Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Biletomaty: siedmiu chętnych odeszło z kwitkiem. Umowa sprzyja monopoliście?

Maciej Korolczuk
23 września 2015 (artykuł sprzed 8 lat) 
Opinie (156)
W Gdańsku automaty biletowe obsługuje tylko jedna firma. Chętnych jest więcej, ale do wyłonienia kolejnych operatorów nie dochodzi. W Gdańsku automaty biletowe obsługuje tylko jedna firma. Chętnych jest więcej, ale do wyłonienia kolejnych operatorów nie dochodzi.

W Gdańsku automaty biletowe obsługuje tylko jedna firma. Chętnych jest więcej, ale do wyłonienia kolejnych operatorów nie dochodzi.

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl

Siedem firm chciało w ostatnich latach ustawić swoje biletomaty na ulicach Gdańska, ale żadnej się to nie udało. Dlaczego? Według naszych ustaleń na przeszkodzie może stać jeden z zapisów w umowie między ZTM Gdańsk a jedynym operatorem biletomatów w mieście, firmą Avista.



Czy w Gdańsku powinno być więcej biletomatów?

W Gdańsku jest obecnie 49 automatów biletowych, w których podróżni mogą kupić bilet jednorazowy, doładować kartę miejską czy telefon komórkowy. Umowa między Zarządem Transportu Miejskiego a operatorem urządzeń, firmą Avista, została podpisana w 2010 r. Ponieważ jest to umowa handlowa, oznacza to, że jej finansowe warunki, np. wysokość udzielonego przez ZTM rabatu na sprzedaż biletów w automatach, są tajemnicą pomiędzy obiema stronami.

Okazuje się jednak, że jeden z zapisów umowy dotyczy nie tylko relacji między Avistą a ZTM-em, ale wpływa także na inne firmy, które chciałyby świadczyć gdańszczanom identyczne usługi.

W paragrafie 7. umowy, który opisuje obowiązki ZTM, zawarty jest punkt mówiący o tym, że Zarząd Transportu Miejskiego zobowiązuje się do "niewyrażania zgody na zainstalowanie automatów biletowych innego wykonawcy w promieniu co najmniej 100 metrów od lokalizacji instalowanego Automatu Biletowego Wykonawcy".

Oznacza to, że w najbardziej uczęszczanych, a co za tym idzie - najbardziej rentownych - miejscach, takich jak węzły przesiadkowe, nie staną urządzenia nowego operatora biletomatów.

Umowa między ZTM a firmą Avista, w której znalazł się sporny warunek (punkt 6 w Obowiązkach Zamawiającego). Umowa między ZTM a firmą Avista, w której znalazł się sporny warunek (punkt 6 w Obowiązkach Zamawiającego).

Umowa między ZTM a firmą Avista, w której znalazł się sporny warunek (punkt 6 w Obowiązkach Zamawiającego).

Czy taki zapis nie faworyzuje tylko jednego gracza rynkowego? ZTM odpiera ten zarzut. Władze ZTM przekonują, że zapis w umowie ma rację bytu i zachęca nowych operatorów do stawiania automatów, ale w takich miejscach, jak np. w południowych dzielnicach, gdzie brakuje miejsc sprzedaży biletów.

- Montaż dwóch czy trzech automatów różnych operatorów na jednym przystanku, np. przy dworcu głównym, nie ma sensu - przekonuje Jerzy Dobaczewski, dyrektor ZTM. - Według nas nowy operator powinien instalować urządzenia tam, gdzie ich jeszcze nie ma. Nie ma powodu, by powielać te same lokalizacje, choćby z punktu widzenia ich rentowności.
ZTM uważa, że gdy na jednym przystanku będą stały dwa automaty, spadną średnie obroty danego urządzenia, co może przełożyć się na jego likwidację.

- To byłoby działanie na szkodę podróżnego, na co nie chcemy i nie możemy sobie pozwolić - przekonuje Dobaczewski.
Firma Avista, od 2009 r. należąca do niemieckiego przedsiębiorstwa Scheidt&Bachmann GmbH, jednego z potentatów w dziedzinie systemu poboru opłat na całym świecie, operatorem biletomatów jest tylko w Gdańsku.

- Automaty należące do Scheidt&Bachmann GmbH stoją też m.in. w Warszawie, Wrocławiu, Bydgoszczy i Lublinie, ale urządzenia obsługiwane są już przez innych operatorów - mówi Ewa Dąbrowska z firmy Avista.
W stolicy problemu nie ma

Na pytanie, dlaczego w innych miastach operatorów jest kilku (np. w Warszawie ponad 500 urządzeń obsługuje ZTM, Mennica Polska oraz krakowska firma ASEC) usłyszeliśmy, że stolica jest większym miastem od Gdańska, a ZTM wcale nie wyklucza współpracy z kolejnymi operatorami.

W Warszawie oceniają to jednak inaczej.

- Wychodzimy z założenia, że to pasażer decyduje o tym, w jaki sposób chce kupić bilet. Może to zrobić w biletomacie stacjonarnym stojącym na przystanku, biletomacie mobilnym wewnątrz pojazdu, może też kupić bilet w kiosku albo przez telefon. Nie możemy mu w żaden sposób narzucić takiego, a nie innego rozwiązania. Z naszej perspektywy wydaje się, że zapis o minimalnej odległości 100 metrów od urządzenia nie jest korzystny dla pasażera. Dlatego na wielu przystankach w stolicy stoją obok siebie biletomaty różnych operatorów - informuje Igor Krajnow, rzecznik prasowy ZTM w Warszawie.
Siedmiu chętnych, ani jednej podpisanej umowy

Jerzy Dobaczewski zapewnia, że gdański ZTM jest otwarty na współpracę z innymi operatorami. - Zapisy o minimalnej odległości 100 metrów w naszej ocenie nie monopolizują rynku. Nie chronimy też w ten sposób interesu operatora, zapewniając mu najlepsze lokalizacje. Jesteśmy w stanie wskazać wiele innych miejsc, w których ustawienie biletomatów ma sens. Może to zrobić Avista albo każda inna firma, która się do nas zgłosi - podkreśla Dobaczewski.
Tyle tylko, że w ostatnich latach do ZTM zgłosiło się aż siedem firm zainteresowanych ustawieniem w Gdańsku swoich urządzeń. Jest wśród nich m.in. Wincor Nixdorf Sp. z o.o. (firma zajmująca się biometrycznym uwierzytelnianiem transakcji w bankomatach czy samoobsługą w sieciach handlowych), Mennica S.A. (operator kart miejskich m.in. w Bydgoszczy, Jaworznie, Lublinie, Poznaniu, Suwałkach, Wrocławiu), Krajowa Izba Rozrachunkowa (oferująca m.in. zestawy do e-podpisu), Emtal Sp. z o.o. (firma zrealizowała w Gdańsku m.in. System Informacji Pasażerskiej), IT-Trans (posiada system internetowej sprzedaży biletów komunikacji kolejowej).

Z żadną z nich nie podpisano jednak umowy. Dlaczego?

- Wymienione firmy, zainteresowane postawieniem biletomatów, zwróciły się do ZTM w Gdańsku w formie pisemnej o udostępnienie m.in. warunków umowy. Warunki umowy dotyczącej postawienia biletomatów w Gdańsku zostały im udostępnione. Firmy te jednak na różnym etapie wymiany korespondencji nie kontynuowały dalszych rozmów z nami - informuje Zygmunt Gołąb, rzecznik prasowy Zarządu Transportu Miejskiego w Gdańsku. Nie wyjaśnia jednak, dlaczego do zawarcia umów nie doszło.
Jedną z firm, które chciały współpracować z ZTM była też firma ASEC, jeden z trzech operatorów podobnych urządzeń w Warszawie. Tomasz Boryczko, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu ASEC przyznaje, że tam o podobnych zapisach nie było mowy.

- Lista lokalizacji automatów jest wyznaczana przez Zarząd Transportu Miejskiego w Warszawie, lecz nie ma żadnych ograniczeń typu odległości pomiędzy automatami. Oczywiście - rentowność w lokalizacjach jest różna, ale ze względu na interes społeczny musi być zapewniony dla pasażerów szeroki dostęp do sieci sprzedaży biletów. Operator również może proponować lokalizacje, lecz nie zawsze są one akceptowane przez ZTM. Trzeba też pamiętać, że ZTM często na podstawie informacji o planach rozwoju w mieście wie, gdzie będzie duży ruch pasażerski i sugeruje lokalizacje do instalacji automatów. Często wydają się one operatorowi mało atrakcyjne, ale praktyka w wielu przypadkach pokazuje, że tak nie jest - mówi Tomasz Boryczko.
W procesie uruchomienia w mieście sieci automatów ważna jest nie tylko atrakcyjna lokalizacja, ale także - a może przede wszystkim - kwestie techniczne. Okazuje się, że i z tym jest problem.

- Aby możliwa była sprzedaż biletów elektronicznych w naszych automatach musimy mówiąc w dużym uproszczeniu, otrzymać informacje techniczne dotyczące sposobu kodowania biletów elektronicznych w działającym systemie. Ponieważ Gdańsk nie jest właścicielem tego rozwiązania, a jest nim prywatna firma, która kiedyś je dostarczyła, zwróciliśmy się do niej kilkakrotnie z pytaniem czy te dane zostaną nam udostępnione, jednakże do dnia dzisiejszego nie dostaliśmy żadnej odpowiedzi - przyznaje Tomasz Boryczko.
Wkrótce liczba automatów w Gdańsku wzrośnie, ale minimalnie: z 49 do 50.

- Jeden z biletomatów na Przeróbce został zdemontowany na czas remontu, który właśnie się zakończył. W ciągu kilku dni biletomat powinien zostać podłączony - wyjaśnia Zygmunt Gołąb.
Liczba biletomatów w Gdańsku nie zmieniła się od 2011 roku.

O opinię zapytaliśmy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Ten jednak nie zajął jednoznacznego stanowiska, mimo że zapis w umowie ZTM z Avistą ogranicza konkurencję i dostęp do rynku dla potencjalnych kontrahentów (art. 3 ust. 1 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji).

- Stwierdzenie, czy dana praktyka narusza przepisy antymonopolowe wymaga dokładnego zbadania wszystkich istotnych okoliczności w toku postępowania - ocenił Ernest Makowski, Starszy Specjalista z UOKiK.
4
  • Jak tłumaczy ZTM, nowe biletomaty mogą pojawić się na ulicach Gdańska, ale muszą stanąć w nowych lokalizacjach.
  • W automacie można kupić bilet jednorazowy, doładować telefon czy kartę miejską.
  • Jeden automat to dla firmy koszt ok. 100 tys. zł.
  • W Gdańsku automaty biletowe obsługuje tylko jedna firma. Chętnych jest więcej, ale do wyłonienia kolejnych operatorów nie dochodzi.

Jak tłumaczy ZTM, nowe biletomaty mogą pojawić się na ulicach Gdańska, ale muszą stanąć w nowych lokalizacjach.

fot. Łukasz Unterschuetz/trojmiasto.pl


Targi Trako 2015 w Amber Expo

Zobacz także

KOMUNIKACJA (1355)

Opinie (156) 3 zablokowane

  • 2015-09-23 09:43

    PGE ARENA (2)

    Na stadion przyjeżdża dużo turystów oraz kibicow a biletomatu tez niema .

    turystka

    8 lat

    • 5 1

    • 2015-09-23 10:06

      pod ergo

      także

      bileter

      8 lat

      • 0 0

    • 2015-09-23 11:57

      "nie ma" - jak się wypowiadasz na forum, to pisz poprawnie :(

      8 lat

      • 0 0

  • 2015-09-23 09:56

    50 biletomatów w zupełności wystarczy! Wiele problemów jest przez to, że podróżni myślą o kupnie biletu kilka sekund przed

    przyjazdem pojazdu!

    Avista Rlzzz!

    8 lat

    • 4 3

  • 2015-09-23 10:04

    Biletomat (5)

    No może w końcu ktoś się zastanowi i dostawi biletomat na dworcu PKS. Bo robić objazdy to każdy głupi potrafi, ale przypominam z głową wczoraj o 22. już nie było gdzie kupić biletu na jedną trasę. Czyżby ktoś zapomniał o takim małym szczególe przed wprowadzanie zmian komunikacyjnych.????

    nikt

    8 lat

    • 8 1

    • 2015-09-23 10:16

      kierowca sprzedaje bilety (4)

      co prawda nie jestem zwolennikiem tego sposobu sprzedaży, ale Twój argument odpada

      Danziger

      8 lat

      • 2 2

      • 2015-09-23 10:27

        (1)

        Nie zapomnij że komunikacja ma być dla ludzi a nie odwrotnie, a u kierowcy przepłacasz 60gr za co kupisz bułkę w skali przejazdów kilkukrotnych suma duża nie ale po co frajerzy niech płacą

        8 lat

        • 1 1

        • 2015-09-23 11:14

          nie przepłacam znam taryfę

          jest bilet miesięczny, ale jak kupuję bilety to w biletomacie ale to nie oznacza że kierowca nie sprzedaje i brak możliwości kupna biletu gdy nie ma biletomatu akurat na tym przystanku.
          Ostatnio parę razy korzystałem z przystanku przy PKSie i jakoś również kupowałem w biletomacie. Nie widzę problemu.

          Danziger

          8 lat

          • 1 1

      • 2015-09-23 11:11

        munusują zapewne ci (1)

        co stoją na przystanku w kolejce do kierowcy po bilety :)

        Danziger

        8 lat

        • 0 1

        • 2015-09-23 11:42

          chyba z nieba spadł przeszedłem dwa przystanki tramwajowe w szerz i w wzdłuż i jakoś nie znalazłem biletomatu zresztą przez takich jak Ty ZTM ma nas gdzieś. Nie dość że bilety jedne z najdroższych w Polsce to jeszcze mamy mieszkańców którym leży 60gr w tą czy w tą. Jak jesteś taki bogaty kup sobie samochód i nie zawracaj d...

          8 lat

          • 1 1

  • 2015-09-23 10:12

    Uważam problem wyolbrzymiony

    konkurencja może postawić swoje biletomaty na przystankach gdzie obecnie nie ma urządzenia i wówczas obecny operator będzie niby "zablokowany".

    Inna sprawa to te 100 m nie jest zbytnio dużo. Weźmy taki Port Lotniczy mogłyby tam stanąć 3 biletomaty różnych firm ale to trzeba by było chcieć przez operatorów.
    Np. biletomat przy starym przystanku nie blokuje ani nowego przystanku ani wejścia do SKMki (PKM)

    Danziger

    8 lat

    • 3 3

  • 2015-09-23 10:16

    Biletomaty

    Biletomaty powinny być w autobusach i tramwajach i problem z głowy

    Anka

    8 lat

    • 2 1

  • 2015-09-23 10:19

    Zajmijcie się lepiej poważniejszym problemem

    czyli biletomatami SKMki, których jest kilkakrotnie za mało, są przeważnie niesprawne i niefunkcjonalne oraz na nowej linii (PKM) brak jest nie tylko biletomatów, ale również jakiegokolwiek innego sposobu kupna biletu jak u kierpocia.

    Danziger

    8 lat

    • 5 0

  • 2015-09-23 10:21

    Komunikacja powinna być finansowana z podatku od nieruchomości i od pracowdawcy którego pracownik dojeżdza i innej miejscowości

    Oraz od hotelarzy i innych właścicieli pensjonatów.
    ORAZ ulga za posiadany samochód , zarejestrowany w mieście.
    Odeszły by koszty biletomatów, kontrolerów itp

    8 lat

    • 0 2

  • 2015-09-23 10:25

    Dobaczewski i jego klika

    Z Kraską i Zgliczyńskim na czele. To wielki układ i koperciarze.

    kolo

    8 lat

    • 7 2

  • 2015-09-23 10:56

    jasne ze narusza

    przez to mamy mniej takich punktow dostepu, taki biletomat powinien byc tam gdzie nie ma kioskow itp, oczywiscie gdzie jescze pojawiaja sie ludzie chetni z nich korystac.Przydalaby sie ankieta z wymienionymi wszystkimi przystankami i glosowanie gdzie najbardziej sa potrzebne.

    mysza

    8 lat

    • 0 0

  • 2015-09-23 10:56

    skycash (3)

    Lubię kupować przez telefon. Niestety dostępne są tylko takie na jednorazowy przejazd. Będąc w krakowie z tej samej aplikacji kupiłem bilet 20-minutowy.
    Da się? Gdzie leży przyczyna?

    8 lat

    • 0 2

    • 2015-09-23 10:57

      jak lubię kryptoreklamę

      ile płaci ten sky?

      Danziger

      8 lat

      • 1 0

    • 2015-09-23 12:03

      w warszawie tez wszelkiego rodzaju bilety da sie kupic

      do ZTM napisac?

      8 lat

      • 0 0

    • 2015-09-23 12:14

      w tandetnym systemie SkyCasha

      Biletomat

      8 lat

      • 1 0

3
4
5
6
7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (1355)

Najczęściej komentowane

Nowi lokatorzy zburzyli spokój w kamienicy

Nowi lokatorzy zburzyli spokój w kamienicy

Ruszają rozmowy ws. stanowisk w Gdyni

Ruszają rozmowy ws. stanowisk w Gdyni

więcej

Najczęściej czytane