• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Jak bezpiecznie obchodzić Triduum Paschalne

Rafał Borowski
2 kwietnia 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
Podobnie jak w całym kraju zwierzchnicy gdańskiej kurii zachęcają do udziału w mszach św. za pośrednictwem transmisji. Na zdjęciu wierni uczestniczący w liturgii  Wielkiego Czwartku z Sanktuarium NMP Wspomożenia Wiernych w Rumi w 2020 r. Podobnie jak w całym kraju zwierzchnicy gdańskiej kurii zachęcają do udziału w mszach św. za pośrednictwem transmisji. Na zdjęciu wierni uczestniczący w liturgii  Wielkiego Czwartku z Sanktuarium NMP Wspomożenia Wiernych w Rumi w 2020 r.

Kuria Metropolitalna Gdańska opublikowała wytyczne dotyczące celebracji Triduum Paschalnego w dobie pandemii koronawirusa. Jednocześnie hierarchowie podkreślają, że obowiązuje dyspensa od uczestnictwa w mszach św. w kościołach. - Prosimy i zachęcamy do jednoczenia się na modlitwie w rodzinach, poprzez środki masowego przekazu, a także poprzez parafialne transmisje internetowe - apelują zwierzchnicy kurii.



W jaki sposób będziesz obchodzić Triduum Paschalne?

W czwartek rozpoczęło się Triduum Paschalne, czyli trzy dni przygotowujące katolików do święta Zmartwychwstania Pańskiego, zwanego w polskiej tradycji Wielkanocą. W tym roku przypada ona 4 kwietnia. Polega ono na celebracji Misterium paschalnego, czyli męki, śmierci i zmartwychwstania Chrystusa.

Warto podkreślić, że Wielkanoc to najważniejsze święto nie tylko dla katolików, ale dla wszystkich chrześcijan. Jego podniosłość dobrze oddaje biblijny cytat: "A jeżeli Chrystus nie zmartwychwstał, daremna jest wasza wiara i aż dotąd pozostajecie w swoich grzechach".

Zachęta do udziału w transmisjach mszy św.



Podobnie jak w ubiegłym roku celebracja Triduum Paschalnego i Wielkanocy będzie wyglądać inaczej niż zwykle. W kościołach nie będą mogły zgromadzić się tłumy wiernych, a liturgia będzie sprawowana zgodnie z wytycznymi sanitarnymi. Kuria Metropolitalna Gdańska opublikowała właśnie dokument zatwierdzony przez ks. abp. Tadeusza Wojdę, w którym wydano instrukcje celebracji zgodnej z obowiązującymi przepisami sanitarnymi.


Nie będziemy dublować treści komunikatu - z jego pełnym brzmieniem można zapoznać się, klikając w umieszczony powyżej link - i zreferujemy jego najważniejsze postanowienia. Wcześniej należy jednak podkreślić, że władze archidiecezji gdańskiej przypominają o obowiązującej dyspensie - czyli zwolnieniu z obowiązku - od uczestnictwa w niedzielnych i świątecznych mszach św. w kościołach.

- Prosimy i zachęcamy do jednoczenia się na modlitwie w rodzinach, poprzez środki masowego przekazu, a także poprzez parafialne transmisje internetowe. Wyrazem łączności duchowej z Kościołem jest również praktyka komunii duchowej - nazywanej także komunią pragnienia - do której zachęcamy wszystkich niemogących przystąpić do komunii sakramentalnej. Akt komunii duchowej wymaga stanu łaski uświęcającej. Dokonując go przy pomocy jednej z prawnie uznanych formuł modlitewnych, wierny może zyskać odpust cząstkowy. Odpust cząstkowy związany jest także z odmówieniem modlitwy "Duszo Chrystusowa" lub "Oto ja, dobry i najsłodszy Jezu" jako dziękczynienie po komunii - czytamy w komunikacie.
Wielkanoc to najważniejsze święto nie tylko dla katolików, ale dla wszystkich chrześcijan. Wielkanoc to najważniejsze święto nie tylko dla katolików, ale dla wszystkich chrześcijan.

Limity w kościołach i pominięcie wybranych obrzędów



Wierni, którzy zdecydują się na obecność w kościele, muszą mieć oczywiście zakryty nos i usta - z tego obowiązku jest zwolniony jedynie główny celebrans - oraz dostosować się do limitu (jedna osoba na 20 m kw.) i zachować między sobą co najmniej 1,5-metrowy dystans. W związku z tym przy wejściu do kościoła musi być umieszczona informacja o maksymalnej dopuszczalnej liczbie miejsc. Podczas udzielania komunii świętej wszyscy szafarze - w tym główny celebrans - muszą mieć zasłonięte nos i usta.

W Wielki Czwartek należy zrezygnować z obrzędu obmycia nóg, a w Wielki Piątek z obrzędu całowania krzyża przez wiernych. W Wielką Sobotę można zorganizować święcenie pokarmów, ale najlepiej na zewnątrz kościoła i możliwie jak najczęściej, aby nie dopuścić do tworzenia się skupisk wiernych. Wierni mogą zrezygnować z udziału w tym obrzędzie i samodzielnie pobłogosławić pokarmy przed śniadaniem wielkanocnym. Tekst odpowiedniej modlitwy można bez trudu znaleźć w internecie, np. pod tym linkiem.

Wierni mogą dokonać samodzielnego pobłogosławieniu pokarmów. Wierni mogą dokonać samodzielnego pobłogosławieniu pokarmów.
Procesje w Triduum Paschalnym mogą odbywać się tylko z udziałem służby liturgicznej, wierni muszą pozostać na swoich miejscach. Ciemnica, czyli kaplica adoracji Najświętszego Sakramentu, musi być przygotowana w takim miejscu, które umożliwia zapewnienie norm sanitarnych, np. w innej części kościoła zamiast w małej kaplicy. Identycznie przedstawiają się wytyczne dla organizacji Grobów Pańskich. Jeśli zachowanie norm nie będzie możliwe, należy zrezygnować z przygotowania Grobu Pańskiego, a Najświętszy Sakrament umieścić w tabernakulum.

Spowiedź w dobie pandemii



W okresie poprzedzającym Wielkanoc przed konfesjonałami zawsze gromadziły się tłumy wiernych. Z uwagi na wspomnianą wcześniej podniosłość tego święta nawet ci, którzy rzadko bywają w kościele, przystępowali do spowiedzi, by móc przyjąć komunię świętą w święto Zmartwychwstania Pańskiego.

W jaki sposób przystąpić do sakramentu pokuty i pojednania w dobie pandemii? Spowiedź w tradycyjnej formie jest dopuszczalna, ale z zachowaniem norm sanitarnych. Wierni i kapłani muszą mieć zasłonięte nos i usta, nie wolno dopuścić do tłoczenia się w kolejkach, a konfesjonały powinny być otwarte.

Wszyscy, którzy nie mogą pojawić się kościele - gdyż przebywają na kwarantannie, są zakażeni lub po prostu obawiają się o bezpieczeństwo swoje lub swoich bliskich - mogą uzyskać odpuszczenie grzechów poprzez akt żalu doskonałego. Przypomina o tym zresztą zarządzenie wydane 20 marca przez Penitencjarię Apostolską. To najwyższy sąd kościelny Kościoła rzymskokatolickiego rozpatrujący sprawy sumienia. Jego siedziba znajduje się w Watykanie.

- Tam, gdzie poszczególni wierzący znajdują się w bolesnej niemożności uzyskania rozgrzeszenia sakramentalnego, należy pamiętać, że żal doskonały płynący z miłości do Boga nad wszystko umiłowanego, wyrażony w szczerej prośbie o przebaczenie - takiej, jaką penitent jest obecnie w stanie wyrazić - i któremu towarzyszy votum confessionis, czyli stanowcze postanowienie, aby jak najszybciej przystąpić do spowiedzi sakramentalnej, uzyskują przebaczenie grzechów, nawet śmiertelnych - widnieje w treści zarządzenia.
Wierni, którzy nie mogą przystąpić do spowiedzi, mogą uzyskać odpuszczenie grzechów poprzez akt żalu doskonałego. Na zdjęciu konfesjonał w parafii pw. Świętego Krzyża przy ul. Mickiewicza we Wrzeszczu. Wierni, którzy nie mogą przystąpić do spowiedzi, mogą uzyskać odpuszczenie grzechów poprzez akt żalu doskonałego. Na zdjęciu konfesjonał w parafii pw. Świętego Krzyża przy ul. Mickiewicza we Wrzeszczu.

Spowiedź nie musi odbywać się w konfesjonale



Zwierzchnictwo kurii przypomina, że wbrew krążącym po sieci pogłoskom niedopuszczalna jest spowiedź przez telefon, internet lub za pośrednictwem innych komunikatorów. Wbrew pozorom nie oznacza to, że do spowiedzi można przystąpić wyłącznie w konfesjonale. W tym miejscu warto wspomnieć o pewnej ciekawostce, która w ubiegłym roku odbiła się szerokim echem w całym kraju.

Otóż niektórzy księża wpadli na oryginalny pomysł... spowiedzi z samochodu. Penitenci - podobnie jak w punktach drive-thru do testów na obecność koronawirusa - podjeżdżali do księdza siedzącego w masce na krześle lub w drugim samochodzie i spowiadali się przez uchyloną szybę. Może warto zastanowić się nad przeszczepieniem tej praktyki do Trójmiasta?

Żartobliwe rozwiązanie z południa Polski



O planach na Triduum Paschalne w dobie pandemii porozmawialiśmy z trójmiejskimi księżmi. Nasi rozmówcy podkreślają, że w ich parafiach celebracja odbędzie się zgodnie z obostrzeniami i będzie codziennie transmitowana w sieci.

- To trudna sytuacja. W zeszłym roku musieliśmy się bardzo ograniczyć i widziałem, jak wielu ludzi cierpiało z tego powodu, że nie mogło wejść do kościoła. Jednak w trosce o zdrowie parafian będziemy skrupulatnie liczyć wiernych przed wejściem do kościoła. Co ciekawe, pewien ksiądz wpadł na pomysł, by wystawić cukierki przed wejściem. Każdy z wiernych bierze przy wejściu jedną sztukę. Gdy cukierki skończą się, to czytelny znak, że limit miejsc został wyczerpany. Uważam, że to ciekawy pomysł, choć u nas liczenie będzie zapewne przebiegać w tradycyjnej formie - mówi ks. Jacek Socha, proboszcz kościoła św. Mikołaja w Gdyni.
Na wspomniany sposób wpadł ks. Janusz Badura, proboszcz parafii św. Herberta w Wodzisławiu Śląskim. Jak widać na załączonym do artykułu zdjęciu, miska z cukierkami i instrukcją dla wiernych została żartobliwie nazwana "krówkomatem".

Święcenie pokarmów inaczej niż zwykle



- Będziemy święcić pokarmy na dworze, lecz nie będzie tradycyjnie rozstawionych stołów, na których wierni kładli koszyki. Będziemy prosić o ustawienie się w odpowiednich odległościach od siebie z koszykami w rękach. Jeśli chodzi o sakrament spowiedzi, to zasadniczo podczas Triduum nie spowiadamy. Zawsze prosimy parafian, by byli wyspowiadani przed Wielkim Czwartkiem, bo wtedy przecież rozpoczynają się święta. Wyjątek przewidujemy dla osób przybywających na święta z zagranicy. Będziemy ich spowiadać w Wielki Piątek po zakończeniu liturgii w godz. 21:30-23, aby nie dopuścić do tworzenia się kolejek. W tym roku procesji - nie tylko rezurekcyjnej, ale wszelkich - wyjątkowo nie będzie - uzupełnia ks. Socha.
W kościele św. Mikołaja w Gdańsku w celebracji Triduum Paschalnego wezmą udział wyłącznie ściśle określone osoby. Innymi słowy, wszyscy pozostali będą mogli wziąć w niej udział wyłącznie za pośrednictwem transmisji dostępnej na stronie internetowej parafii. Natomiast msza św. odprawiana w Wielkanoc będzie ogólnodostępna. Wierni będą liczeni przy wejściu i będzie mogło wziąć w niej udział nie więcej niż 40 osób.

- Zgodnie z zasadami zachowania limitu w Triduum w kościele będą obecni wyłącznie celebransi, asysta liturgiczna i osoby przyjmujące chrzest. Święcenie pokarmów w Wielką Sobotę odbędzie się na świeżym powietrzu na ul. Świętojańskiej. Nie będziemy święcić jak zawsze, czyli po zgromadzeniu się większej liczby osób, ale na bieżąco, w możliwie jak najmniejszych grupach. Jeśli chodzi o spowiedź, odbędzie się ona w kościele, wyłącznie w otwartych konfesjonałach, zabezpieczonych folią i przy założonych maskach. Godziny spowiedzi będą znacznie wydłużone, aby nie dopuścić do tworzenia się kolejek. W tym roku procesja rezurekcyjna nie odbędzie się - tłumaczy ks. Michał Osek, przeor klasztoru dominikanów w Gdańsku.
Quiz Wielkanocne tradycje Średni wynik 55%

Wielkanocne tradycje

Rozpocznij quiz

Wydarzenia

Triduum Sacrum na Mickiewicza

Miejsca

Opinie (315) ponad 20 zablokowanych

  • To je to święto w którym święci się święte jaja ? (1)

    • 1 5

    • myje

      • 1 2

  • Chcecie Covidka? Ja nie, więc siedzę w domu. (2)

    • 5 6

    • (1)

      Covidku, nie Covidka, naucz się polskiego.

      • 0 0

      • Kowid

        • 0 0

  • Jeżeli dla kogoś święta to tylko czekoladowy zajączek z marketu, jajka w majonezie na śniadanie i dodatkowy dzień wolny (14)

    To może je sobie po prostu odpuścić. I nie wtrącać się z hejtem,jak dla kogoś są one czymś więcej. Proponuję złośliwości wobec wierzących zostawić na boku. No, chyba że ktoś nie ma w sobie nawet takiej odrobiny tolerancji.

    • 61 29

    • (3)

      Święta racja. Może powinni hejtowac też Żydów i i ich obrzadki? Ale są tchorzami i tego nie zrobią. Bo judaisci sobie na to nie pozwolą poza tym.

      • 8 12

      • (1)

        Jeśli Żydzi spróbują zamknąć sklepy w szabat, spotka ich identyczny hejt, jak kościół katolicki, który wpycha się ze swoją ideologią do świeckiego państwa.

        • 4 5

        • niech zamykają. pozostałe są otwarte

          • 0 0

      • uderz w stół

        śledź po żydowsku - od kiedy w Morzu Martwym (dziwna nazwa moża pełnego życia) żyją śledzie ? a może by tak dla spolszczenia Golonka po żydowsku ? albo Bimber mahometa ? zadowolona ? bo ja wcale. nie krzyczcie na nas ! krzyczcie na innych ! to jak wybić komuś zęby i czekać aż ofiara w odwecie pobije mojego sąsiada.

        • 3 4

    • Nikt mi nie będzie zabraniał obchodzić Wielkanocy jako tradycji bez kościoła.

      • 1 0

    • tolerancja ma dzialac w obie strony (6)

      skoro nie tolerujemy waszego wszechobecnego afiszowania sie z wiara, to nie dziwcie sie, ze wybuchamy. wiecie, ze moja rodzina obchodzi slowianskie swieta ? nie. bo swietujemy w domu. w przestrzeni publicznej jestesmy neutralni, zeby nikogo nie urazic. w przeciwienstwie do was.

      • 17 14

      • (5)

        A Katolicy świętują na ulicy czy jak? Co za bzdety. Może dzwony kościelne też przeszkadzają? Spokojnie. Niedługo bedziesz miał minarety i zawodzenie muezina kilka razy dziennie. A wtedy nie będziesz mógł na nich ujadac. Poradzą sobie z takimi.

        • 8 12

        • Jak się nie ma argumentów to można zaczać straszyć islamem-dorosnij. i nie, katolicy nie świętuja na ulicy. Wcale.

          • 1 0

        • (1)

          Już mamy codzienne zawodzenie komucha kłamcy Matołusza w ramach dojnej zmiany komunistów i złodziei. Kto wie, czy muezin nie będzie lepszy.

          • 9 6

          • Wyprali ci mózg? Tacy ja ty gadają na pisowcow a wcale lepsi nie jesteście....

            • 4 1

        • a palmy ? a wielgachne kościoły ? procesje ? walenie w dzwony ?

          • 10 4

        • A teraz mogę?

          Patrz co fanatycy zrobili z człowiekiem który śmiał zgłosić że rozsiewają wirusa w kościele łamiąc obostrzenia.

          Po co mi Islam, skoro Kościół Katolicki w Polsce jest od niego rząd wielkości gorszy i bardziej fanatyczny?

          • 8 5

    • Wy jakoś tolerancji nie macie.

      I możecie gnoić każdego kto nie żyje według waszych zasad. Tkwicie w zaścianku. Nie dziękuję!

      • 6 5

    • Koljny co bedzie mowil innym jak maja zyc

      • 8 5

  • Obchodzę triduum tak bardzo (17)

    jak bardzo obchodze kościół z daleka:))

    • 36 42

    • Ok, tylko jak zejdziesz niech się Twoja rodzina nie domaga pogrzebu kościelnego. (4)

      • 3 5

      • a jakas rodzina innowierców czy ateistów się kiedyś domagała akurat pochówku wg. waszego obrządku ? (3)

        • 8 2

        • Tak. (2)

          Bo w mniejszych miastach nagle okazuje się że właścicielem cmentarza jest ksiądz...

          • 2 2

          • czyli ksiądz nie jest niewiadomo kim, tylko obszarnikiem i monopolistą (1)

            • 5 3

            • i masz jedyny sklep we wsi i wchodzi proboszcz, ceny w górę !

              • 2 1

    • (1)

      najważniejsze jedzonko i zajączek, prawda? jesteś prosta

      • 3 2

      • Wlasnie ty jestes prosty i takim wpisem to potwierdzasz

        Wierzysz w legendy zabobony itp a idz pan...wlasnie dla cb wazne jest jedzenie zajace itp bzdury, nie dla mnie

        • 4 2

    • Ale szczerze? Interesuje mnie tylko kto wymyslil te bajki ,te ksiegi, pismo święte kto napisal (9)

      Cala ta otoczka, teatrzyk( msza )ksieza jak aktorzy... To jest ciekawe, wierzenia itd.

      • 12 16

      • (1)

        Ludzie musza wierzyc w cos bo inaczej by zwariowali ze pojda do piachu i to koniec. W sensie ci ograniczeni.

        • 7 5

        • na całe szczęście, mój móżg odpocznie w chwili ustania pracy serca. i do piachu, czy tam pod płot.

          bez różnicy. i tak mnie już nie będzie. i to jest super. a nie wieczne potępienie, że się wierzyło akurat nie w to co inni narzucali

          • 3 4

      • Widzisz te "bajki" (3)

        Towarzyszą ludzkości od zawsze, dlaczego kiedyś stawiano kościoły,które przetrwały do dzisiaj?? Wiara jest nieodłączną częścią człowieka, nie ważne jakie wyznanie, każdy w coś wierzy, w jakąś "bajkę"...

        • 6 9

        • Ale ja tego nie podważam. Chodzi mi o legendy (1)

          Ktos musial to wszystko kiedyś napisac.

          • 3 1

          • Jezus kijem na piasku

            później jego kumple to wsypali do woreczka jutowego i po 300 latach ktoś to w Rzymie wysypał i dokładnie spisał.

            • 3 6

        • od zawsze, czyli od 2 tys. lat

          przed tymi bajkami byly bajki wikingow, slowian, rzymian, grekow, egipcjan, babilonu. a bajki dalekowschodnie zyja od tysiacleci

          • 11 2

      • (1)

        Kto wymyślił te bajki? Wszystkie bajki w biblii to kopia opowiadań z dziejów Sumerów. Kto się zagłębi w temat zacznie odkrywać w jakim teatrze uczestniczy.

        • 7 5

        • Ooo to ciekawe.napisz więcej

          • 2 2

      • Wymyślili Sumerowie.

        Od nich przejęli Akadyjczycy i Babilończycy, a od nich Żydzi - około 600 roku p.n.e. jak ich na skutek buntów przesiedlili do Mezopotamii. Potop (Arka, Gilgamesz), człowiek z gliny, kobita z żebra... i różne takie inne.
        Chociaż akurat potop to fakt - jak się morze śródziemne wlało do jeziora i zrobiło się morze czarne. To było grubo przed sumerami, ale przetrwało w opowieściach tysiąclecia.
        Polecam filmy o Mezopotamii Romana Pleszyńskiego . Dostępne na tubie.

        • 7 4

  • czy ciemnota wobec katolikow to komplement?

    • 2 0

  • Cytat (4)

    24 Bóg, który stworzył świat i wszystko na nim, On, który jest Panem nieba i ziemi, nie mieszka w świątyniach zbudowanych ręką ludzką 25 i nie odbiera posługi z rąk ludzkich, jak gdyby czegoś potrzebował, bo sam daje wszystkim życie i oddech, i wszystko.

    • 9 3

    • ,,czyńcie to na Moją pamiątkę. .,,

      • 0 0

    • to NIE jest cytat

      • 0 1

    • Czyli wojny, choroby też. (1)

      Brawo on.

      • 2 0

      • kowid misiu, kowid

        • 0 0

  • pisuar katolik byl 2krotnie zglaszany

    Tuman katolik został usunięty po 20 zgłoszeniach, a ciemnota katolik już 4x była i nadal widnieje.

    • 3 3

  • katolicy juz pouciekali z tego portalu

    być może o to chodziło temu portalowi. ostatni obiektywny Art był w grudniu- wywiad z X. proboszczem od frankow z Gdyni. A tak jak dokonac apostazji, jak wypisac sie z religii, protest lewicy i ex kapłana przed ingresem itd.

    • 3 1

  • halo, halo, przypominam, nie jesteśmy (jeszcze) państwem wyznaniowym (1)

    • 13 13

    • Amen

      • 0 0

  • Rok w rok, Instytucjonalny Kościół Katolicki w Polsce drenuje budżet państwa na kwotę ok 19 mld zł. (12)

    Czas najwyższy aby kościół "poszedł na swoje" i zaczął utrzymywać się sam. Zobaczymy ilu prawdziwych wiernych ma "święty kościół" i czy da radę przetrwać z tacy. Czas wypowiedzieć konkordat.

    • 30 24

    • Konkordat kosztuje państwo polskie około 2 miliardy rocznie. (3)

      Co też nie jest małą kwotą , ale nie 19 miliardów.

      • 5 4

      • Konkordat? (1)

        Umowa o autonomii państwa i Kościoła nie kosztuje ani jednej złotówki. Fundusze kościelne itp. nie mają nic wspólnego z Konkordatem.

        • 5 5

        • Nauczanie religii w szkołach za państwową kasę też nie?

          • 1 0

      • Ulgi podatkowe, grunty za 1%

        • 5 5

    • znajdzie wypowiedz - odpowiedz rzecznika episkopatu na zarzuty pana z Gdanska z nowej lewicy

      Tam jest konkret.

      • 2 1

    • Kościół polski nie przetrwałby odstawienia od garnuszka państwowego

      Liczba wiernych spadłaby do kilkunastu, góra 20% jeśli mieliby sami utrzymywać tę instytucję, podobnie jak w innych krajach, które odcieły KK od ciurka

      • 1 2

    • Poproszę o konkrety. (2)

      Może podasz jakieś żródło tych informacji? Jakiś link do sprawozdania budżetowego? Tak, żeby można było sprawdzić prawdziwość takiej informacji. To by mocno uwiarygodniło twój wpis.

      • 8 7

      • Kuba Wątły (1)

        Superstacja. Materiały z około 2016 r. Powinno jeszcze być na YT .

        • 2 4

        • To informacja z drugiej ręki. Dziennikarskie wypociny.

          Równie wiarygodne jak plotki pani Stasi z parteru. Mnie chodzi o jakiś materiał żródłowy.

          • 1 3

    • ile politycy lewicy kosztują ? (1)

      Moja kasa idzie na antychrystów.

      • 7 7

      • zróbmy tak. zaprzestańmy płacić w ramach konkordatu

        zerwać tej umowy nie można, ale można przestać płacić. i ustalmy np 10% z pensji każdego z nas na wybrany przez nas kościól/wiarę/religię. katolik, muzułmanin, wierzący żyd (dużo odeszło od wiary po holokauście), buddysta. każdy kto wierzy, płaci datek na rzecz swojego kościoła. proste. przestaniemy sobie wzajemnie skakać do portfeli ! ateiści przestaną płacić, bo niby po co mają to robić i będzie spokój. katolicy będą płacić. i dobrze. wierzysz płać. nie, to nie. jakim prawem wierzący w innych bogów a nawet w tego samego, ale w innych obrządkach muszą !! płacić na watykan i episkopat polski ?!

        • 6 1

    • rok w rok ateiści drenują budżet państwa.....ups budżet jest wypracowywany przez wszystkich!

      niemożliwe nawet przez chrześcijan, muzułmanów i żydów....ojej a ateiści myślą że tylko przez nich

      • 6 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane