milosnik Sopotu

      14 lat

      • 0 1

      • 2009-07-07 13:30

        do roboty się weź lepiej

        14 lat

        • 1 0

  • 2009-07-07 11:05

    pomnik zabytek treść (2)

    Ten czołg to pomnik upamiętniający historyczne wydarzenie - początek końca wojny w Gdańsku. W tej sytuacji, wolę taki pomnik od rzeźby. Poza tym dla mnie jest to atrakcja. Wolę popatrzeć na prawdziwy spręt z epoki niż jego artystyczną wizję. Co do malowania, nie upierałbym się przy militarnych barwach. skoro to symbol końca wojny w Gdańsku, niech sobie będzie pomalowany w kwiaty, ptaki, chmurki i inne pokojowe symbole - to jest przestrzeń dla artystów na uzbrojenie w odpowiednią treść.

    Mikuś

    14 lat

    • 3 2

    • 2009-07-07 11:35

      malowanie (1)

      Tez mi się tak zdaje. Co innego czołg w muzeum czy na Westerplatte, ale tu, w parku, to może być i w chmurki itd.

      e.

      14 lat

      • 1 3

      • 2009-07-07 13:27

        czy chcialabys aby twoj chlopak nakladal na siebie majtki dziewczece lub biustonosz?

        Wojsko to :obowiazek,honor,ojczyzna...
        A nie stado wymalowanych ciot!
        Kiedys ludzie przynosili kwiaty i kladli w podziekowaniu i szacunku.

        milosnik Sopotu

        14 lat

        • 0 1

  • 2009-07-07 13:26

    klub na poziomie maxa...

    lepiej omijać

    14 lat

    • 0 1

  • 2009-07-07 13:06

    Gdańsk powinien godnie przywitać premiera Putina (2)

    1 IX 2009 roku.
    Dość rosyjskich kłamstw !

    as

    14 lat

    • 0 2

    • 2009-07-07 13:09

      to Putin przyjedzie na czolgu? (1)

      milosnik Sopotu

      14 lat

      • 2 0

      • 2009-07-07 13:19

        nie, na kocie!

        Wicia

        14 lat

        • 0 0

5
6
7
8
9

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3231)

Najczęściej komentowane

Po 80 latach zabytkowe dzwony wróciły do Gdańska. Przypłynęły z Lubeki

Po 80 latach dzwony wróciły do Gdańska

Oficjalnie: Piotr Borawski i Emilia Lodzińska wiceprezydentami Gdańska

Lodzińska i Borawski wiceprezydentami

więcej

Najczęściej czytane