Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Młodzież z Trójmiasta w czasie stanu wojennego

Rafał Borowski
13 grudnia 2015 (artykuł sprzed 8 lat) 
Opinie (420)

Inscenizacja manifestacji i starć z ZOMO z okresu stanu wojennego

Choć na ogół sądzi się, że w stanie wojennym protestowali głównie robotnicy-związkowcy, oraz związani z nimi intelektualiści, duży udział w antyrządowych demonstracjach mieli ludzie naprawdę młodzi: nie tylko studenci, ale także licealiści.



Czy stan wojenny uchronił Polskę przed większym złem?

W mroźny poranek 13 grudnia 1981 roku, zamiast programu dla dzieci "Teleranek", TVP wyemitowała orędzie gen. Wojciecha Jaruzelskiego. Ubrany w wojskowy mundur generał oznajmił milionom Polaków, że na terenie całego kraju wprowadzono stan wojenny.

Czytaj także: Stan wojenny oczami 12-latka

Dla niezaangażowanej w politykę części Polaków nie miało to może wielkiego znaczenia, ale dla dużej części społeczeństwa stało się jasne, że władza wypowiedziała wojnę powstałej niewiele ponad rok wcześniej "Solidarności" i próbuje w ten sposób zdławić demokratyczne przemiany.

Wbrew przestrodze władz PRL o zbliżającej się "ogólnonarodowej katastrofie", tysiące działaczy zdelegalizowanej właśnie "Solidarności" i jej sympatyków postanowiło stawić opór. Jednym z głównych przejawów stanu wojennego, zwanego pogardliwie "wojną polsko-jaruzelską", były antyrządowe manifestacje uliczne.

Gen. Wojciech Jaruzelski ogłasza wprowadzenie stanu wojennego



Młodzi ludzie w antyrządowych demonstracjach

O ile jednak powstanie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego "Solidarność" było zasługą przede wszystkim pokolenia trzydziestolatków, o tyle w manifestacjach w okresie stanu wojennego udział brała głównie młodzież. W Trójmieście, podobnie jak i w całym kraju, filarem antyrządowych demonstracji byli licealiści, studenci oraz młodzi robotnicy.

Starcia z milicją podczas manifestacji, która odbyła się 1 maja w centrum Gdańska. Na zdjęciu widać kilkunastoletnich chłopców. Starcia z milicją podczas manifestacji, która odbyła się 1 maja w centrum Gdańska. Na zdjęciu widać kilkunastoletnich chłopców.

Starcia z milicją podczas manifestacji, która odbyła się 1 maja w centrum Gdańska. Na zdjęciu widać kilkunastoletnich chłopców.

fot. Stanisław Składanowski/KFP

Potwierdzenie takiego stanu rzeczy odnajdziemy chociażby w prasie z okresu stanu wojennego, np. w artykule zamieszczonym na łamach "Głosu Wybrzeża" z 3 maja 1982. Jego autor odnotował, że "(...) ze smutkiem patrzyłem na młodych ludzi. A oni dominowali - nastolatki, uczniowie szkół średnich, studenci i młodzi robotnicy (...) Nie ich obwiniałem, bowiem w pochodzie wyraźnie widać było prowodyrów, tych, którzy wznosili pierwsze okrzyki, im bardziej pełne nienawiści dla władzy ludowej, tym lepiej podchwytywane przez ludzi młodych".

Władza zaogniła sytuację

Manifestacje organizowane przez podziemną opozycję podczas stanu wojennego odbywały się w miesięcznice wprowadzenia stanu wojennego, a także w święta narodowe i religijne. Spośród dziesiątek trójmiejskich demonstracji, na szczególne wyróżnienie zasługują pierwsza z nich, która odbyła się w Gdańsku wkrótce po orędziu gen. Jaruzelskiego, w dniach 16-17 grudnia 1981 roku.

Ta demonstracja była pierwszą reakcją na wprowadzony właśnie stan wojenny. Ponadto, na znaczny udział młodzieży w tejże manifestacji miały wpływ dwa dodatkowe czynniki. 15 grudnia, pod groźbą rozwiązania uczelni i wcielenia studentów do czynnej służby wojskowej, zawieszono studenckie strajki na Uniwersytecie Gdańskim, Politechnice Gdańskiej oraz w Wyższej Szkole Morskiej w Gdyni. Dzień wcześniej, 14 grudnia, Minister Oświaty i Wychowania wraz z Ministrem Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki podjęli decyzję o zawieszeniu zajęć w szkołach i na uczelniach.

Pierwsza śmiertelna ofiara stanu wojennego w Gdańsku

W trwających dwa dni demonstracjach w centrum Gdańska wzięło udział ok. 100 tys. osób. Władze nie miały zamiaru tolerować tego rodzaju "antysocjalistycznej działalności" i podjęły decyzję o spacyfikowaniu manifestantów. W zamieszkach zostało rannych ponad 300 osób, kolejne setki trafiły do aresztu.

Milicja, w tym oddziały ZOMO (Zmotoryzowane Odwody Milicji Obywatelskiej) użyła wówczas nie tylko pałek, armatek wodnych, petard i gazu łzawiącego, ale także broni palnej.

Czytaj także: Siedem ofiar stanu wojennego z Trójmiasta

Pociski wystrzelone przez ZOMO-wców z pistoletów maszynowych spod gmachu Komitetu Partyjnego PZPR trafiły cztery osoby. Jedną z nich był 20-letni Antoni Browarczyk. Chłopak wracał właśnie z praktyki w zakładzie elektromechanicznym przy ul. Wyczółkowskiego. Pocisk, który trafił go w twarz, dosięgnął go nieopodal wejścia do tunelu pod ul. Wały Jagiellońskie od strony pl. Kalinowskiego (obecnie to Targ Rakowy).

Tak ma wyglądać pomnik poświęcony ofiarom stanu wojennego, który być może już za rok stanie w miejscu, gdzie kula dosięgnęła Antoniego Browarczyka. Tak ma wyglądać pomnik poświęcony ofiarom stanu wojennego, który być może już za rok stanie w miejscu, gdzie kula dosięgnęła Antoniego Browarczyka.

Tak ma wyglądać pomnik poświęcony ofiarom stanu wojennego, który być może już za rok stanie w miejscu, gdzie kula dosięgnęła Antoniego Browarczyka.

Po przewiezieniu do Szpitala Wojewódzkiego przy ówczesnej ul. Świerczewskiego (obecnie ul. Nowe Ogrody), lekarze stwierdzili u rannego poważnie obrażenia wewnętrzne. Kula uszkodziła m.in. pień mózgu. Po sześciu dniach Antoni Browarczyk zmarł. Był pierwszą, śmiertelną ofiarą stanu wojennego w Gdańsku i jedyną, która poniosła śmierć podczas dwudniowych manifestacji w grudniu 1981 roku.

Pomimo przeprowadzonego i wznowionego po 1989 roku śledztwa, nigdy nie udało się ustalić milicjanta, który zabił Browarczyka.

Liczba ofiar stanu wojennego trwającego od 13 grudnia 1981 r. do 22 lipca 1983 r. nie jest dokładnie znana. Działająca w 1989 sejmowa komisja badająca działalność MSW w PRL, stwierdziła, że spośród 122 niewyjaśnionych przypadków zgonów działaczy opozycji w tym okresie na terenie całego kraju, 88 miało bezpośredni związek z działalnością funkcjonariuszy MSW.

Przypomnijmy, że wydarzenia Grudnia 1970, które miały miejsce tylko w czterech miastach Wybrzeża: Szczecinie, Gdyni, Gdańsku i Elblągu, przyniosły śmierć 41 osobom.

Zobacz także

więcej artykułów (1071)

Opinie (420) ponad 10 zablokowanych

  • 2022-12-13 08:40

    To tamta

    Młodzieszyn dzisiaj prowadzi nas do wojny. Jak Maciarewicz Kaczyński tchórze tamtych czasów burza nasz kraj

    Ewa

    1 rok

    • 0 4

  • 2022-12-13 08:14

    (1)

    Ilu jest jeszcze członków WRON i PRON mieszkających w Gdańsku? Może warto taką listę opublikować np z IPN ilu jeszcze żyje członków zomo, ormo, żeby sąsiedzi poznali zbrodniarzy stanu wojennego.

    1 rok

    • 6 0

    • 2022-12-13 08:33

      Wystarczy podać IP piszących tu propagandzistów PRL-u krytykujących obecne władze.

      1 rok

      • 0 3

  • 2022-12-13 08:11

    Mój znajomy (1)

    roznosił ulotki. Zamknęli go za to na kilka tygodni. Dali mu za to jakieś krzyże, ordery. A teraz pogrążył się w skrajnej depresji, gdy widzi te polskie absurdy i głupoty.

    1 rok

    • 5 3

    • 2022-12-13 08:32

      Nie siej kłamliwej propagandy.

      1 rok

      • 1 2

  • 2022-12-13 08:30

    Komuna pada tyle lat ile trwała a więc zostało jeszcze 20 lat.

    Dwa razy udało jej się zneutralizować wroga za Olszewskiego i w 2007 i trwa obecnie.

    1 rok

    • 4 2

  • 2022-12-13 07:50

    Widać wyraźnie że tak się kończy (1)

    zadłużenie państwa i życie na kredytach

    1 rok

    • 2 2

    • 2022-12-13 08:14

      Tak kończą się dyktatury.

      1 rok

      • 2 0

  • 2022-12-13 08:05

    Wielu

    pisarzy, poetów itd. chwali się tym kombatanctwem, czyli roznoszeniem ulotek.A co przeciętny Polak ma z tego kombatanctwa? Absurd na absurdzie, inflację i wredotę ba każdym kroku.

    1 rok

    • 2 1

  • 2015-12-13 09:10

    oby oszołomy z pisu nie zrobiły powtórki jak im zacznie sie palic kolo d*py a oni sa do tego zdolni (28)

    bo jak tak dalej pójdzie Polacy wyjdą na ulice (co pokazali wczoraj) i pogonimy ta pisowskie ścierwo, niestety jak patrze to widzę powtórkę jak z minionej epoki, rodacy trzeba ukrócić te totalitarne zapędy

    precz z pisem

    8 lat

    • 285 233

    • 2015-12-13 09:20

      (16)

      Pisiory są skłonni do wszystkiego, łącznie z wywołaniem wojny. Przerażający, chorzy na władzę, chorzy z nienawiści ludzie :(

      8 lat

      • 51 45

      • 2015-12-13 09:31

        widać po waszych wypowiedziach (14)

        Kto jest chory na władzę i z nienawiści.
        Pod KAŻDYM artykułem plucie na pis, na Kaczora i na ich wyborców. I to po kilka tematów, to jakaś zbiorowa histeria. Ciekawe że jak po gwałciła konstytucję w czerwcu to nikt nawet nie mruknął. Hipokryzja do kwadratu, zastanów się nad sobą jeden z drugim zanim zaczniesz obrażać większość ludzi.

        O.

        8 lat

        • 56 40

        • 2022-12-13 07:48

          Przeciez cale tvp to powtarzanie w kółko tych samych

          wlepek. Jakim tumanem trzeba byc aby łykac powtarzane w kolko fur deutschland, a co gaz rosyjski sie panu gorzej pali w kuchence czy chcemy rosji takiej jakiej jest itp. Co to za stolec i wlepki powtarzane setki razy, wyjete z czasow przed inwazji na UA? Pawlowicz mowila z kolei, ze blizej nam do Rosji niz lewackiej UE :) tego jakos w kolko nie powtarzaja. I ty twierdzisz, ze PIS nie szczuje i nie dzieli?

          1 rok

          • 1 1

        • 2015-12-14 09:22

          pogwałciła (1)

          Pewnie, że pogwałciła, ale po wyroku TK z grudnia potrafiła go przyjąć do wiadomości i przyznać się do błędu. Taka mała różnica w stosunku do PIS

          Michał

          8 lat

          • 5 9

          • 2015-12-20 09:12

            błedu???

            Zamach na Konstytucję, nazywasz błędem?! Ogarnij się, prosiaczku!

            8 lat

            • 1 4

        • 2015-12-13 09:40

          (5)

          Jaką większość? Coś się pomyliło.

          8 lat

          • 25 17

          • 2015-12-13 09:43

            Pierwszy raz od '89 roku jest wybrana większość (4)

            W parlamencie. Do tego prezydent. Większość ludzi wypowiedziała się za zmianą, czy tego chcesz czy nie, i nie ważne ile się będziesz spinać - przez 4 lata musisz znieść rządy pisu. Albo wyjedź, nikt nie broni.

            8 lat

            • 39 29

            • 2015-12-13 11:42

              zbierzemy demokratycznie podpisy

              I będziecie mogli nas w d*pki cmoknąć ;)

              8 lat

              • 3 3

            • 2015-12-13 10:23

              Nie większość ludzi i nawet nie większość głosujących, prawicowy polityczny analfabeto (2)

              5 711 687 - tyle głosów oddano na PiS na 15 595 335 głosów oddanych. Tak skonstruowana jest ordynacja wyborcza i tak działają progi wyborcze. PiS dostało mandaty, które dostałyby ugrupowania, gdyby progów nie było. Śmieszna jest twoja niekompetencja.

              prof. Ciekawski

              8 lat

              • 28 27

              • 2015-12-13 10:56

                Prof...

                Po zawodowie ma sie maks majstra. . .

                i przy okazji wyjasnilo sie czemu nie rozumiesz demokratycznego systemu!

                GD

                8 lat

                • 13 3

              • 2015-12-13 10:33

                No i co wynika z tych podanych liczb?

                To co napisałem, czyli że większość z głosujących chciała zmiany. A gdyby to a gdyby tamto się teraz nie liczy. Gdybyś ty miał trochę więcej rozumu to może byłbyś prawdziwym profesorem a nie tylko trollem ciągle siedzącym na trojmiasto.pl. Ale to tylko gdybanie.

                8 lat

                • 23 16

        • 2015-12-13 10:52

          (2)

          Większość ludzi? Przypomnę, że prawie 70% wyborców NIE głosowało na PiS.

          8 lat

          • 17 19

          • 2015-12-13 10:58

            62% wyborców nie głosowało na pis

            Ale 79% wyborców nie głosowało na po. 95% wyborców nie głosowało na psl. 91% wyborców nie głosowało na partię swetru. I co z tego?

            8 lat

            • 19 3

          • 2015-12-13 10:58

            A na PO ile procent nie glosowalo?

            Moze podasz ile nie glosowalo na PO gdy wygrali wybory 4 lata temu?
            Czekam cwaniaczku

            8 lat

            • 21 7

        • 2015-12-13 09:57

          To jest wyznacznik jacy sa dzisiaj Polacy (1)

          PO robi przekręty - jest ok, obecny rząd je zwalcza - źle. Tvn zmienił właściciela, ale "twarz" zachował wciąż jak red. lis neutralną

          8 lat

          • 28 16

          • 2015-12-13 10:42

            obecny rząd coś zwalacza? Chyba racjonalne myslenie!

            8 lat

            • 17 22

      • 2015-12-24 10:08

        stan wojenny

        Bo wybory wygrali? dlatego chorzy na władzę?

        jur52

        8 lat

        • 0 0

    • 2017-12-13 14:48

      (1)

      PiS - 50% i rośnie... jesteś w mniejszości i nikt cie nie lubi ;-)

      6 lat

      • 5 1

      • 2021-12-13 15:19

        tym gorzej

        2 lata

        • 0 0

    • 2017-12-13 17:02

      ty

      a ty jestes chory

      maxic

      6 lat

      • 1 1

    • 2015-12-24 09:59

      stan wojenny

      Nie POdpuszczajcie dranie do wyjścia na ulicę.

      jur52

      8 lat

      • 2 1

    • 2015-12-21 11:51

      Młodzież

      Pogratulować języka, to już nie wymaga komentarza, a moderator nie powinien niedorozwojów puszczać,

      Janos42

      8 lat

      • 0 0

    • 2015-12-13 11:24

      Wyjedz z kraju (1)

      Obywatelu nie pisz o twoich urojeniach bo to jest chore ,dla ciebie pewnie jest wazne żeby zlodzieja nie stala sie krzywda,to jest do zrozumienia,ale mysle ze pis.Da sobie rade z takimi tlukami jak psychol niesiolowski i ty-zycze milego dnia.....

      jorgus

      8 lat

      • 22 9

      • 2015-12-14 14:53

        A co z prezesem :)

        8 lat

        • 2 1

    • 2015-12-13 15:23

      znów po 4 stówy za wyjście na ulice?

      8 lat

      • 10 1

    • 2015-12-13 12:09

      leming żeby wypisywać takie bzdury trzeba być fanatykiemA ty potwierdziła ze nim jestes

      nikt na ulicę z narodu niewyszedl wyszło kilka tysięcy przegranych z PO,SLD KTÓRE zostało wywalone z parlamentu i zgnilizna z Paliglupa!!Mała garstka ryjow kwiczaca ze została oderwania od koryta!!Bo demokratyczny wyborach kilkadziesiąt milionów tak zdecydowało!!

      tylko wy lemingi wyszliscie na ulice

      8 lat

      • 18 9

    • 2015-12-13 10:53

      to nie PIS wydał pozwolenie na wkroczenie obcym siłom na teren RP w celu tłumienia zamieszek :) tylko dokument ten podpisało PO

      8 lat

      • 24 5

    • 2015-12-13 10:50

      Koło dudy już im się zaczyna palić.

      Szudki

      8 lat

      • 13 16

  • 2015-12-13 09:17

    A mordercy nadal bez wyroków! (6)

    Mordercy umierają jako zamożni starcy z ogromnymi emeryturami.
    Bez procesów, bez wyroków, bez degradacji.

    2015

    8 lat

    • 269 25

    • 2021-12-13 18:04

      (1)

      Emerytury kapusi typu Kaczynski cz yMacierowicz to 8 tysi. Kto ma wieksze?

      2 lata

      • 0 1

      • 2022-12-13 07:37

        Czy ktoś rozliczy Cię za kłamstwa?! Czy zdajesz sobie sprawę

        że układając takie, w twoim mniemaniu niewiele za daleko idące analogię, cały czas naprężasz w ludziach, już i tak napiętą, strunę? Czy nie czas się opamiętać: NIE- Kaczyński nie był TW! NIE-Macierewicz nie formował wrogiej delegatury, rozbijając WSI!

        1 rok

        • 1 0

    • 2022-12-13 07:32

      Miało być bez nienawiści, prowokacji i wyzywającej postawy wobec PO!

      Czy to ich wina, że ich poprzednicy ratowali"towarzyszy"? Czy to ich wina, że ich poprzednicy "dogadali się" , a później pod grośbą takich czy innych sankcji trzymali się tego, , "jak socjalizmu"? Czy to ich wina, że ich AK jak ich poprzednicy szukali "sprawiedliwości i schronienia" w objęciach h Moskwy, tak oni szukają tych i innych obietnic w rękach Niemiec. Przepraszam, Brukseli?! Można jeszcze tak składać pytania, a historia i tak się powtarza, a nauka z tego taką, że ludzie niczego się nie uczą....

      1 rok

      • 0 0

    • 2015-12-20 11:05

      dokładnie ....

      między innymi taki DOBROSTAN zapewniał wynalazek w postaci trybunału" w ówczesnym składzie ( obecnie sędzia przez 9 lat orzeka w ok 200-tu sprawach z wynagrodzeniem ok 20.000PLN, dysponując jeszcze czasem na wykłady w uczelniach, itp itd wycieczki konferencje komisje i to wszystko pod warunkiem ,że orzeczenia będą OK"(mają sprzyjać !!!k...mać). GRUPY 3-mającej władzę w tym czasie , jestem za a nawet przeciw żeby zmienić ten stan rzeczy i w przyszłości nie dochodziło do takich patologi i

      niepoprawny

      8 lat

      • 4 0

    • 2015-12-14 02:15

      na szczescie jaruzel juz zdechł

      8 lat

      • 9 0

    • 2015-12-13 09:48

      To dowodzi

      Że nie było żadnej zmiany. Nadal mamy komunę.

      8 lat

      • 30 3

  • 2022-12-13 07:30

    ale zdrajcy zrobili polakow w bambuko bolek zrobil demokratow z millerow,czarzastych itd.maja lepiej niz za swoich rzadow tzw.komuny i terraz nas ucza patriotyzmu,jwychowania seksualnego itp.a na nas mowia mohery,kibole itp.telewizje z moskwy zastapily telewizje niewiadomego pochodzenia jak t v n itp. sady dzialaja pod ich dyktando i sa przez nie nieruszane ,ci co walczyli sa teraz przez czerwone barony wykorzystywani stoczniowcy zapamietajcie to sa teraz wasi panowie

    1 rok

    • 4 0

  • 2015-12-13 09:22

    Mam nadzieję, że Jaruzel i mu podobni zbrodniarze smażą się w piekle. (9)

    Młody

    8 lat

    • 113 41

    • 2015-12-14 00:40

      Nie decyduj za Boga ! (2)

      Wojciech

      8 lat

      • 5 9

      • 2022-12-13 06:30

        (1)

        Tak toczna, tawariszcz starszyna.

        1 rok

        • 0 0

        • 2022-12-13 07:27

          Jakiś ruski, czy co.

          1 rok

          • 0 0

    • 2022-12-13 06:23

      Jeden prokurator stanu wojennego to zasłużony pisowiec! (1)

      Maigret

      1 rok

      • 0 1

      • 2022-12-13 07:00

        Misiu, znowu masz zwidy?

        1 rok

        • 0 0

    • 2021-12-13 15:50

      twardziel generał się wyspowiadał przed smiercią.

      może mieć długi czyściec ale z nadzieją. Bo wszystko jest czasowe poza piekłem i niebem.

      jarek

      2 lata

      • 1 0

    • 2017-12-13 18:05

      Dzisiejszy rezim łamie Konstytucję,podporządkowuje sobie Sąd Najwyższy,KRRiT,wprowadza wojska okupacyjne wbrew woli narodu i zmierza aby oddać kraj w cudze ręce jako przyszłe narzędzie militarne.

      6 lat

      • 0 3

    • 2015-12-14 12:40

      Pamięć (1)

      Pampersa zmieniłeś już - dziecko?

      zubek

      8 lat

      • 6 3

      • 2017-12-13 14:16

        Jak zmieniałeś własnego, to ci się przypomniały stare czasy, jak jeszcze 'z' w nicku nie miałeś?

        6 lat

        • 1 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (1071)

Najczęściej komentowane

Lechia Gdańsk świętuje szósty awans do ekstraklasy. Powitanie drużyny pod stadionem

Powitanie Lechii pod stadionem

Arka Gdynia - Zagłębie Sosnowiec 1:0. Olaf Kobacki na punkt przybliżył awans

Arka o punkt od awansu do ekstraklasy LIVE!

więcej

Najczęściej czytane