Choć odwiedzamy je regularnie, przynajmniej raz do roku, tak naprawdę niewiele o nich wiemy. A trójmiejskie nekropolie mają swoje magiczne miejsca, które naprawdę warto poznać.
warto zobaczyć białe marmury, popularne wśród bogatych mieszczan, bardzo modne już od połowy XIX wieku. Mniej zamożnym kamieniarze oferowali porcelanowe "klocki" - mini wersje nagrobków lub płyty imienne, kładzione w wezgłowiu zamiast pomnika. Tu również należy odwiedzić kwaterę Sybiraków, z monumentalnym pomnikiem Ofiar Golgoty Wschodu autorstwa Pawła Kruszyńskiego oraz stojące w równych rzędach mogiły żołnierskie. Najstarszej części cmentarza należy szukać od strony ulicy Kartuskiej. zaobserwować można, iż kształt obelisku do połowy XX wieku zarezerwowany był wyłącznie dla przedstawicieli inteligencji. Dla nich również przeznaczona była oddzielna część cmentarza, przedstawicieli "klasy robotniczej" - chowano po drugiej stronie. Przy głównej alei, niedaleko wejścia stoi cudnie rzeźbiona, drewniana mogiła Franciszka Mamuszki - krajoznawcy, nauczyciela i kustosza Muzeum Pomorskiego. Kilka alejek dalej - kierując się w stronę ulicy Czyżewskiego, należy szukać pomnika rotmistrza, pionowej steli zwieńczonej rzeźbioną podobizną głowy zmarłego. Na prostym obelisku warto wczytać się w słowa wyrytej w kamieniu przysięgi ułańskiej... to między innymi aleja zasłużonych (na prawo od głównego wejścia), mogiła zbiorowa żołnierzy Wojska Polskiego (w kwaterze wojskowej) oraz rozsiane na terenie cmentarza pojedyncze marmurowe obeliski z połowy XX wieku. Ze względu na ciekawą formę, warto również zobaczyć stojący niedaleko głównej alei niezwykły grób - pomnik, profesora AMG, znakomitego chirurga - Zdzisława Kieturakisa. funkcjonujący nieprzerwanie od 1886roku, korzeniami sięga wieku XVII. To gratka dla poszukiwaczy niezwykłych symboli. W znajdującej się blisko portu nekropolii, odnaleźć można charakterystyczne dla początku XX wieku symbole kotwicy - wyryte w kamiennych nagrobkach osób, za życia związanych z morzem. Tu również znaleźć można nagrobki marynarzy z okolicznych krajów nadbałtyckich, których bezduszne morze wyrzuciło na polski brzeg. warto obejrzeć pomnik marynarzy zatopionego w 1914 roku krążownika "SMS Magdeburg", który 1 września 1939 roku stał się jednym z "pretekstów" żołnierzy z pancernika "Schlezwig-Holstein" do wtargnięcia i napaści zbrojnej na Polskę. Jest tu również doskonale zachowana neogotycka kaplica przedpogrzebowa z XIX wieku oraz nietypowy nagrobek w stylu napoleońskim - kształtem przypominający niski stół. Tuż przy płocie odnaleźć można szczątki baldachimu z lat 20tych XX wieku - niegdyś najprawdopodobniej chroniącego nieistniejący dziś rodzinny grobowiec." czyli Cmentarz Ofiar Terroru Hitlerowskiego na Zaspie, ma ponad sto lat. Do wybuchu II wojny funkcjonował jako cmentarz bezwyznaniowy, a de facto miejsce pochówku ludzi biednych lub nikomu nieznanych. Znacznie później, bo dopiero w roku 1985, zaczął funkcjonować jako cmentarz-pomnik, kojarzony głównie z tego, iż leżą tu ofiary obozu Stutthof i obrońcy Poczty Polskiej. na podziw czeka neogotycka kaplica z połowy XIX wieku oraz delikatne żeliwne płotki w bogatym międzywojennym stylu Art Deco. Tu również obejrzeć można (niespotykane nigdzie indziej) rzeźbione w piaskowcu anioły, chroniące rzadkie przed wojną, groby dziecięce. to m.in. ażurowe neogotyckie krzyże żeliwne powstałe pod koniec XIX i na początku XX wieku, kilka dobrze zachowanych rzeźb nagrobnych z piaskowca, oraz grób Antoniego Abrahama nazywanego Królem Kaszubów. , na którym królują nagrobki z modnego od połowy XX wieku lastryko, znaleźć można m.in. kilka nagrobków projektowanych przez Wiktora Tołkina (twórcy obecnego wystroju cmentarza na Zaspie, czy nagrobka prof. Kieturakisa), całkiem sporą kolekcję rzeźb współczesnych autorów (metaloplastyka, rzeźby w piaskowcu i gipsowe odlewy aniołów) oraz charakterystyczne dla dużych miast portowych - pomniki upamiętniające morskie katastrofy (jak choćby ten, poświęcony ofiarom z promu Jan Heweliusz). 
Gdyński cmentarz Oksywie.
Trójmiejskie cmentarze.
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
