Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Wyspy i wysepki. Ile ich jest w Trójmieście?

Michał Brancewicz
15 sierpnia 2021 (artykuł sprzed 2 lat) 
Opinie (65)

O istnieniu Wyspy Spichrzów czy Sobieszewskiej wiedzą wszyscy mieszkańcy Gdańska i wielu turystów. Jednak w mieście jest znacznie więcej wysp i wysepek. Niektóre przestały być odrębnymi lądami, a inne pozostały jedynie w niespełnionych wizjach.



Wyspa OstrówMapka



Wyspa Ostrów - jedna z najstarszych wysp w Gdańsku, której przeznaczenie przez lata się zmieniało. Obecnie centrum produkcji stoczniowej. Wyspa Ostrów - jedna z najstarszych wysp w Gdańsku, której przeznaczenie przez lata się zmieniało. Obecnie centrum produkcji stoczniowej.

Wyspa Ostrów - jedna z najstarszych wysp w Gdańsku, której przeznaczenie przez lata się zmieniało. Obecnie centrum produkcji stoczniowej.

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Jak podaje Gedanopedia, wyspa wiślana, powstała przed rokiem 1378 po połączeniu przekopem z Wisłą północno-zachodniego odcinka Warzywodu Wielkiego (Łacha Bosmańska), zanikającego w XIX wieku i niedostępnego dla jednostek pływających aż do przekopania w latach 1901-1904 obecnego Kanału Kaszubskiego.

W roku 1378 nadana przez Krzyżaków Głównemu Miastu jako pastwisko dla koni, z zakazem wznoszenia jakichkolwiek budynków. W XVI wieku pastwiska zostały zaorane, w początku XVII wieku ponad połowę wyspy porastał las. W tym samym czasie wzmacniana fortyfikacjami mającymi zabezpieczyć drogę wodną z portu na Motławie do ujścia Wisły.

Zobacz też: Wyspa Ostrów: stoczniowe serce Gdańska - z lotu ptaka

Po II wojnie światowej chciano utrzymać pierwotną nazwę Holm (wyspa rzeczna). Inną propozycją był Grąd ("wzniesienie na mokrym gruncie"). Nazwę Ostrów nadano w 1947, a oficjalnie została zatwierdzona dwa lata później.

Obecnie teren zajmowany jest przez firmy z branży stoczniowej i nie jest dostępny dla osób postronnych.

Wyspa SpichrzówMapka



Wyspa Spichrzów po latach wraca do życia za sprawą wielu nowych inwestycji. Wyspa Spichrzów po latach wraca do życia za sprawą wielu nowych inwestycji.

Wyspa Spichrzów po latach wraca do życia za sprawą wielu nowych inwestycji.

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Ta nazwa obowiązuje od 1949 roku. Jednak początkowo nie była samotnym lądem, a dzielnicą magazynów portowych funkcjonującą pod nazwą Spichlerze. Dopiero w  1576 roku po przekopaniu Nowej Motławy stała się wyspą.

Zniszczona w czasie wojny Wyspa Spichrzów czekała przez wiele dekad na przywrócenie jej dawnej świetności. W ostatnich latach zarówno w północnej, jak i południowej części, powstało wiele nowych osiedli mieszkalnych i hoteli.

Zobacz też: Okiem angielskiego dżentelmena #3 Ta wspaniała Wyspa Spichrzów!

Ten nieformalny podział wynika z tego, że przez jej środek przebiega ul. Podwale Przedmiejskie.

W planach jest budowa kolejnych nowych obiektów na obu jej częściach.

Wyspa OłowiankaMapka



Wyspa Ołowianka powstała z mielizn Motławy. Wyspa Ołowianka powstała z mielizn Motławy.

Wyspa Ołowianka powstała z mielizn Motławy.

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Stanowiła pierwotnie rozlewiska i mielizny Motławy. W XIV wieku powstały tam tereny gospodarcze pobliskiego zamku zwane Szafarnią.

Czytaj także: Zamek w Gdańsku. Wciąż fascynuje i wywołuje dyskusje

W 1576 przekopano Kanał Ciesielski, zwany też Stępkarskim, a obecnie Na Stępce oddzielając Ołowiankę od pozostałej części dawnej Szafarni, tworząc wyspę. Nazwę wzięła od ulokowanych tu w roku 1597 składów i wagi ołowiu.

Wyspa SobieszewskaMapka



5
  • Wyspa Sobieszewska, część zachodnia
  • Wyspa Sobieszewska, widok znad Ptasiego Raju na wschód
  • Ujście Wisły Śmiałej, po lewej wschodni kraniec wyspy Stogi, po prawej - Wyspa Sobieszewska
  • Wyspa Sobieszewska - największa wyspa w Gdańsku.
  • Wyspa Sobieszewska - największa wyspa w Gdańsku.

Wyspa Sobieszewska, część zachodnia

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Mająca obecnie ponad 35 km kw. powierzchni, początkowo wcale nie była wyspą. Stała się nią w XIX wieku po części dzięki naturze, a po części dzięki ludziom.

W nocy z 31 stycznia na 1 lutego 1840, w wyniku zatoru lodowego i  przerwania wałów Wisła utorowała sobie nową drogę do Bałtyku i od tego czasu nazwana została w tym miejscu Śmiałą.

Czytaj też: Historia Wyspy Sobieszewskiej oczami wieloletniego mieszkańca

Pół wieku później, aby zabezpieczyć Gdańsk i Żuławy przed powodziami, wykonano przekop Wisły w okolicach Świbna, od Przegaliny do Zatoki Gdańskiej o długości siedmiu kilometrów. Prace trwały pięć lat. Uroczyste otwarcie sztucznego odcinka rzeki miało miejsce 31 marca 1895 r.

Od 1973 roku Wyspa Sobieszewska znajduje się w granicach administracyjnych Gdańska.

Wyspa StogiMapka



3
  • Stogi - południowo-wschodni cypel wyspy
  • Stogi - Krakowiec Górki Zachodnie, widoczna w centrum zdjęcia Baza PERN

Stogi - południowo-wschodni cypel wyspy

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Inaczej Wyspa Portowa, ma powierzchnię 26,4 km kw. Nie każdy jednak zdaje sobie sprawę, że to popularne wśród turystów miejsce, ze względu na piękne i szerokie plaże, jest właśnie wyspą.

Stogi były wsią, na której istniały łąki należące do rybaków. Od 1454 roku stanowią własność Gdańska. Wyspą stały się w 1840 roku, gdy w wyniku wspomnianego już przerwania wałów Wisła utorowała sobie nową drogę do Bałtyku.

Wyspa MłyńskaMapka



3
  • Wyspa Młyńska na kanale Raduni
  • Wyspa Młyńska i Wielki Młyn
  • Wyspa Młyńska - północny cypel i Mały Młyn

Wyspa Młyńska na kanale Raduni

fot. Malgorzata Zimnoch

Wyspa na kanale Raduni, zwana też Schild, ze względu na jej kształt przypominający tarczę. Na niej znajduje się m.in. Wielki Młyn wybudowany w 1364 roku, a w 1407 odbudowany po pożarze.

W tym roku w Wielkim Młynie otwarte zostało Muzeum Bursztynu.

WesterplatteMapka



Po lewej stronie ujścia Martwej Wisły widoczne Westerplatte Po lewej stronie ujścia Martwej Wisły widoczne Westerplatte

Po lewej stronie ujścia Martwej Wisły widoczne Westerplatte

fot. Malgorzata Zimnoch

Obecnie półwysep, który powstał w 1847 roku. Pod koniec XVII wieku w pewnej odległości od linii brzegowej na zachód i na wschód od ujścia głównego nurtu WisłyMapka, który wówczas znajdował się na wysokości Twierdzy Wisłoujście, zaczęły tworzyć się płycizny z piasku i mułu niesionego przez wartki nurt rzeki. Nowe wysepki nazwano: Płyta Wschodnia (Ost Plaate) i Płyta Zachodnia (West Plaate).

Płyta Wschodnia, w wyniku działalności ludzkiej i pod wpływem czynników naturalnych, z biegiem czasu połączyła się ze stałym lądem.

Gdy w przywoływanym już dwukrotnie 1840 roku Wisła utworzyła sobie nowe ujście do morza, stare ujście na wschód od Westerplatte przestało pełnić swą dotychczasową funkcję. Około roku 1845 rozpoczęto prace nad zamknięciem starego ujścia rzeki groblą. Połączyła ona wyspę Westerplatte z terenem dawnego Ost Plaate i przekształciła ją w półwysep.

Wyspy na zbiornikach



3
  • Wysepki na zbiorniku Świętokrzyska II, największym w Gdańsku.
  • Wysepka na Stawie Młyńskim w Oliwie.
  • Maleńkie wysepki na zbiorniku Jabłoniowa.

Wysepki na zbiorniku Świętokrzyska II, największym w Gdańsku.

fot. Małgorzata Zimnoch/trojmiasto.pl

Na terenie Trójmiasta istnieję kilkadziesiąt zbiorników retencyjnych. Na części z nich można też dostrzec niewielkie wysepki. Z racji tego, że nie są dostępne, stanowią często siedliska ptaków.

Czytaj także: Zbiorniki retencyjne. Magazynowanie wody i rekreacja

Sztuczna wyspa w Sopocie



Podwójne molo w kształcie okrąglej wyspy - nigdy niezrealizowany plan w Sopocie. Podwójne molo w kształcie okrąglej wyspy - nigdy niezrealizowany plan w Sopocie.

Podwójne molo w kształcie okrąglej wyspy - nigdy niezrealizowany plan w Sopocie.

materiały prasowe

Kilkanaście lat temu wyobraźnie mieszkańców rozpalał projekt utworzenia mariny na 350 jachtów i podwójnego, półkilometrowego molo przypominającego swoim kształtem sztuczną wyspę wdzierającej się w głąb Zatoki Gdańskiej na pograniczu Gdańska i Sopotu.

Co ciekawe powstał on jeszcze w latach 90. XX wieku.

Już w 2008 roku szacowano, że takie przedsięwzięcie pochłonie 800-900 mln zł, więc właściwie od razu wiadomo było, że można je włożyć między bajki.

Zobacz także

Więcej w kategorii Fakty i Opinie

Opinie (65) ponad 10 zablokowanych

  • 2021-08-15 11:02

    Te dwie wysepki to nie Ost Plaate, i West Plaate, tylko Ost i West Platte

    Superniuniek

    2 lata

    • 3 2

  • 2021-08-15 11:27

    A wysepka na Grunwaldzkiej?

    MS

    2 lata

    • 10 0

  • 2021-08-15 11:29

    Stogi?

    Nic nie ujmując, tej dzielnicy, leży ona na jednej wyspie z Przeróbką. A więc, wyspa portowa Stogi z Przeróbką. I jedna i druga miały swoje historyczne nazwy.... Administracyjnie Westerplatte i twierdzą Wisłoujście leżą w granicach właśnie Przeróbki, a więc mamy na wyspie kilka wysp ;)

    2 lata

    • 8 1

  • 2021-08-15 11:39

    Ostrów to wyspa

    W rozwidleniu cieku. Nie ma więc sensu nazwa "Wyspa Ostrów". Jest np. Ostrów Tumski we Wrocławiu na Odrze czy Ostrów Lednicki

    2 lata

    • 5 2

  • 2021-08-15 11:39

    Niedługo Gdańsk będzie wyspa na mapie

    Polska na niebiesko PiS i tylko Gdańsk wyspa PO

    2 lata

    • 8 3

  • 2021-08-15 11:40

    Jestem wdzięczny panu Nowakowi że ogarnął Wyspę Spichrzów.

    Szacunek.

    Janusz

    2 lata

    • 3 7

  • 2021-08-15 11:40

    Zagadka (1)

    A kto wie gdzie jest wyspa ravelin?

    2 lata

    • 4 0

    • 2021-08-15 22:08

      Przy Twierdzy Wisłujście.

      Co wygrałem?

      2 lata

      • 0 0

  • 2021-08-15 11:50

    W....

    Gdyni też jest wyspa i to nie byle jaka ,bo nie idzie się tam dostać ,naprawdę unikat posiada również bogatą monokulturę którą można obserwować ale tylko przez chwilę bo nie ma gdzie zaparkować , ta wyspa to oaza szczęśliwości dla wybrańców a nazywa się Urząd Miejski w Gdyni XD

    WoN

    2 lata

    • 42 2

  • 2021-08-15 11:55

    Przydalaby sie taka wyspa... (4)

    ... na ktora mozna by wyslac wszystkich populistow.

    Populizm i Socjalizm

    2 lata

    • 10 5

    • 2021-08-15 11:59

      No tak przydało by sie wszystkich Złodziejów z PO wysłac na marsa:) (3)

      2 lata

      • 5 6

      • 2021-08-15 12:05

        Osiagniecia populistow - czy cos pominalem? (2)

        1. Slaba zlotowka
        2. Rekordowa infacja i brak odsetek w bankach, ktore zabieraja populisci jako podatek od aktywow
        3. Rekordowy dlug publiczny
        4. Zniszczona mierzeja
        5. Zniszczona puszcza bialowieska
        6. Wzmocnienie wspolpracy z San Escobar, jedynym sojusznikiem Polski
        7. Nowe okrety Meczennik, ktore powstaly na papierze.

        Populizm i Socjalizm

        2 lata

        • 8 4

        • 2021-08-15 12:08

          Tak pominalem...

          8. Jedyna sluszna telewizja. I wycinanie konkurencji metodami ganksterskimi.
          9. Zniszczenie niezaleznosci sadow.
          10. Dobre perspektywy na ponowne nadawanie audycji Radia Wolna Europa w jezyku polskim
          11. Stworzenie monoplu na rynku paliw i dzieki temu srubowanie cen.

          Populizm i Socjalizm

          2 lata

          • 8 5

        • 2021-08-15 13:18

          Napisz o swojej obsesji

          2 lata

          • 5 6

  • 2021-08-15 11:59

    Od Polskiego Haka do Dolnego Miasta pomiędzy Nową Motławą a jej opływem teren ten również jest wyspą. (4)

    Gdańszczanin

    2 lata

    • 46 0

    • 2021-08-15 13:05

      Zgadza się (2)

      Mogę nawet powiedzieć, że skończyłem szkołę na tej wyspie.

      2 lata

      • 8 2

      • 2021-08-15 15:30

        Jest jeszcze ta szkola?

        czy sprzedal UM.

        czytelnik

        2 lata

        • 3 1

      • 2021-08-16 07:25

        czyli mówisz o Grobli Angielskiej, Seredyńskiego itd?

        2 lata

        • 0 0

    • 2021-08-15 20:56

      Masz rację

      I to jest jedyna wyspa bez nazwy ...

      ff

      2 lata

      • 2 0

1
2
3
4

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (3233)

Najczęściej komentowane

Czytelnicy pytają: czemu SKM nie jeździ do Pruszcza i Tczewa?

Co z pociągami SKM do Pruszcza i Tczewa?

Martwe dziki z Karwin miały ASF

Martwe dziki z Karwin miały ASF

więcej

Najczęściej czytane