Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

Burzliwe dzieje krzyża na Kamiennej Górze

Michał Sielski
26 stycznia 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat Kamienica Dorszów: o kobiecie, która straciła nazwisko
Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa. Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa.

Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa.

fot. Joanna Kurkowska/Trojmiasto.pl

Najpierw usunęli i spalili go Niemcy, drewniany krzyż spiłowały też władze komunistyczne. Obecnie górujący nad Kamienną Górą zobacz na mapie Gdyni 25-tonowy kolos jest już kolejnym w tym miejscu. Na pewno najbardziej solidnym i stojącym najdłużej w historii.



Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później. Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później.

Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później.

ze zbiorów Michała Sikory.

Znasz historię symboli swojego miasta?

Historia krzyża sięga czasów międzywojennych. Gdy Kamienna Góra nie była jeszcze zabudowana, powstał pomysł, by na jej szczycie postawić Bazylikę Morską. Miało to być miejsce zadumy dla korzystających z portu żeglarzy, ale też punkt orientacyjny dla tych, co na morzu.

Ostatecznie bazylika nie powstała, bo Kościołowi zabrakło na nią funduszy. Wierni też bardziej byli skupieni na budowie portu i miasta, niż na wznoszeniu świątyni. Ale w najwyższym punkcie Kamiennej Góry stanął krzyż. Wtedy podawano, że wzgórze wznosi się na 46 m n.p.m., dziś wszystkie źródła podają, że to 52 m n.p.m.

Zobacz także: Działki na sprzedaż, historyczny krzyż pod ochronę.

Krzyż stał dumnie na szczycie przez sześć lat. Ale zaczęła się II wojna światowa, Gdynię zajęli Niemcy. Okupanci szybko zaczęli wprowadzać swoje porządki. "Ordnung" najpierw zmiótł nazwę dzielnicy i Kamienna Góra została przemianowana na Steinberg. Teoretycznie niewielka różnica, ale słowa tego tłumaczyć na polski nie było wolno - w mieście miał być używany tylko język "rasy panów". W 1939 roku usunięto oczywiście także krzyż, który nie licował z powagą terenowej placówki Gestapo, która znajdowała się w pobliżu przy niedawnej ul. Korzeniowskiego zobacz na mapie Gdyni, przemianowanej na Prinz Eugenstrasse. Poza tym - przecież Adolf Hitler przejeżdżający przez plac swojego imienia (obecnie Skwer Kościuszki zobacz na mapie Gdyni) nie mógł oglądać tak paskudnych obrazów. Krzyż został więc porąbany i spalony.

Do czasu wyzwolenia Gdyni oczywiście nie było mowy o postawieniu go ponownie. Ale praktycznie tuż po wojnie krzyż wrócił na swoje miejsce. Nie wiadomo dokładnie ile czasu nowy-stary symbol stał. W "Bedekerze Gdyńskim" Kazimierza Małkowskiego możemy przeczytać, że komunistyczne władze usunęły go w 1961. Innego zdania jest jednak jeden z emerytowanych dziennikarzy gdyńskich.

- Dysponuję zdjęciami, z których jednoznacznie wynika, że jeszcze latem 1963 roku krzyż stał na swoim miejscu [zdjęcie obok tekstu - red.]. Natomiast w 1967 roku już go na pewno nie było, a w jego miejscu stała wieża triangulacyjna - zapewnia Michał Sikora, urodzony w 1934 roku.

Czytaj też: Gdyński krzyż portowy - pamiątka budowy miasta.

Obojętnie jednak który rok uznamy za właściwy, pewne jest, że krzyż usunęli oczywiście przedstawiciele komunistycznej władzy, która prowadziła walkę ze wszystkimi przejawami religijności. Nie wiadomo jednak, kto wydał polecenie - czy krzyż przeszkadzał władzom miejscowym, czy może zlecenie przyszło z "samej góry". Wiadomo jednak, że krzyż został spiłowany i zabrany.

Gdy zmienił się ustrój, zmieniło się też podejście do krzyża. Postawiono więc go ponownie i tak, jak uprzednio - był on drewniany. Ale od razu zaczęto myśleć o czymś bardziej trwałym, co nie byłoby tak podatne na zawieruchy - także polityczne. Krzyż miał być trwały i widoczny. Nie bez znaczenia pozostawał również fakt, że Kamienna Góra zarosła drzewami, które częściowo skryły nawet jej najwyższy fragment.

Zdecydowano więc, że krzyż będzie metalowy. Solidne dzieło miało w zamyśle stać przez długie lata. I stoi - od jesieni 1993 roku. Żaden z poprzedników nie górował nad Kamienną Górą tak długo. Obecny krzyż ma 25 metrów wysokości i waży 25 ton. Został uroczyście poświęcony 3 maja 1994 roku przez arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego. W imprezie brała udział kompania honorowa Marynarki Wojennej, orkiestra i licznie zgromadzeni oficjele. Krzyż zaprojektowany przez architektów Wojciecha Dworskiego i Janusza Jarzębowicza wykonała Stocznia Remontowa "Nauta" w Gdyni.

Zobacz także

Historia Gdyni. Teksty historyczne o Gdyni (118)

Opinie (247) 4 zablokowane

  • 2014-01-26 17:54

    nie zdołał się obronić ???

    nie ma co ??? CHODZIĆ NIE MOŻE TO ....I ...NIKOMU NIE POMOŻE...

    POLI

    10 lat

    • 3 2

  • 2014-01-26 18:05

    Odnajdźcie Budżet Obywatelski 2014 w Gdańsku

    10 lat

    • 2 2

  • 2014-01-26 18:10

    Czy ten krzyż nie jest przypadkiem w Kolibkach

    WOJT

    10 lat

    • 1 1

  • 2014-01-26 18:16

    Na rogatkach Gdyni powinno się sprawdzać przyjeżdżających. (1)

    W ten sposób unikniętoby przyjazdu wszelkiej maści zboków , pomiotów hitlerowskich, bękartów komunistów dręczących Polaków czy syjonistów. Od pseudomuzyka nergala , przez lubiącego kakałko z twojego ruchu czy ....... .
    Żyło by się spokojnie w tym pięknym mieście , czysta plaża i krzyż nikomu by nie przeszkadzał.

    Licki

    10 lat

    • 10 13

    • 2014-01-26 22:00

      rozumiem, że ksiundz oko ma wjazd wolny? Na barkach zbawcy stoczni jaworskiej...

      ??? Bedzie konkrencja gdynsko - gdanska

      taki tam

      10 lat

      • 7 2

  • 2014-01-26 18:45

    Odnajdźcie Budżet Obywatelski 2014 w Gdańsku (2)

    Został już zarejestrowany jako element kulturowo-historyczny POMNIK ŚWIĘTOWITA jako kopia ŚWIATOWIDA ze ZBRUCZA.
    Zagłosujcie dla równowagi społecznej na ten projekt 10 lutego.

    10 lat

    • 6 6

    • 2014-01-26 19:49

      Pamiętaj katoliku że Krzyż Milenium na Górze Gradowej został zasponsorowany (1)

      z kasy miasta zostało przeznaczone na ten cel 150 000 zł.
      Pomnik ŚWIĘTOWITA ma kosztować tylko 35 000 zł.

      10 lat

      • 6 2

      • 2014-01-27 10:24

        Tylko?? A po cholerę komuś pomnik kolejny?

        Nie ważne czy jp2, krzyż czy inny świętowit. Te miasto ma poważne potrzeby.

        dsfsdf

        10 lat

        • 2 3

  • 2014-01-26 18:47

    A

    Krzyz stoi dumnie tylko ze nie ma komu wymienić przepalonych swietlowek .Może zrobi to jakiś biskup elektryk amator ?

    Gdynianin od 59 lat

    10 lat

    • 12 1

  • 2014-01-26 23:41

    Bzdury

    Bazylika Morska nie powstała dlatego, że grunt Kamiennej nie utrzymałby takiego kolosa. Tylko dlatego. Poza tym plany pokrzyżowała właśnie wojna...

    Dorota

    10 lat

    • 11 0

  • 2014-01-27 00:11

    POD trym krzyżackim krzyżem (1)

    pod tym watykańskim znakiem każdy POLAK biedakiem !!!!!!!!!!!!!

    POLAK

    10 lat

    • 14 5

    • 2014-01-27 09:13

      Polak jest biedakiem pod okupacją poganskich i/lub ateistyczncy niemieców i rosjan oraz ich agentury
      tyle mówi historia i teraźniejszość
      a tę swoją propagndą możesz sobie żyć jak masz taką potrzbę
      czego ci wspołczuje

      10 lat

      • 0 9

  • 2014-01-27 06:24

    ją bym tam pierdyknal pomnik lecha k. z małżonky. (2)

    taki 30 m posąg, z krzyżem w łapie. widoczny z heli. z lampą na mycce rabinowej.

    10 lat

    • 4 7

    • 2014-01-27 08:14

      przeczytalem k jako kurka

      usmialem sie, bo tak skojarzylem ta litere k. zrszta jak slycah Polakow za garnica co drugei slowo kurka.

      wesolek

      10 lat

      • 0 1

    • 2022-01-26 20:40

      To jude z krzyżem ,czy na krzyżu ?

      ćwok rubaszny

      2 lata

      • 0 0

  • 2014-01-27 08:32

    komu nie podobał się krzyż?

    Nazistom i komunistom. Wielu moich przedmówców komentujących artykuł ma bardzo zacnych idoli. Pogratulować sieczki zamiast mózgu.

    10 lat

    • 7 11

3
4
5
6
7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (118)

Najczęściej komentowane

Nawet 1,2 tys. zł dopłaty. Bon energetyczny zależny od dochodu

Bon energetyczny nawet 1,2 tys. zł dopłaty

"Po co się tak oszpecać?!" Ogolona głowa u kobiety

Ogolona głowa u kobiety wywołuje emocje

więcej

Najczęściej czytane