Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Wcześniej Wzgórze Nowotki, od 30 lat Wzgórze św. Maksymiliana

Patryk Szczerba
10 lutego 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
Opinie (173)
Najnowszy artykuł na ten temat Bateria Canet, czyli zaśmiecone gdyńskie westerplatte
Obecna nazwa dzielnicy Wzgórze św. Maksymiliana funkcjonuje od lutego 1991 roku. Mieszkańcy i turyści kojarzą ją głównie ze stacją SKM i kościołem Franciszkanów. Obecna nazwa dzielnicy Wzgórze św. Maksymiliana funkcjonuje od lutego 1991 roku. Mieszkańcy i turyści kojarzą ją głównie ze stacją SKM i kościołem Franciszkanów.

Obecna nazwa dzielnicy Wzgórze św. Maksymiliana funkcjonuje od lutego 1991 roku. Mieszkańcy i turyści kojarzą ją głównie ze stacją SKM i kościołem Franciszkanów.

fot. Maciej Czarniak/Trojmiasto.pl

10 lutego Gdynia świętuje 95. urodziny, ale do ważnego wydarzenia doszło także w bardziej współczesnych czasach. 30 lat temu radni przegłosowali uchwałę zmieniającą nazwę dzielnicy Wzgórze Nowotki na Wzgórze św. Maksymiliana. Nadano lub przywrócono też historyczne nazwy wielu ważnym ulicom, jak MorskaMapka, Armii KrajowejMapka czy UnrugaMapka.



Czy znasz historię swojej dzielnicy?

Wzgórze Św. Maksymiliana jest jedną z najmniejszych dzielnic Gdyni - zajmuje niespełna 2 km kw. Na koniec 2020 roku teren zamieszkiwało 10 668 osób. Mimo małej powierzchni jest to jednak trzecia dzielnica Gdyni pod względem gęstości zaludnienia (5 471 osób na km kw.).

Przez przylegającą do Śródmieścia dzielnicę przebiega al. Zwycięstwa i znajduje się tu klasztor Franciszkanów.

2
  • Skan uchwały rady miasta z 1991 roku.
  • Skan uchwały rady miasta z 1991 roku.

Skan uchwały rady miasta z 1991 roku.

mat. stowarzyszenie Miasto Wspólne

Wzgórze Nowotki przez prawie 40 lat



Starsi mieszkańcy Gdyni pamiętają, że obecna nazwa pojawiła się dopiero po przemianach i upadku w Polsce komunizmu. Do 1939 r. oraz w latach 1945-1952 miejsce było nazywane Wzgórzem Focha na cześć Ferdynanda Focha, francuskiego dowódcy, teoretyka wojskowego i marszałka. Od 1952 roku w dokumentach zaczęła funkcjonować nowa, oficjalna nazwa: Wzgórze Nowotki. Władze PRL postanowiły uhonorować w ten sposób 10 lat po śmierci działacza komunistycznego i I sekretarza Polskiej Partii Robotniczej - Marcelego Nowotkę.

Urodzony w 1886 r. Nowotko posiadał burzliwy życiorys. W latach 1929-1933 był więziony za swoją działalność. Od października 1936 do września 1939 r. był ponownie w wiezieniu, opuszczając je po wybuchu II wojny światowej. Od 1939 r. do 1941 r. działał w sowieckich strukturach władzy w okręgu białostockim.

4
  • Pierwszy wieżowiec na Wzgórzu Nowotki przy ul. Partyzantów. Zdjęcie z 1963 roku.
  • Remont al. Zwycięstwa przy przystanku SKM - 1965 rok.
  • Dzieci zjeżdżają na sankach na wzgórzu Nowotki. Zdjęcie z 1960 roku
  • Wzgórze Nowotki. Zdjęcie z 1972 roku.

Pierwszy wieżowiec na Wzgórzu Nowotki przy ul. Partyzantów. Zdjęcie z 1963 roku.

fot. Zbigniew Kosycarz/KFP

Rok później Nowotko został I Sekretarzem Polskiej Partii Robotniczej utworzonej na okupowanych ziemiach polskich przez przybyłych z Moskwy działaczy. Byli oni całkowicie zależni od wschodniego sąsiada. 28 listopada 1942 r. został zamordowany w Warszawie. Został pochowany na Bródnie. Po wojnie jego ciało złożono w Alei Zasłużonych na cmentarzu Powązkowskim.

3 stycznia 1945 r. uchwałą Prezydium KRN Marceli Nowotko został pośmiertnie odznaczony Orderem Krzyża Grunwaldu I klasy i rozpoczęła się w całej Polsce jego pośmiertna kariera jako patrona ulic, skwerów i placów.

W Gdyni radni miasta postanowili ją zakończyć 9 lutego 1991 r.

Zmiana nawy dzielnicy i nazw ulic



Uchwałą rady miasta osiedlu Wzgórze Nowotki nadano nową nazwę Wzgórze św. Maksymiliana. Zdecydowano się na taka nazwę wyróżniając górujący nad dzielnicą klasztor, w którym znajduje się otwarta w 1973 r. kaplica poświęcona świętemu obecnemu na poświęceniu zbudowanego przed wojną kościoła.

Przy okazji dokonano zmian w nazwach wielu ulic kojarzących się z obaloną kilkanaście miesięcy wcześniej władzą komunistyczną.

- Było w społeczeństwie wielkie oczekiwanie na zmiany, że komunistyczni patroni odejdą, bo na to zasługiwali, więc rada miasta zdecydowała się podejmować uchwały m.in. honorujące nowe ważne postacie i wydarzenia. Szkoda, że w przypadku Wzgórza nie wrócono do krótkiej i łatwej do zapamiętania przedwojennej nazwy z Ferdynandem Fochem jako patronem dzielnicy. Obrana nazwa Wzgórze św. Maksymiliana z powodu długości nie przyjęła się początkowo jakby tego oczekiwano. Dziś większość skrótowo mówi o dzielnicy Wzgórze - mówi Małgorzata Sokołowska, badaczka dziejów Gdyni i autorka książek o mieście.
Przywrócono nazwy historyczne zmieniając m.in. ul. Czerwonych Kosynierów w ul. MorskąMapka, a ul. Związku Walki Młodych w ul. A. HryniewickiegoMapka, zaś zupełnie nowe nazwy otrzymało kilka innych ważnych ulic.

M.in. ul. 22 lipca stała się al. Armii KrajowejMapka, ul. Migały przemieniono na ul. Wójta RadtkegoMapka, ul. Wincentego Gruny na adm. J. UnrugaMapka, a ul. Jana Marchlewskiego od lutego 1991 roku zaczęła nosić oficjalną nazwę ul. inż J. ŚmidowiczaMapka.

Rondo w pobliżu obecnej Komendy Portu Wojennego otrzymało nazwę Rondo Bitwy pod OliwąMapka.

Dzielnicę, według danych na koniec 2020 roku, zamieszkuje nieco ponad 10 tys. mieszkańców Dzielnicę, według danych na koniec 2020 roku, zamieszkuje nieco ponad 10 tys. mieszkańców

Dzielnicę, według danych na koniec 2020 roku, zamieszkuje nieco ponad 10 tys. mieszkańców

mat. prasowe

W uchwale zaznaczono, że stare tablice z przekreślonymi nazwami pozostaną jeszcze przez rok. Po uchwale rady miasta o zmianie nazwy osiedla nastąpiły także zmiany w nazewnictwie przystanku SKM. Początkowo w wagonach na tablicach z informacjami o przebiegu stacji po prostu zaklejano starą nazwę aż w końcu całkowicie ją przemianowano.

Zobacz także

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni (120)

Opinie (173)

  • 2021-02-10 18:13

    (8)

    I fajnie,pożeganliśmy PZPR ale jakże jeszcze wielu z dawnego układu miesza ciągle w polityce.I o dziwo ludzie jeszcze ich wybierają.

    Svencio

    3 lata

    • 136 29

    • 2021-02-11 18:39

      To kolejny podły atak na PiS, nieładnie Svencio.

      3 lata

      • 1 0

    • 2021-02-10 22:32

      Pisiory wszystkich krajów łączcie się (1)

      :)

      Towarzysz Nowotka

      3 lata

      • 12 9

      • 2021-02-11 17:42

        SLD czy jak im tam teraz to dosłownie PZPR ale spoko pis hahahaha

        OMG

        3 lata

        • 1 0

    • 2021-02-10 20:19

      "o dziwo ludzie jeszcze ich wybierają" (3)

      i to właśnie w Gdyni...

      A już szczytem czegokolwiek jest euro-emerytura dla wierchuszki "zasłużonych" pezetperowców...
      Tak jest skutek "byle nie pis"...

      3 lata

      • 16 11

      • 2021-02-10 23:02

        Jaką emeryturę dostanie pzprowiec Piotrowicz? (2)

        A ulubiony pisowski sędzia Kryże?
        Doktorek od wyższości marksistowskiego prawa pracy JK?

        3 lata

        • 19 9

        • 2021-02-11 13:22

          Z okręgu gdyńskiego startował Leszek Miller

          3 lata

          • 5 0

        • 2021-02-10 23:45

          na pewno nie...

          europejską...

          3 lata

          • 8 5

    • 2021-02-10 19:23

      Mają klasę i doświadczenie,

      nie okazują tak jawnie pogardy ludziom ani nie kierują się jakimś oszołomstwem typu religijnego (faktycznie podległością Watykanowi).
      A że dodatkowo nie każdemu nie podobała się PZPR, to i szuka się wręcz takich polityków, z tradycjami.

      fewgfe

      3 lata

      • 16 15

  • 2021-02-11 18:08

    Jest błąd w tekście odnośnie ul. Marchlewskiego :/

    Pamiętliwy

    3 lata

    • 0 0

  • 2021-02-11 17:38

    I po co to to?

    Olga lubi białe drewniaki na nogach nosić

    3 lata

    • 1 0

  • 2021-02-11 14:58

    (1)

    Precz z lewactwem.

    3 lata

    • 1 6

    • 2021-02-11 17:32

      Czy chodzi o wyodrębnione pasy drogowe do skrętu w lewo?

      3 lata

      • 0 0

  • 2021-02-10 22:07

    A jak wam kiedys pasowala nazwa ulicy Feliksa Dzierzynskiego?? (3)

    Przeciez Feliks byl "bohaterem" sowieckich towarzyszy Lenina i wczesnego Stalina. Nic z Gdynia ani Pomorzem nie mial wspolnego. Duchem mu bylo blizej do Stalina i Putina.

    3 lata

    • 12 4

    • 2021-02-11 00:20

      Bohaterem polskich towarzyszy był stryj Kaczyńskich: prokurator Świątkowski. (1)

      3 lata

      • 6 2

      • 2021-02-11 17:29

        Skoro nie ma tej informacji w TVPiS to znaczy, że tak nie było.

        Misja TVPiS - sama prawda, tyz prawda, g@wno prawda!

        3 lata

        • 0 0

    • 2021-02-11 06:59

      Dzierżyński polski szlachcic znacząco

      wpłynął na spadek populacji rosyjskiej. Nie zdziwię się jeśli kiedyś ogłoszą go bohaterem IV Rzeczypospolitej...;)

      Dh

      3 lata

      • 4 4

  • 2021-02-10 19:40

    Może warto by wspomnieć ,że Marszałek Ferdynat Foch był też polskim Marszałkiem. (2)

    3 lata

    • 24 3

    • 2021-02-10 22:45

      ale nauczył się jeść widelcem od nas (1)

      3 lata

      • 5 0

      • 2021-02-11 17:22

        Konkretnie od maciory

        3 lata

        • 0 0

  • 2021-02-10 18:46

    I ul. Traktorzystów zmienili na Pańską (Witomino). (3)

    Trochę dziwna zmiana - "z rolnictwa na rolnictwo".

    Gołębiarz z Prudnika

    3 lata

    • 63 3

    • 2021-02-11 17:14

      lepsza byłaby Bezpańska

      3 lata

      • 1 0

    • 2021-02-10 22:46

      dobrze, ze nie na 'ekonomów' (1)

      3 lata

      • 7 0

      • 2021-02-11 07:07

        Albo "karbowych".

        3 lata

        • 8 0

  • 2021-02-10 19:16

    W Operze Bałtyckiej w Gdańsku (1)

    W Operze Bałtyckiej też kiedyś, przez pomyłkę ktoś na stanowisku zastąpił NAwotkę .. Włodzimierza

    widz

    3 lata

    • 5 3

    • 2021-02-11 16:23

      szokująca jest ta twoja "yntelygencja"

      3 lata

      • 0 0

  • 2021-02-11 14:59

    (1)

    Nie przypuszczałam,że w Trójmieście jest tylu zwolenników komuny.

    3 lata

    • 3 6

    • 2021-02-11 15:31

      Nie każdy przeciwnik podlizywania się kościołowi

      jest od razu zwolennikiem komuny. Co nie było lepszych patronów?

      Yunnack

      3 lata

      • 2 0

  • 2021-02-11 15:12

    a

    to jest św. osiedle.

    lk

    3 lata

    • 2 0

1
2
3
4
5

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (120)

Najczęściej komentowane

Malutka lodziarnia ledwo przędzie. Mieszkańcy ruszyli z pomocą

Mieszkańcy ruszyli z pomocą małej lodziarni

Pierwsze spotkanie trzech prezydentek. Umówiły się na oglądanie derbów

Pierwsze spotkanie trzech prezydentek

więcej

Najczęściej czytane