Dokąd morską autostradą?

Marek Błuś

24 czerwca 2006 (artykuł sprzed 17 lat)

Opinie (13)

W języku krajów UE pojawiło się nowe hasło, "autostrady morskie" (motorways of the sea - MOS), jako symbol kolejnego, wspólnego programu dotyczącego regulacji transportu. Wytyczenie takich lepszych "dróg" Unia zaproponowała także na Bałtyku, więc stosujemy bardziej ścisłe określenie: "bałtycka autostrada morska". A wraz z nim zrodziły się nadzieje na jakieś inwestycje w naszych portach i w żegludze współfinansowane z funduszy unijnych. Czy rzeczywiście mamy na nie szansę?

Zanim spróbujemy odpowiedzieć na to pytanie, trzeba wyjaśnić ten nowy termin, a ściślej kryptonim "autostrady morskie", bo politycy i urzędnicy z Brukseli zwracają się do nas szyfrem.

Klopoty z definicją

Otóż w przypadku "autostrad" na wodzie trzeba odrzucić wszelkie lądowe skojarzenia. Absolutnie nie chodzi tu o jakiś szlak wytyczony przez środek morza ze "zjazdami" do portów na jego brzegach, co sugeruje nieudolny rysunek z unijnych materiałów informacyjnych. W rzeczywistości UE wytyczyła nie "autostrady", ale cztery "obszary autostrad morskich", w tym cały Bałtyk wraz z Morzem Północnym jako jeden z tych akwenów. Natomiast "autostrada" ma być połączeniem liniowym między dwoma portami (lub dwoma grupami portów) w dwóch różnych państwach Unii zorganizowanym w taki sposób, żeby transport morzem odbywał się szybko, łatwo, tanio i masowo, czyli żeby był bardziej konkurencyjny od drogowego. Chodzi więc nie tylko o inwestycje, ale także o radykalne uproszczenie procedury odpraw w portach.

Chodzi o usprawnienie

Dodajmy, niektórzy specjaliści twierdzą, że ze ścisłej interpretacji unijnych dokumentów wynika, iż w naszym akwenie ewentualne "autostrady" muszą prowadzić przez Kanał Kiloński albo Cieśniny Bałtyckie, czyli nie mogą być ograniczone do jednego morza. W kwestii "autostrad" jest jeszcze jeden problem natury politycznej. Unijna propaganda przedstawia program MOS jako uzupełnienie programu Marco Polo, czyli działań zmierzających do przeniesienia części ładunków z zatłoczonych dróg na bardziej ekologiczne tory kolejowe i szlaki wodne (morskie i śródlądowe). Z opublikowanych materiałów informacyjnych wynika więc, że "autostrady morskie" powinny powstawać równolegle do tras lądowych, żeby "zdjąć" z nich część ciężarówek. Tymczasem oryginalny program zawiera jeszcze jeden cel, którego realizacja uprawnia do ubiegania się o unijne pieniądze. I cel ten, nie wiadomo dlaczego, jest ukryty przed opinią publiczną. Chodzi o usprawnienie istniejących już liniowych połączeń morskich o charakterze "autostrad", nawet jeśli nie mają one lądowej konkurencji, pod warunkiem, że prowadzą do krajów "peryferyjnych".

Mapa autostrad

Kilka szlaków morskich na Bałtyku można nazwać "autostradami" z powodu liczby przewożonych ciężarówek, częstotliwości odjazdów i prostoty odpraw. Większość tych tras prowadzi z Finlandii i Szwecji do Niemiec, ich głównego partnera handlowego. I właśnie to Niemcy i Finlandia, jako kraj "peryferyjny", złożyły wspólnie pierwszą aplikację o środki na "autostradę morską". Wydaje się, że powinno to budzić sprzeciw z kilku powodów. Po pierwsze, na tej trasie nie ma ciężarówek "do zdjęcia z dróg", bo prawie cały handel Finlandii z kontynentalną Europą odbywa się drogą morską (codziennie jest co najmniej sześć odjazdów promów i pojazdowców do Niemiec!). Po drugie, i jest to powód ważniejszy, unijne pieniądze powinny płynąć do krajów biedniejszych, a nie wracać do czołówki.

Jak to robi Finnelines

A na co stać Finów w dziedzinie usprawniania "autostrady" do Niemiec, spółka Finnlines pokazała budując największe na świecie statki typu ro-pax (promy samochodowo-pasażerskie) o pojemności brutto 42 tys. jednostek, mieszczące 4,5 kilometra linii ładunkowej (czyli drogi). Jeden taki prom kosztuje ponad 100 mln euro. Potrzeba trzech, żeby zapewnić codzienny odjazd z Helsinek i Travemunde. "Finnstar" i statki bliźniacze zredukują czas podróży na tej linii z 38 do 26 godzin i spowodują obniżkę cen biletów pasażerskich o około 40 procent. Finlandia będzie więc znów o kilka kroków mniej "peryferyjna", jeśli to wieloznaczne pojęcie ma jakikolwiek sens w odniesieniu do lidera wielu międzynarodowych rankingów...

Czeski syndrom

Dodajmy jeszcze, największa unijna dopłata do podobnego projektu w drugim "rozdaniu" funduszy programu Marco Polo wyniosła 4 mln euro i... nie ma z niej żadnego efektu (więc zapewne została zwrócona). Armator Norforkline planował otworzyć codzienne połączenie promowe z Dunkierki we Francji do Santander w Hiszpanii z zamiarem odciążenia francuskich dróg, ale bez powodzenia. Wracając do postawionego na początku pytania, to należy przypomnieć, że potrzeba zdjęcia ciężarówek z dróg występuje w Polsce na kierunku wschód-zachód. Jednak w odróżnieniu od Finlandii i wielu innych krajów Europy, nasze centra przemysłu i konsumpcji mieszczą się daleko od portów. Ewentualna "autostrada morska" na zachód nie ma więc szansy na taką masę ładunków, która zapewniłaby dużą częstotliwość odjazdów wielkich statków a tym samym wywołała efekt skali w dziedzinie kosztów. Warto spojrzeć prawdzie w oczy - z punktu widzenia transportu i logistyki jesteśmy czymś w rodzaju "północnych Czech". W Czechach problem "autostrad morskich" nikomu nie spędza snu z oczu.

Marek Błuś

Opinie (13)

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-23 23:45

Albo mi się już dwoi po 2 piwach albo ktoś napisał 2 razy to samo :D

kamlan
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Albo mi się już dwoi po 2 piwach albo ktoś napisał 2 razy to samo :D
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 09:11

Siec autostrad w Polsce jest juz tak gesta , ze nadszedl czas , przerzucic calosc energii firm budowlanych na autostrady morskie .
P.S. Zeby tylko nie rozkopali za bardzo zatoki w sezonie , bo moglyby dac w leb plany z tramwajami wodnymi na Chelm .

Marek.
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Siec autostrad w Polsce jest juz tak gesta , ze nadszedl czas , przerzucic calosc energii firm budowlanych na autostrady morskie . P.S. Zeby tylko nie rozkopali za bardzo zatoki w sezonie , bo moglyby dac w leb plany z tramwajami wodnymi na Chelm .
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 10:35

Lepiej

niech nie tworza takiej autostrady w Polsce bo jeszce Baltyk wyschnie.

Gal
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

niech nie tworza takiej autostrady w Polsce bo jeszce Baltyk wyschnie.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 12:24

Z nasza mentalnoscia to bedzie wiecej przekretow niz pozytku z tych autostrad.Nalezy wykorzystac fundusze strukturalne ktore oferuje unia.Bata w reke pogonic nierobow do pracy.Dosc teatrzyku politycznego.Trzeba brac wzroce jakie sa w Roterdamie czy Hambrgu

17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Z nasza mentalnoscia to bedzie wiecej przekretow niz pozytku z tych autostrad.Nalezy wykorzystac fundusze strukturalne ktore oferuje unia.Bata w reke pogonic nierobow do pracy.Dosc teatrzyku politycznego.Trzeba brac wzroce jakie sa w Roterdamie czy Hambrgu
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 15:47

a może by tak zacząć myśleć od początku?

A początek to pytanie czy nasze porty są dostosowane do przyjęcia takiej ilości transportu, która mogła by sprawić, że transport "autostradami morskimi" byłby opłacalny. Bo o ile mi wiadomo to raczej nie! Bynajmniej ja o tym nic nie wiem, a wiem sporo o Porcie Gdańskim. Już jest wystarczający młyn na Gdańskim Terminalu kontenerowym. Brak placów składowych, oszczędności w zatrudnieniu ( niedługo zajeżdżą tam chłopaków ze Szczecińskiego ) i w dodatkiu marniutki sprzęt. To jak tu przyjąć ewentualny większy tramnsport drogą morską?? Jak zwykle w tym kraju apetyt na pieniądze z UE jest duży, tylko brak pomysłu jeszcze większy. A może by tak trochę nasze drogi krajowe poprawić a nie świrować żeby jakąś kasę wyrwać nie wiadomo dla kogo, bo społeczeństwo jak zwykle dostanie z tego ochłap.A począ

SS
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

A początek to pytanie czy nasze porty są dostosowane do przyjęcia takiej ilości transportu, która mogła by sprawić, że transport "autostradami morskimi" byłby opłacalny. Bo o ile mi wiadomo to raczej nie! Bynajmniej ja o tym nic nie wiem, a wiem sporo o Porcie Gdańskim. Już jest wystarczający młyn na Gdańskim Terminalu kontenerowym. Brak placów składowych, oszczędności w zatrudnieniu ( niedługo zajeżdżą tam chłopaków ze Szczecińskiego ) i w dodatkiu marniutki sprzęt. To jak tu przyjąć ewentualny większy tramnsport drogą morską?? Jak zwykle w tym kraju apetyt na pieniądze z UE jest duży, tylko brak pomysłu jeszcze większy. A może by tak trochę nasze drogi krajowe poprawić a nie świrować żeby jakąś kasę wyrwać nie wiadomo dla kogo, bo społeczeństwo jak zwykle dostanie z tego ochłap.A począ
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 18:30

Po co???

Istnieje cos takiego jak "collision regulations" gdzie jest powiedziane jak statki maja pływać. Istnieja takze sytemy rozgraniczenia ruchu morskiego chociazby w Dover Strait. Gdynia i Gdańsk maja takze system drog morskich ułatwiający nawigacje. Pozatym Unia nie jest od tego żeby wymyślaćdrogi morskie od tego jest International Maritime Organization.

Nawigator
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Istnieje cos takiego jak "collision regulations" gdzie jest powiedziane jak statki maja pływać. Istnieja takze sytemy rozgraniczenia ruchu morskiego chociazby w Dover Strait. Gdynia i Gdańsk maja takze system drog morskich ułatwiający nawigacje. Pozatym Unia nie jest od tego żeby wymyślaćdrogi morskie od tego jest International Maritime Organization.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-24 20:09

autostrada na morzu

większego debilizmu nie słyszałem. Co na to Miodek ??? Autostrada na morzu to inaczej droga dla samochodów na morzu....... Jak w Brukseli siedzą debile to my także musimy być tacy sami...

gegroza
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

większego debilizmu nie słyszałem. Co na to Miodek ??? Autostrada na morzu to inaczej droga dla samochodów na morzu....... Jak w Brukseli siedzą debile to my także musimy być tacy sami...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-25 02:25

Nie tylko w Brukseli, nie tylko...Pogonic tych zadekowanych komuchow ktorzy prezesuja w portach jak nie przymierzajac w Gdyni.Facet nigdy nie pracowal inaczej jak po linii partyjnej.W nieboszczce (PLO) tez nigdy nic dobrego nie zrobil.Ech szkoda slow...

smiech historii
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Nie tylko w Brukseli, nie tylko...Pogonic tych zadekowanych komuchow ktorzy prezesuja w portach jak nie przymierzajac w Gdyni.Facet nigdy nie pracowal inaczej jak po linii partyjnej.W nieboszczce (PLO) tez nigdy nic dobrego nie zrobil.Ech szkoda slow...
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-25 12:27

a w Gdansku to niby...

inaczej. Ten sam uklad - facet nic nie robi, nawet do roboty mu sie nie chce chodzic i tez stary komuch. Co to za czasy.....

optymista
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

inaczej. Ten sam uklad - facet nic nie robi, nawet do roboty mu sie nie chce chodzic i tez stary komuch. Co to za czasy.....
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2006-06-25 17:20

Autostrady....

a co to jest autostrada ?
Od urodzenia słyszałem, że coś takiego gdzieś tu budują. Widać na morzu jest łatwiej budować niż na lądzie. Ciekawe tylko jak będą wyglądały miejsca poboru opłat za wjazd, no przepraszam, wpłynięcie.

Staś
17 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

a co to jest autostrada ? Od urodzenia słyszałem, że coś takiego gdzieś tu budują. Widać na morzu jest łatwiej budować niż na lądzie. Ciekawe tylko jak będą wyglądały miejsca poboru opłat za wjazd, no przepraszam, wpłynięcie.
Regulamin dodawania opinii