Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

W Osowej czy w Osowie? Kłopotliwa odmiana nazwy gdańskiego osiedla

Łukasz Rudziński
8 grudnia 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla? Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

fot. trojmiasto.pl

Nawet mieszkańcy osiedla Osowa nie są pewni jak odmieniać nazwę swojej dzielnicy. Wątpliwości: czy mówimy o "Osowej", czy "Osowie" poróżniają także naszych czytelników. Dlatego postanowiliśmy sprawdzić, która wersja jest poprawna.



Jak odmieniasz nazwę "Osowa"?

Dzisiejsza dzielnica Gdańska, Osowa, obejmuje historyczne tereny wsi Wysoka oraz osady Osowa Karczma (Osowa Góra). Nazwy "Osowa" używano już w 1659 r. w brzmieniu Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się wśród drzew (topole osiki, zwane wtedy "osami" - stąd przydawka "osowa"). Inne określenie miejsca, od którego wywodzi się dzisiejsza Osowa to "Osowa Góra" (po kaszubsku - Osowo Góra). To określenie z kolei nawiązuje do pagórkowatego krajobrazu Osowej.

Najprawdopodobniej ze względu na niewygodę posługiwania się dwuczęściową nazwą miejscowości, drugi człon nazwy uległ zanikowi i pozostała przydawka "Osowa". W takiej postaci nazwa utrwaliła się w dokumentach urzędowych.

Jak nazwę osiedla odmieniać: przymiotnikowo ("w Osowej") czy rzeczownikowo ("w Osowie")?

- Z tym problemem borykamy się od lat, bowiem nawet profesor Bogusław Kreja, jeden z najważniejszych językoznawców i autorytetów w kwestii współczesnej polszczyzny, nie wypowiadał się na ten temat jednoznacznie - mówi dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierownik Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego. - Etymologia nazwy wskazywałaby na odmianę przymiotnikową ("Osowej"), jednak wiele przymiotników z czasem przestaje pełnić funkcję przymiotnikową. Należy uszanować obie formy, ale być konsekwentnym w stosowaniu jednej z nich.

Sięgnęliśmy też do źródła, książki "Mówię, więc jestem: rozmowy o współczesnej polszczyźnie", gdzie prof. Bogusław Kreja o osiedlu Osowa wypowiada się tak:

- Gdy zaś o nazwę "Osowa" chodzi, to w Wykazie Urzędowych Nazw Miejscowości jest zapisanych 20 nazw o tej postaci, z tego przy ośmiu wskazano na odmianę "do Osowy", "w Osowie", przy pozostałych podano odmianę "do Osowej", "w Osowej"; nasza gdańska "Osowa" ma w WUNM zaleconą odmianę przymiotnikową, ale z tego, że wielu ludzi odmienia ją rzeczownikowo może wynikać, że jest to odmiana - tam na miejscu - jakby częstsza, a więc od strony odwołującej się do lokalnej tradycji chyba właściwsza.

Prof. Kreja powołuje się na zasadę, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność. Tyle, że zaraz sam przywołuje inną: należy daną nazwę odmieniać możliwie tak, by z jej formy fleksyjnej można było odtworzyć jej formę podstawową (mianownik). A z miejscownika "w Osowie" nie wiadomo, czy mianownikiem tej nazwy jest Osowa, czy Osowo albo Osów. Zaś forma "Osowej" jednoznacznie wskazuje na mianownik "Osowa".

- Przyszłość należy do formy "w Osowej" i tę formę należałoby popierać, choć wobec tego, kto przyzwyczaił się do (tradycyjnej?) formy "w Osowie", trzeba to przyzwyczajenie uszanować - podsumowywał Bogusław Kreja.

Obie formy można więc stosować, wybierając jedną z nich. Ja zawsze mówiłem "o Osowej". A wy? Wskażcie w naszej ankiecie, która forma bardziej wam odpowiada.

Czytaj także: Letniewo czy Letnica?
W przypadku językowych wątpliwości warto zasięgać opinii ekspertów z Uniwersytetu Gdańskiego. Telefoniczna Poradnia Językowa Uniwersytetu Gdańskiego działa od 1973 roku. Aby uzyskać odpowiedź na nurtującą nas kwestię językową, wystarczy zadzwonić pod numer: 058 5232025.

Porad udzielają językoznawcy Uniwersytetu Gdańskiego w dni powszednie, między godz. 13 a 14:30. Można też zgłosić się osobiście (Wydział Filologiczny UG, ul. Wita Stwosza 55, pok. 3.52).

Zobacz także

Dzielnice Trójmiasta - ich historia i pochodzenie nazw (36)

Opinie (247) 9 zablokowanych

  • 2012-12-08 09:47

    w Osowej czy na Osowej? (8)

    ...i od czego to zależy? Na Przymorzu, na Żabiance, we Wrzeszczu, w Oliwie... W Matarni/na Matarni?

    s

    11 lat

    • 7 5

    • 2012-12-08 16:25

      w Osowej lub w Osowie (1)

      jeśli dana dzielnica była odrębną jednostką wówczas "w" w Oliwie w Nowym Porcie

      Espenkruger

      11 lat

      • 2 1

      • 2012-12-08 16:28

        i dalej w Głównym Mieście, w Starym Mieście natomiast Przymorze nigdy nie było odrębną jednostką podobnie jak Żabianka, Zaspa itp

        Espenkruger

        11 lat

        • 3 0

    • 2012-12-08 16:02

      Forma "na" wzięła się od utożsamiania osiedla z dzielnicą. Jeżeli mówimy o osiedlu, to poprawnie jest "na", jeżeli o dzielnicy to "w/we". Fakt, że to będzie trochę dziwnie brzmiało np. "w Przymorzu Wielkim" albo "w Zaspie-Rozstaje", dlatego bardziej elegancko będzie "w dzielnicy Przymorze Wielkie" itd.

      11 lat

      • 2 2

    • 2012-12-08 15:48

      Forma "na" jest błedna - lecz używana.Poprawna w Osowej

      11 lat

      • 1 2

    • 2012-12-08 09:54

      "na matarni" (3)

      "w" dotyczy tylko oliwy i wrzeszcza, wszystkie nowe dzielnice poprzedzamy "na" bo były to tereny wsi, naprawdę nie ma w tym nic trudnego

      11 lat

      • 5 2

      • 2012-12-08 13:22

        (1)

        Jasne. Po pierwsze: Oliwa i Wrzeszcz to nie były "tereny wsi"?
        Po drugie: mówimy "na wsi", gdy chodzi o wieś w sensie ogólnym (w przeciwieństwie do miasta). Jeśli chodzi o konkretną wieś, jest oczywiście "we wsi". (Mieszkam we wsi Bożepole).

        W temacie "na Wrzeszczu, w Przymorzu", nie jestem pewna, ale chyba chodzi o podział dzielnica-osiedle.
        W dzielnicy, na osiedlu. W Gdańsku było tylko kilka dzielnic.

        która

        11 lat

        • 1 2

        • 2012-12-08 13:35

          Zaminić "Osowa" na "Osów" i będzie po problemie

          tak jak nie ma problemu z odmianą nazw "Ostrów Maz." i "Ostrów Wlkp." ;))

          a węgiel je we wiosce ;) (i przed wojną też był)

          analbabeta

          11 lat

          • 2 0

      • 2012-12-08 12:00

        Jeszcze jest w Nowym Porcie

        i w Brzeźnie.

        11 lat

        • 7 0

  • 2012-12-08 15:51

    dobrze że nie "na" Osowej/-ie

    Espenkruger

    11 lat

    • 6 5

  • 2012-12-08 15:12

    Do autora: Osowa to dzielnica a nie osiedle. (2)

    Jeżeli ktoś zabiera się za taki artykuł to powinien odróżnić osiedle od dzielnicy, prawda?
    A jak tak podstawowych rzeczy Pan nie potrafi to może lepiej cheesburgery robić?

    O.

    11 lat

    • 9 5

    • 2012-12-08 15:18

      osowa to nie dzielnica tylko osiedle autor ma rację (1)

      11 lat

      • 1 2

      • 2012-12-08 15:48

        pudło bo dzielnica

        Espenkruger

        11 lat

        • 3 0

  • 2012-12-08 09:46

    prof.Bralczyka (1)

    zapytajcie

    11 lat

    • 10 3

    • 2012-12-08 15:46

      Powie,ze obie formy są OK

      11 lat

      • 7 0

  • 2012-12-08 15:33

    Poprawnie:

    W Osowej, do Osowej, z Osowej!!!!!!!!!!!
    Jest praktyczna, jasna w odmianach i stosowana urzędowo i przez mieszkańców ( nie wszystkich, nie wszystkich) - to prawda!

    gniewosz

    11 lat

    • 7 8

  • 2012-12-08 14:56

    HAHAH

    NIE MACIE INNYCH PROBLEMÓW...?! ŻAŁOSNE

    marek

    11 lat

    • 5 7

  • 2012-12-08 14:18

    nazwa

    a nie lepiej i łatwiej ... OSAKA?

    s

    11 lat

    • 9 2

  • 2012-12-08 14:01

    OSAKA

    I GIT MAJONEZ

    11 lat

    • 5 3

  • 2012-12-08 13:51

    A ja bym chciał, żeby tyle komentarzy było pod którąś z recenzji pana Łukasza!!

    11 lat

    • 6 4

  • 2012-12-08 11:54

    Wolę starsze formy: Osowej, Dąbrowej, Włoszczowej, Częstochowej, Warszawej (2)

    A jak się nazywa mieszkaniec Bolszewa?

    Generalnie profesor dizajnu ofszorowej destynacji longhaulowej

    11 lat

    • 14 0

    • 2012-12-08 12:51

      (1)

      Ja też lubię staropolszczyznę - on z domu był Jemga, żona jego Jemgowa znana na wsi była, z małżeństwa tego córka im się narodziła - jakie nazwisko nosiła?

      andreas bulion

      11 lat

      • 6 1

      • 2012-12-08 13:06

        A to znasz?
        Mosiek z żoną i córką bez paszportu chcieli przejechać granicę. Zatrzymuje ich straż graniczna i prosi o dokumenty. Mosiek szuka po kieszeniach i znajduje wypis od lekarza "Analiza moczu", który wręcza pogranicznikowi. Ten patrzy i pyta:
        - Co wy mi tu dajecie, analizę moczu?
        A Mosiek:
        - Ana to moja żona, Liza córka, a ja jestem Moczu.

        11 lat

        • 1 1

4
5
6
7
8

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

IMP na żużlu odwołany 5 minut przed startem. Mateusz Tonder na... porodówce

Żużel odwołany 5 minut przed startem

Lechia Gdańsk bez licencji na ekstraklasę. Arka Gdynia dostała ją bez zastrzeżeń

Lechia nie dostała licencji, ma ją Arka

więcej

Najczęściej czytane