• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Refleksje o wystawie w Muzeum II Wojny Światowej

Rafał Borowski
27 marca 2017 (artykuł sprzed 7 lat) 
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zostało oficjalnie otwarte 23 marca 2017 roku. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku zostało oficjalnie otwarte 23 marca 2017 roku.

Wystawie głównej w Muzeum II Wojny Światowej nie sposób odmówić logicznej i konsekwentnej narracji, choć części odbiorców snuta tu opowieść nie musi odpowiadać. Prezentuje bowiem historię tragedii wielu, a nie tylko jednego narodu, nawet jeśli na tragedię Polski i Polaków kładzie szczególny nacisk.



Jak oceniasz wystawę w Muzeum II Wojny Światowej?

Od otwarcia Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku minęło już pięć dni, a przez jego sale przewinęło się kilka tysięcy zwiedzających. Można więc podzielić się pierwszymi refleksjami na temat wystawy, która wzbudziła tak dużą dyskusję na wiele miesięcy przed jej udostępnieniem.

Ogromny rozmach

To, co jako pierwsze rzuca się w oczy, gdy tylko przekroczymy próg wystawy, to jej ogrom. W wysokich na kilka metrów 21 salach tematycznych, zajmujących łączną powierzchnię ok. 5 tys. m kw., zgromadzono łącznie ponad 35 tys. obiektów. Już na wstępie warto zaznaczyć, że nie ma najmniejszych szans na to, aby w ciągu jednej wizyty przypatrzeć się każdemu z nich i przeczytać umieszczone obok nich opisy - to bezcelowe.

Każdy, kto naprawdę chce dogłębnie zapoznać się z treścią wystawy, a nie tylko odwiedzić wszystkie sale i rzucić okiem na wypełniające je elementy, musi przyjść do muzeum przynajmniej kilka razy. Nie należy tego jednak traktować jako przestrogi, ale raczej zachętę do zapoznania się z ogromem informacji, które są tutaj prezentowane.

Nie tyko przebieg, ale również przyczyny i skutki wojny

Pierwszym elementem, który zabiera nas w opowieść o najbardziej krwawym w dziejach świata konflikcie, jest koloryzowany film wyświetlany na panoramicznym ekranie. To materiał sprzed wybuchu... I wojny światowej, gdyż właśnie w jej skutkach należy upatrywać przyczyn konfliktu z lat 1939-1945. Kolejne kadry, pokazujące m.in. zamach na austro-węgierskiego arcyksięcia Ferdynanda, bitwę pod Verdun, upadek europejskich monarchii, rewolucję bolszewicką, zmiany granic w Europie czy wreszcie walkę Polaków o niepodległość, pozwalają lepiej zrozumieć, dlaczego wyniszczone hekatombą I wojny światowej społeczeństwa Europy zaledwie dwie dekady później pogrążyły się w kolejnej rzezi.

Pierwsza z trzech części wystawy, którą otwiera wspomniany film, nosi nazwę "Droga do wojny". W jej kolejnych salach wyraźnie pokazano, kim byli sprawcy II wojny światowej. Zwiedzający mogą tutaj zapoznać się m.in. z narodzinami nazistowskich Niemiec, faszystowskich Włoch czy komunistycznego Związku Radzieckiego i zrozumieć, dlaczego także ich obywatele - bo nie tylko przywódcy - zgotowali piekło sąsiednim narodom.

Dokładnie z tego samego powodu wystawa nie kończy się w maju 1945 roku, ale praktycznie w 1989 roku. Trzecia część wystawy, zatytułowana "Długi cień wojny", wyjaśnia, dlaczego "wyzwolenie" przez Armię Czerwoną spod niemieckiej okupacji krajów leżących na wschód od Łaby, w tym i Polski, oznaczało kolejne zniewolenie. Reasumując, wystawa w gdańskim muzeum obrazuje nie tylko przebieg II wojny światowej, ale również jej przyczyny i dalekosiężne skutki.

Przede wszystkim cierpienia cywilów

Największą część wystawy zajmuje jej część druga, która nosi nazwę "Groza wojny". To tutaj przedstawiono właściwy przebieg konfliktu, który przetoczył się przez świat. Pomysłodawcy wystawy postanowili ukazać go przede wszystkim przez pryzmat doświadczeń ludności cywilnej. Nie potyczki i bitwy oraz ich uczestnicy, ale masowa i niezwykle okrutna eksterminacja, wysiedlenia, roboty przymusowe, wynaradawianie, skutki głodu, gwałty czy rabunki - oto zagadnienia, przez które w znacznej mierze można poznać tutaj historię konfliktu, który pochłonął ponad 60 mln istnień ludzkich.

Opinie pierwszych gości Muzeum II Wojny Światowej



Co warte podkreślenia, pokazano tutaj cierpienia i walkę z okupantem praktycznie wszystkich narodów, które brały udział w II wojnie światowej. Nie tylko Polaków i innych Europejczyków, ale również mieszkańców Dalekiego Wschodu, mordowanych przez wojska japońskie. Dzięki temu, praktycznie każdy mieszkaniec naszego globu, którego przodkowie doświadczyli okropieństw z lat 1939-1945, znajdzie tutaj miejsce poświęcone jego ojczyźnie. I nie będzie potrzebował do tego słownika, gdyż wszystkie muzealne obiekty zostały opisane zarówno w języku polskim, jak i angielskim.

Zwiedzający mogą tutaj zapoznać się m. in. z narodzinami nazistowskich Niemiec, faszystowskich Włoch czy komunistycznego Związku Radzieckiego i zrozumieć, dlaczego także ich obywatele - bo nie tylko przywódcy - zgotowali piekło sąsiednim narodom.


Zarówno polscy, jak i zagraniczni zwiedzający dostaną informacje o m. in. japońskiej okupacji Chin, ludobójstwie dokonanym przez chorwackich Ustaszy na innych narodach byłej Jugosławii, zbiorowej egzekucji Żydów dokonanej przez Niemców w Babim Jarze pod Kijowem, oblężeniu przez Niemców radzieckiego Leningradu czy antyniemieckim powstaniu na Słowacji.

Polskie doświadczenie wpisane w mozaikę narodów

Nie oznacza to jednak, że polskie doświadczenia nikną w gąszczu prezentowanych tu informacji. Wręcz przeciwnie, polski rozdział historii II wojny światowej zajmuje znaczną część wystawy i składa się z wielu aspektów, w tym także i tych, o których nie można było mówić głośno w okresie PRL-u. Oprócz wojny obronnej 1939 r., niemieckiego terroru w okupowanej Polsce, stworzonego tutaj przez Niemców systemu obozów koncentracyjnych i zagłady, Polskiego Państwa Podziemnego czy marszu Polaków wraz z Sowietami na Berlin, są również sekcje poświęcone radzieckiemu terrorowi na Kresach Wschodnich, w tym zbrodni katyńskiej i wywózkom na Syberię, rzezi wołyńskiej, Powstaniu Warszawskiemu, żołnierzom Polskich Sił zbrojnych na Zachodzie czy wkładowi polskich uczonych w złamanie kodu maszyny szyfrującej Enigma.

I choć rzeczywiście można narzekać, że niektóre polskie wątki zostały zaprezentowane w sposób dość powierzchowny, np. rzeź wołyńska, to należy pamiętać o pewnej kluczowej kwestii: muzealna wystawa konsekwentnie prezentuje w możliwie pełny sposób doświadczenia wszystkich narodów biorących udział w II wojnie. W tym natłoku informacji polskie wątki nie zostały pominięte, tylko wpisane w ogólnoświatową narrację.
Polski rozdział historii II wojny światowej zajmuje znaczną część wystawy i składa się z wielu aspektów, w tym także i tych, o których nie można było mówić głośno w okresie PRL-u

Należy zaznaczyć, że w opisach eksponatów dołożono wszelkich starań, aby uwypuklić obcokrajowcom unikatowość polskich doświadczeń, np. wyjątkowo brutalny charakter okupacji niemieckiej w Polsce w porównaniu do krajów Europy Zachodniej.

Czołgi, rekonstrukcje mieszkań i ulic oraz przejmujące instalacje

Opisaną wyżej treść wystawy można poznać za pomocą ponad 35 tys. obiektów. Z najbardziej spektakularnych elementów wystawy należy wymienić m.in. dwa czołgi (radziecki T-34 i amerykański M4 Sherman), zawieszone pod sufitem repliki bomby atomowej zrzuconej na Hiroszimę i fragment niemieckiego samolotu Junkers Ju 87, ale przede wszystkim dwie rekonstrukcje fragmentu warszawskiej ulicy. Pierwszy z nich przedstawia stolicę w przededniu wojny, zaś drugi tuż po jej zakończeniu.

Dodatkowo, w części dedykowanej młodszym zwiedzającym znajdują się trzy "wersje" przedwojennego, warszawskiego mieszkania. Podobnie jak wspomniana wcześniej ulica, zostało ono pokazane w różnych stadiach wojny, ze wszystkimi tego konsekwencjami.

Warto również wspomnieć o dwóch instalacjach, które znajdują się w części poświęconej zagadnieniu Holokaustu. Pierwsza z nich to ściana wzniesiona z replik walizek ludzi, którzy nieświadomi swojego losu przywieźli je ze sobą do niemieckich obozów koncentracyjnych. Natomiast druga instalacja składa się z wysokich, szklanych ścian, na które nadrukowano zdjęcia pomordowanych przez Niemców Żydów. Anonimowa masa 6 milionów ofiar zyskuje dzięki temu bardziej indywidualny wymiar. I w piorunujący sposób uzmysławia odbiorcy oblicze tejże tragedii.

Wada: za mało instalacji i oryginalnych eksponatów

Szkoda, że podobnych instalacji nie jest znacznie więcej, gdyż właśnie one najbardziej zapadają w pamięć. I to za ich pomocą można było nieco wyróżnić niektóre z polskich wątków, aby wyszczególnić je dla zagranicznych odbiorców. Na przykład ten, że symboliczny początek II wojny światowej miał miejsce właśnie w Gdańsku, a obrońcy Westerplatte i Poczty Polskiej byli jednymi z pierwszych, którzy stawili zbrojny opór niemieckiej machinie wojennej.

Można również narzekać, że w muzeum znajduje się zbyt mała liczba oryginalnych eksponatów, a zbyt dużo kopii eksponatów przechowywanych w innych placówkach muzealnych na świecie. Sęk w tym, że zdobycie takich przedmiotów graniczy z cudem. Żaden dyrektor muzeum nie pozbędzie się swoich najcenniejszych zbiorów. Właśnie dlatego Muzeum II Wojny Światowej musiało liczyć przede wszystkim na dary od osób prywatnych oraz wykonać kopie, na które kręci nosem część zwiedzających.

Mało broni, mnóstwo przedmiotów codziennego użytku

Jak już wcześniej wspomniano, wystawa prezentuje II wojnę światową przede wszystkim z perspektywy cywilów. Bestialsko mordowanych, okaleczanych, głodujących, wysiedlanych czy okradanych. I właśnie ich doświadczeń dotyczy przeważająca część eksponatów i ponad 240 stanowisk multimedialnych. Srogo zawiedzie się ten, kto liczy na obejrzenie tutaj bogatego arsenału historycznej broni.

Pośród jej nielicznych egzemplarzy dominują raczej przedmioty codziennego użytku, np. dziecięca zabawka wydobyta z gruzów zbombardowanego Kalisza, parasole odnalezione na terenie obozu Auschwitz czy dziecięcy bucik wydobyty z gruzów warszawskiej Woli, której mieszkańcy zostali wymordowani przez Niemców w sierpniu 1944 roku. Takie przedmioty dobitnie świadczą o tym, że nadrzędnym celem twórców wystawy było ukazanie wojny przede wszystkim jako niczym niezawinionego i potwornego cierpienia zwykłych ludzi.

Żeby chwalić lub krytykować - trzeba tę wystawę zobaczyć

Wystawie głównej w Muzeum II Wojny Światowej nie sposób odmówić logicznej i konsekwentnej narracji, choć części odbiorców ta narracje nie musi odpowiadać. To opowieść o tragedii wielu, a nie tylko jednego narodu, choć na tragedię Polski i Polaków kładzie szczególny nacisk.

Bez wątpienia, tę wystawę powinien odwiedzić każdy, kto chciałby bliżej poznać historię największego w dziejach ludzkości konfliktu. I nie ma tu większego znaczenia, czy mieszka nad Wisłą, Renem, Dunajem czy Jangcy. Ta wystawa jest przystępna i zrozumiała dla każdego, kto potrafi komunikować się w języku angielskim.

Jestem przekonany, że na naszych oczach wyrósł właśnie kolejny symbol Gdańska, którego nie powstydziłaby się żadna metropolia. To prawdziwie światowe Muzeum II Wojny Światowej.

Miejsca

Opinie (330) 7 zablokowanych

  • (3)

    Czy jest tez cos o bohaterskim zajeciu zaolzia przez polska armie?;)

    • 11 20

    • Raczej odzyskaniu Zaolzia tumanie

      • 14 9

    • Jest

      Idz i zobacz. Potem ewentualnie pomedrkuj

      • 6 1

    • Jest

      • 1 1

  • To jest bardzo wazne muzeum (4)

    Pokazuje kto był okupantem a kto ofiarą. Dzis Niemcy odwracają kota ogonem nazywając obozy koncentracyjne - polskimi. Szczyt perfidii i zaklamania na miarę narodu Goebelsa.

    • 19 13

    • Ale w tym muzeum to Niemcy są ofiarą! (3)

      Jest tam tabliczka o "wypędzeniu" Niemców.

      • 7 12

      • Każdy naród, każdy cywil w czasie wojny jest ofiarą.

        • 12 3

      • (1)

        Kłamiesz. O "wypędzeniu" nie ma tam słowa.

        • 6 5

        • Racja, nie ma tam nic takiego

          Pisowskie fake-newsy!!!

          • 8 4

  • (2)

    a jest coś o Katyniu i sala poświęcona Hitlerowi i Stalinowi ?

    • 13 0

    • Tak sowieci stalinowcy wg wystawy byli intelektualistami i grali w szachy!

      A Polki wychodzące z Niemieckich obozów koncentracyjnych dostawały po rowerze w promocji i jechały do domu!

      • 9 20

    • idź i poszukaj sali z eksponatami

      • 4 1

  • Brakuje dystrybutorów z wodą bo po takich emocjach można zaslabnac...

    • 20 1

  • Myślicie że wojna jest już tylko w muzeach. (2)

    I to Was zgubi.

    • 20 3

    • prawdziwa jest aktualnie w Syrii (1)

      • 8 0

      • I w Polsce jest znajdziesz Hitlera ze swoimi chłopcami

        Otwórzcie oczy!

        • 8 0

  • Wystawa obarczona jest grzechem pierworodnym (7)

    Jako sztandarowa inicjatywa jednego obozu politycznego reklamowana jest nawet hasłem: Zobacz zanim... Źle wystawie służyło też okołomuzealne zacietrzewienie polityczne Budynia i plac im. Bartoszewskiego.
    Odnośnie wystawy. Pełno filmów, zdjęć, taki fotoplastykon. A eksponaty? Tu muzeum(!) prezentuje się dość słabo.
    Nie wiem, czy cudzoziemiec ma po co przychodzić do tego muzeum.

    • 41 28

    • Dokładnie tak samo myśle (1)

      Za 500 000 000zł można było zdobyć więcej eksponatów i to lepszych.
      Te czołgi które ewidentnie pochodzą z produkcji powojennej aż szczypią w oczy o pozostałych "eksponatach" czasu za mało pisać.
      Kiepska jakość wizualizacji modele w skali wymagajacej oglądania pod lupą i te dziwne tabliczki typu "wypędzeni Niemcy" ojjjj

      • 12 9

      • Czołg wystarczyło zabrać z Al. Zwycięstwa - autentyk, za darmo i koniec propagandy, 3 korzyści na raz.

        • 2 0

    • masz eksponaty to podaruj ludzkości (2)

      • 6 2

      • gdybyś nie wiedział, nie prowadzi muzeum

        i nie dostaje z tego tytułu pieniędzy!

        • 4 2

      • za pół miliarda pewnie coś by kupił

        • 3 0

    • (1)

      Chyba Kaszubski imbecyl.

      • 1 1

      • Bardzo dziękuję za elokwentną i wyważoną wypowiedź

        • 1 0

  • fajne muzeum cierpiące na wiele niedociągnięć

    przemówienie Churchilla po wciśnięciu guzik pl bądź eng idzie tylko w jedynym słusznym języku - polskim. Oznakowanie trasy fatalne- gdzie oznakowania np. na podłodze? Nie otworzono jeszcze sklepu i baru - może ktoś by pomyślał o np. automatach z wodą? Starsi ludzie ledwie dają radę przejść taką trasę, a tu jeszcze kropli wody nie uświadczysz.
    Poprawy wymagaja również drewniane schody. Pomjając fakt trzeszczenia i ogólnego rozklekotania (po trzech dniach działalności) są w niesamowicie zlewającym sie kolorze. Proszę poobserwować schodzących ludzi i znaleźć kogoś kto się nie zachwieje. Oznaczcie granice stopni zanim ktoś się zabije.

    • 22 7

  • Muzeum ma już swoją nazwę w sieci ..."KRYPTA" (4)

    Opowieści z krypty...

    • 24 13

    • he he dobre ;) (1)

      • 5 4

      • To jest

        bardzo dobre , KRYPTA !!!!!!!!!!

        • 1 0

    • w "sieci" czy u ciebie na patolskiej "dzielni"?

      • 4 1

    • Chcesz krypty to jedź na Wawel. Zobaczysz nieudacznika Lecha!

      • 2 0

  • (5)

    Bylismy z Narzeczonym i bardzo nam sie podobalo. Z tym ze trzeba sie nastawic na duzo duzo chodzenia - minimum 3h by to wszystko zobaczyc, przeczytac. Muzeum na swiatowym poziomie:)
    Natomiast troche uwag co do organizacji- powinna zostac rozwiazana sprawa z parkingiem bo to jest dramat(chodzenie na rozne poziomy po odliczenie ulgi co blokuje wyjazd i dezoroentuje ludzi). Dodatkowo, lepiej oznaczyc wyjscia z parkigu bo duzo osob sie gubi i wchodzi w pomieszczenia pracownicze(wyjscie z windy na -1).
    Brak kawiarni jest dosc odczuwalny-szczegolnie jak sie okazuje, ze bilety na dana godzine zostaly wyprzedane(a takoe sytuacje byly w sobote). No i brakuje jakiegos automatu z woda czy czymkolwiek do pica( jesli ktos zapomni) - chociazby kolo szatni -bo to jednak 3h zwiedzania minimum.
    I taka uwaga do zwiedzajacych z dzieciaczkami malymi: zostawicie dzieci lepiej w domu. Obserwowalam jak dzieciaki byly znuzone wielogodzinnym chodzeniem. Nie do konca rozumialy tez temat i miejscami byly przerazone filmami( takie do lat 6) wiec nie wiem czy to tak do konca dobry pomysl brac malutkie szkarby do takiego muzeum. Oczywiscie- kazdy robi jak uwaza:)

    • 30 7

    • to pierwszy tydzień, będzie i kawiarnia, jeszcze ajentów nie ma (2)

      jest sala dla dzieci z eksponatami, z zabawkami ...

      • 6 0

      • No jest, to prawda aczkolwiek potem dorośli idą do sali ze staławystawą i tam juz moze dzieciaczkom być ciężko przez te 3h. No ale to każdy robi jak uważa:)

        • 1 1

      • Czy będą chińskie karabinki maszynowe? Chce kupić dla wnuczka.

        • 2 2

    • To muzeum nie jest dla dzieci (1)

      nieodpowiedzialni rodzice ciągna tam dzieciaki dla "atrakcji". Gratuluję.

      • 4 1

      • Wstęp od lat 8 czy nawet 10

        Dzieci się wystrasza a potem wynudza...

        • 1 0

  • Krypta?

    Witamy Elojow w świecie grozy i śmierci...

    • 5 5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane