Fakty i opinie
  • Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport
Wiadomości
Dodaj raport
Fakty i Opinie Wiadomości
Facebook E-mail Messenger WhatsApp Kopiuj link Więcej

W Osowej czy w Osowie? Kłopotliwa odmiana nazwy gdańskiego osiedla

Łukasz Rudziński
8 grudnia 2012 (artykuł sprzed 11 lat) 
Opinie (247)
Najnowszy artykuł na ten temat O Cyganie i Krzyżakach, czyli początki Suchanina
Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla? Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

Gdańska Osowa wywołuje osobliwy problem - jak odmieniać nazwę osiedla?

fot. trojmiasto.pl

Nawet mieszkańcy osiedla Osowa nie są pewni jak odmieniać nazwę swojej dzielnicy. Wątpliwości: czy mówimy o "Osowej", czy "Osowie" poróżniają także naszych czytelników. Dlatego postanowiliśmy sprawdzić, która wersja jest poprawna.



Jak odmieniasz nazwę "Osowa"?

Dzisiejsza dzielnica Gdańska, Osowa, obejmuje historyczne tereny wsi Wysoka oraz osady Osowa Karczma (Osowa Góra). Nazwy "Osowa" używano już w 1659 r. w brzmieniu Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się wśród drzew (topole osiki, zwane wtedy "osami" - stąd przydawka "osowa"). Inne określenie miejsca, od którego wywodzi się dzisiejsza Osowa to "Osowa Góra" (po kaszubsku - Osowo Góra). To określenie z kolei nawiązuje do pagórkowatego krajobrazu Osowej.

Najprawdopodobniej ze względu na niewygodę posługiwania się dwuczęściową nazwą miejscowości, drugi człon nazwy uległ zanikowi i pozostała przydawka "Osowa". W takiej postaci nazwa utrwaliła się w dokumentach urzędowych.

Jak nazwę osiedla odmieniać: przymiotnikowo ("w Osowej") czy rzeczownikowo ("w Osowie")?

- Z tym problemem borykamy się od lat, bowiem nawet profesor Bogusław Kreja, jeden z najważniejszych językoznawców i autorytetów w kwestii współczesnej polszczyzny, nie wypowiadał się na ten temat jednoznacznie - mówi dr Małgorzata Milewska-Stawiany, kierownik Poradni Językowej Uniwersytetu Gdańskiego. - Etymologia nazwy wskazywałaby na odmianę przymiotnikową ("Osowej"), jednak wiele przymiotników z czasem przestaje pełnić funkcję przymiotnikową. Należy uszanować obie formy, ale być konsekwentnym w stosowaniu jednej z nich.

Sięgnęliśmy też do źródła, książki "Mówię, więc jestem: rozmowy o współczesnej polszczyźnie", gdzie prof. Bogusław Kreja o osiedlu Osowa wypowiada się tak:

- Gdy zaś o nazwę "Osowa" chodzi, to w Wykazie Urzędowych Nazw Miejscowości jest zapisanych 20 nazw o tej postaci, z tego przy ośmiu wskazano na odmianę "do Osowy", "w Osowie", przy pozostałych podano odmianę "do Osowej", "w Osowej"; nasza gdańska "Osowa" ma w WUNM zaleconą odmianę przymiotnikową, ale z tego, że wielu ludzi odmienia ją rzeczownikowo może wynikać, że jest to odmiana - tam na miejscu - jakby częstsza, a więc od strony odwołującej się do lokalnej tradycji chyba właściwsza.

Prof. Kreja powołuje się na zasadę, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność. Tyle, że zaraz sam przywołuje inną: należy daną nazwę odmieniać możliwie tak, by z jej formy fleksyjnej można było odtworzyć jej formę podstawową (mianownik). A z miejscownika "w Osowie" nie wiadomo, czy mianownikiem tej nazwy jest Osowa, czy Osowo albo Osów. Zaś forma "Osowej" jednoznacznie wskazuje na mianownik "Osowa".

- Przyszłość należy do formy "w Osowej" i tę formę należałoby popierać, choć wobec tego, kto przyzwyczaił się do (tradycyjnej?) formy "w Osowie", trzeba to przyzwyczajenie uszanować - podsumowywał Bogusław Kreja.

Obie formy można więc stosować, wybierając jedną z nich. Ja zawsze mówiłem "o Osowej". A wy? Wskażcie w naszej ankiecie, która forma bardziej wam odpowiada.

Czytaj także: Letniewo czy Letnica?
W przypadku językowych wątpliwości warto zasięgać opinii ekspertów z Uniwersytetu Gdańskiego. Telefoniczna Poradnia Językowa Uniwersytetu Gdańskiego działa od 1973 roku. Aby uzyskać odpowiedź na nurtującą nas kwestię językową, wystarczy zadzwonić pod numer: 058 5232025.

Porad udzielają językoznawcy Uniwersytetu Gdańskiego w dni powszednie, między godz. 13 a 14:30. Można też zgłosić się osobiście (Wydział Filologiczny UG, ul. Wita Stwosza 55, pok. 3.52).

Zobacz także

Dzielnice Trójmiasta - ich historia i pochodzenie nazw (36)

Opinie (247) 9 zablokowanych

  • 2012-12-08 09:26

    (7)

    właśnie jadę autobusem 171 do Gdańska Osowej.pozdrawiam

    damian

    11 lat

    • 80 29

    • 2012-12-08 09:29

      To po drodze będziesz w Oliwej? (6)

      11 lat

      • 8 24

      • 2012-12-08 09:40

        (5)

        nie pojmujesz różnicy między rzeczownikiem a przymiotnikiem?
        hellou!

        11 lat

        • 20 6

        • 2012-12-08 10:09

          (4)

          Otóż to, wbij sobie do łba, że Osowa to RZECZOWNIK

          11 lat

          • 8 11

          • 2012-12-08 10:41

            ?

            Rzeczownik? Tylko dla "chadziajów". Miejscowi mówią inaczej.

            11 lat

            • 2 11

          • 2012-12-08 10:13

            :) Czytałeś te literki wyżej? Tam jest tak dużo literek. Te między komentarzami, a tytułem?

            P___

            11 lat

            • 7 3

          • 2012-12-08 10:13

            nawet w urzędach funkcjonuje jako RZECZOWNIK ODPRZYMIOTNIKOWY, ale ty wiesz lepiej...

            11 lat

            • 8 3

          • 2012-12-08 10:12

            Odprzymiotnikowy, matołku!

            11 lat

            • 17 6

  • 2012-12-08 10:33

    TUNA BEDZIE WIEDZIAŁ (1)

    Jego zapytajcie

    u nas

    11 lat

    • 8 5

    • 2012-12-08 10:40

      .

      Chadziaje: w Osowie, miejscowi: w Osowej.

      odpowiedź

      11 lat

      • 4 6

  • 2012-12-08 10:23

    Gdyby nie Internet i telewizja...

    żyłby sobie człek w swojej Osowie i nie musiał czekać na koniec Maja w grudniu

    a.

    11 lat

    • 11 4

  • 2012-12-08 10:12

    Tak czy tak? (1)

    Na prosty chłopski rozum to: jadę do Osowej, mieszkam w Osowej itp. Na pomorzu jest miejscowość Osowo (pow. kościerski) i mówienie jadę do Osowa, mieszkam w Osowie kojarzyć by się mogło z wsią na Kaszubach. Z drugiej strony większość osób nie wie o istnieniu Osowa.

    Dżordż

    11 lat

    • 13 3

    • 2012-12-08 10:20

      Ja wiem bo tam byłem, to niedaleko Karsina i godo się "jadym na bzykotekę do Osowa"

      andreas bulion

      11 lat

      • 8 0

  • 2012-12-08 10:20

    A ja jade "na osowé" od "na wies"

    proste i logiczne;-)

    "miastowy"

    11 lat

    • 10 6

  • 2012-12-08 10:05

    Jak można mówić w "Osowie"?

    Każde gdańskie dziecko wie, że to nazwa przymiotnikowa.

    Luk

    11 lat

    • 9 12

  • 2012-12-08 09:59

    same problemy tak jak z nazwą dworca w Sopocie

    był potrzebny konkurs aby wyłonić nazwe... Sopot.

    talla

    11 lat

    • 18 1

  • 2012-12-08 09:58

    profesorek a takie dylematy

    Osowa Karczma czy Osowa Góra- gdyby całą nazwą zachować to by mieli "mieszkam w Osowie Karczmie czy też w Osowie Górze"...? - a tak mieszkam w Osowej Karczmie lub Osowej Górze...

    szyderca

    11 lat

    • 10 3

  • 2012-12-08 09:54

    potworny język

    źle się stało, że językoznawcy przestali trzymać formę i ulegli nieukom.

    analfabeta

    11 lat

    • 17 5

  • 2012-12-08 09:48

    Problem jest sztuczny, bowiem nigdy nie występował

    Zawsze do Osowy i w Osowie

    r.o.

    11 lat

    • 17 15

6
7
8
9
10

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najnowsze

więcej wiadomości (36)

Najczęściej komentowane

Tanio nie jest, ale bez "paragonów grozy"

Tanio nie jest, ale bez "paragonów grozy"

Wisła Kraków - Lechia Gdańsk 3:4. Awans do ekstraklasy zdobyty!

Lechia zdobyła awans do ekstraklasy! LIVE!

więcej

Najczęściej czytane