Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Wrzeszcz nie wrzeszczy

Jakub Knera
21 grudnia 2009 (artykuł sprzed 14 lat) 
Opinie (156)
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Skwer pomiędzy ul. Klonową i Grunwaldzką był zawsze ulubionym miejscem spacerów wielu mieszkańców Wrzeszcza. Zarówno w 1968 roku, jak i dziś. Skwer pomiędzy ul. Klonową i Grunwaldzką był zawsze ulubionym miejscem spacerów wielu mieszkańców Wrzeszcza. Zarówno w 1968 roku, jak i dziś.

Skwer pomiędzy ul. Klonową i Grunwaldzką był zawsze ulubionym miejscem spacerów wielu mieszkańców Wrzeszcza. Zarówno w 1968 roku, jak i dziś.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

Wbrew pozorom nikt tutaj nie wrzeszczał, wręcz przeciwnie: barwne wrzosy nadawały temu miejscu łagodne i spokojne oblicze.



Pierwsza wzmianka o Wrzeszczu pojawia się w XIII wieku, kiedy Wichman, opat oliwskiego zakonu cystersów, kupił w tym miejscu młyn od dawnego gdańskiego sołtysa, Arnolda. Przypuszcza się, że mógł on znajdować się w miejscu późniejszych Kuźniczek, niedaleko dzisiejszego dworca lub przy dawnym Rynku Wrzeszczańskim zobacz na mapie Gdańska, przy którym jeszcze na początku XX wieku znajdowała się niewielka sadzawka.

Pisana po łacinie nazwa Vriezst, pochodziła od wrzosów, którymi porośnięte były miejscowe wzgórza. Istnieje też wersja, że nazwa dzielnicy mogła zostać zaczerpnięta od imienia Wrzost, pochodzącego od tej rośliny. Wieś podlegała kościołowi św. Katarzyny, a w 1345 roku "Wrest" trafił do gdańskiego komtura.

Inne jest pochodzenie niemieckiej nazwy tej dzielnicy. W XV wieku osadę założyli Krzyżacy, którzy nazwali ją Langenfort czyli "długi bród". Nazwa nawiązywała do trzech wrzeszczańskich rzeczek - Potoku Królewskiej Doliny, Potoku Jaśkowej Doliny i Strzyży, znajdującej się na granicy wsi o tej nazwie.

Później nazwę miejscowości zniekształcono w Langfuhr, czyli "Długi Przejazd". Nazwa obowiązywała do końca II Wojny Światowej i - jak nietrudno się domyślić - odnosiła się do wznoszącej się ulicy Grunwaldzkiej, która obecnie od Opery Bałtyckiej do Centrum Handlowego Manhattan ma kształt długiego i pochyłego podjazdu.

Do pierwszego rozbioru miejscowość przechodziła z rąk do rąk kilku zamożnych rodzin gdańskich, a potem przejęli ją Prusacy. Wrzeszcz cały czas się rozbudowywał, ale na początku XIX w. pełnił raczej funkcję letniska, niż handlowego centrum miasta, z której słynie do dziś. Później Wrzeszcz stał się dzielnicą modną i zamożną - zaczęły powstawać tu okazałe wille, bogato dekorowano kamienice, ale i... osiedla murowanych domów robotniczych. W latach 70. XIX wieku do Wrzeszcza można było dojechać tramwajem konnym, który poprowadzono na Rynek z Centrum Gdańska.

To właśnie dzięki dobremu połączeniu ze Śródmieściem po wojnie Wrzeszcz przekształcił się w handlowe centrum Gdańska, jakim jest do dziś.

Przy pisaniu tekstu korzystałem z przewodnika po Gdańsku Andrzeja Januszajtisa, "Dziejów Gdańska" pod redakcją Edmunda Cieślaka i książki "Mały słownik. Pochodzenie i znaczenie nazw geograficznych" Józefa Staszewskiego.

Tajemnice trójmiejskich nazw

To kolejny tekst z cyklu, w którym przedstawiamy pochodzenie nazw ważnych dla Trójmiasta miejsc. Jeśli któreś z nich was intrygują i chcielibyście je rozszyfrować - napiszcie do nas



Chcesz wiedzieć, co oznacza nazwa twojej dzielnicy? Interesuje cię pochodzenie nazw innych dzielnic i osiedli w Trójmieście? Śledź nasz cykl historyczny poświęcony trójmiejskim nazwom.

Zobacz także

Dzielnice Trójmiasta - ich historia i pochodzenie nazw (36)

Opinie (156) 7 zablokowanych

  • 2009-12-21 07:59

    Dom towarowy Neptun (galeria centrum) (5)

    Firma Hines w niedługim czasie wyburzy widoczny na tym zdjęciu budynek i postawi ładny biurowiec na 18 tys metrów powierzchni .
    info na www.hines.com

    14 lat

    • 4 10

    • 2009-12-21 09:06

      Ze wzgledu na dynamiczny rozwoj gospodarczy i turystyczny trojmiasta, (1)

      a takze rosnaca sile nabywcza trojmiasta, biurowiec ten bedzie odpowiedzia na zapotrzebowanie firm z sektora prawniczego, ubezpieczeniowego, blablabla

      slabo mi

      14 lat

      • 4 6

      • 2009-12-21 10:32

        chciałbys, budować to będzie Hestia

        a nie jakis chinus

        asdaz

        14 lat

        • 0 1

    • 2009-12-21 11:38

      Rzeczywiście (2)

      I to w dodatku 24-piętrowy. Nie mam nic przeciwko rozwojowi ale rozsądnemu a nie że teraz budujmy jak największe i jak najwięcej a o reszte (parkingi, koncepcja architektoniczna, dojazd itd) będziemy sie martwić później lub wogóle. Można się domyślić jak taka wieża będzie współgrać z dotychczasową zabudową no chyba że są już tajne plany zmiany charakteru wrzeszcza na dzielnicę wieżowców. Czyżby Miasto sprzedało się deweloperowi jak bijacz? Niech płaci i robi co chce?
      Nic nie rozumiem...

      cjanek

      14 lat

      • 5 0

      • 2009-12-21 11:43

        obok masz olimp i buduja quatro towers. wiec bedzie pasowac (1)

        14 lat

        • 1 5

        • 2009-12-21 22:09

          jak moja pięść do twojego nosa.

          14 lat

          • 4 1

  • 2009-12-21 08:07

    Jestem Wrzeszczaninem i jestem z tego dumny (6)

    cześć wszystkim,
    bez względu na to co zrobili z "moim" kawałkiem Wrzescza społeczni radni nazywając go Strzyżą, nadal czuję się Wrzeszczaninem i tak już pozostanie per secula seculorum ament.

    oczko

    14 lat

    • 15 9

    • 2009-12-21 11:46

      Strzyżak

      Bez przesady. Na Strzyży mieszka się fantastycznie.

      14 lat

      • 1 0

    • 2009-12-21 11:57

      Strzyża zielona a nie rozjeżdżona (3)

      Mnie się dobrze funkcjonuje na Strzyży.

      Miłosz

      14 lat

      • 1 0

      • 2009-12-21 13:55

        miłosz i kolego powyżej (1)

        Mieszkam tu od ponad 50 lat i nigdzie nie chcę się wyprowadzać. to fantastyczne miejsce. Mój, jakby to Niemcy powiedzieli, heimat. Tyle, że to ZAWSZE był Wrzeszcz!!! Nazwa Strzyża jest myląca bo pochodzi od nazwy potoku, który płynie o prawie kilometr dalej, za Słowackiego. Więc jaka to Strzyża?

        oczko

        14 lat

        • 6 1

        • 2009-12-22 12:04

          Gdańsk-Strzyża

          Strzyża to Strzyża - dzielnica, nie musi mieć nic wspólnego z gdańskim potokiem. Poza pojęciem Wrzeszcz istniało określenie Hochstriess /Strzyża Górna/ więc nazwa nie wzięła się znikąd. Zresztą nie wszystko co niemieckie i heimatowe musi być niezmienialne. Strzyża istnieje jako dzielnica od ponad 10 lat. Ja osobiście uważam, że to dobry pomysł na zagospodarowanie tego terenu między Oliwą a Wrzeszczem. Pozdrawiam.

          Strzyżak

          14 lat

          • 1 1

      • 2009-12-21 22:54

        Strzyża to nie prowincja Wrzeszcza?

        lbk

        14 lat

        • 0 2

    • 2009-12-22 21:17

      Strzyża to smierdzący ściek powinno się ja zakopać i zalać betonem

      i to natychmiast.

      ksw

      14 lat

      • 0 1

  • 2009-12-21 08:12

    Najciekawszą częścią wrzeszcza jest... (2)

    Dworzec, jako jedyny mi się podoba. Wrzeszcz zrobił się jak dla mnie zbyt betonowy, a zakupy w tej dzielnicy zbyt drogie, więc już tam nie zaglądam do sklepów.

    n

    14 lat

    • 8 3

    • 2009-12-21 08:28

      i tu sie mylisz (1)

      bo ja znam takie sklepy , że jest taniej niż w markecie

      14 lat

      • 2 1

      • 2009-12-21 10:36

        wrzeszcz od zawsze był dzielnicą handlową i tak jest było i będzie, gdyby nie te banki...

        to byłoby super ale niestety banki opanowaly grunwaldzka ale nic to daje rade i tak ceny jak wszedzie nie sa niskie ale zeby zyc trzeba zarabiac

        14 lat

        • 2 0

  • 2009-12-21 08:27

    Proszę jeszcze o osobną historię Jaśkowej Doliny i Teatru Leśnego (3)

    Nam w podstawówce historyczka powiedziała, że jak Krzyżacy mordowali Gdańszczan w 1308 to kilka rodzin ukryło się we Wrzeszczu w jakimś kościele. Wtedy małe dzieci zaczęły wrzeszczeć bo się wystraszyły i Krzyżacy odkryli te ukryte rodziny i je też wymordowali. Teraz się zastanawiam jaki to mógł być kościół na terenie Wrzeszcza już w 1308 r.

    gnom

    14 lat

    • 5 2

    • 2009-12-21 08:30

      nazwa Wrzeszcz pochodzi od Vriest - wrzos - koniec - kropka (2)

      14 lat

      • 2 3

      • 2009-12-21 10:54

        (1)

        a co to ma do rzeczy?
        Gnom przecież pyta o coś innego :P

        14 lat

        • 3 0

        • 2009-12-21 11:26

          gnom cytuje zasłyszane bajki

          14 lat

          • 0 0

  • 2009-12-21 08:33

    "był zawsze ulubionym miejscem spacerów wielu mieszkańców Wrzeszcza. Zarówno w 1968 roku, jak i dziś."

    współczuje zwłaszcza współczesnym, w takim trującym smrodzie spalinowym...

    Eko Oszołom

    14 lat

    • 13 1

  • 2009-12-21 09:04

    (10)

    cristal, akwarium i pod kominkiem - te trzy lokale były kiedyś wizytówką wrzeszcza
    w akwarium pierwszy streap teas w trójmieście (potem był fantom w sopocie)
    później doszły dwa domy towarowe (ale nazwa) neptun i PSS
    neon "gdańsk miastem kwiatów"
    dziś wizytówką wrzeszcza jest dworzec i okolice

    g@llux

    14 lat

    • 9 3

    • 2009-12-21 09:21

      Gallux, (1)

      kurcze muszę przyznać, że masz rację. Dodałbym jeszcze Olimp, z windziarką, ech... No i Bodega ale ta stara...

      X

      14 lat

      • 2 0

      • 2009-12-21 09:22

        ale zabrnąłem z tą Bodegą ale jak wspomnienia to wspomnienia, ech...

        X

        14 lat

        • 1 0

    • 2009-12-21 09:33

      i jeszcze (1)

      ..."Morska" z przepyszną szarlotką! Podczas "okienek" w zajęciach na WSP leciało się tam, jak na skrzydłach - szarlotka z bitą śmietaną i mała czarna X 2 = 10 zeta. Czasy...

      ja

      14 lat

      • 3 0

      • 2009-12-22 00:51

        teraz pewnie z 25

        14 lat

        • 0 0

    • 2009-12-21 10:00

      (3)

      "streap teas"

      CO?

      błożesztymój

      14 lat

      • 1 0

      • 2009-12-21 10:39

        taka zabawa z herbatą a w zasadzie z herbatami tj tea'sami ;) (2)

        gallux idz na kurs angielskiego stary nieókó

        misia

        14 lat

        • 2 1

        • 2009-12-21 11:56

          za dużo wymagasz od typowego wyborcy PIS :) (1)

          14 lat

          • 3 1

          • 2009-12-21 22:13

            mam przytoczyć przykład typowego wyborcy PO? masz szczęście, bo nie jestem na tyle ordynarny.

            14 lat

            • 0 2

    • 2009-12-21 11:28

      pamietam jak w neonie przepaliły się literki w,i (1)

      i paliło sie: gdańsk miastem k..atów

      14 lat

      • 1 0

      • 2009-12-21 18:55

        neon

        Mój Tata robił ten neon "Gdańsk miastem kwiatów". Pracował w przedsiębiorstwie "Reklama". Kiedy byłem mały i przechodziliśmy tamtędy, zawsze musiałem wysłuchać stosownego przypomnienia.

        sowa

        14 lat

        • 1 0

  • 2009-12-21 09:05

    szkoda (1)

    szkoda, że Wrzeszcz a nie Wrzosy

    14 lat

    • 4 4

    • 2009-12-22 00:53

      wlasciwie powinno byc Wrześć albo Wrzość, dziwnie się uprościła ta nazwa...

      14 lat

      • 0 1

  • 2009-12-21 09:15

    Moim zdaniem (1)

    Moim zdaniem powinni wyburzyć pozostałości po cristalu i stworzyć tam ładny skwer z ogródkami restauracji dookoła. Dużo gawiedzi tamtędy chodzi w stronę galerii zatem to chyba atrakcyjny teren dla naszych restauratorów?

    pst

    14 lat

    • 14 2

    • 2009-12-21 10:40

      atrakcyjny ale tamta czesc wrzeszcza to bieda z nedza poza galeriami i bankami to mieszkaja tam a glownie za dworcem same dresy

      i złodzieje niestety ja tam bym nie chodził bo tam ciaagle kradna

      da

      14 lat

      • 0 1

  • 2009-12-21 09:20

    Biurowiec w miejsce domu towarowego Neptun (1)

    Oczywiscie skwer przy Cristalu zniknie na rzecz biurowca np. na parkingi etc.

    stary sopocianin

    14 lat

    • 10 1

    • 2009-12-23 01:59

      Przestań bredzić. Skwer zostanie. W planach miejskich jest ewentualna budowa parkingu podziemnego pod nim.

      14 lat

      • 0 0

  • 2009-12-21 09:33

    znowu znawczy miasta i ulica Grunwaldzka (1)

    Od początku była to aleja Grunwaldzka Panie Jakubie

    normalny

    14 lat

    • 3 2

    • 2009-12-21 10:41

      ALEJA to jest ale od sopotu dalej ;)

      znawco kapusty kiszonej

      14 lat

      • 2 1

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

Zabójstwo 69-latki we Wrzeszczu. Kobietę dźgnięto w szyję

Zabójstwo 69-latki we Wrzeszczu

IMP na żużlu odwołany 5 minut przed startem. Mateusz Tonder na... porodówce

Żużel odwołany 5 minut przed startem

więcej

Najczęściej czytane