• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Zbliża się 50. rocznica Grudnia '70

Rafał Borowski
2 grudnia 2020 (artykuł sprzed 3 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Gdynia: upamiętnią masakrę z 17 grudnia
Protestujący w Gdyni niosą na drzwiach ciało zastrzelonego Zbigniewa Godlewskiego, który stał się symbolem ofiar Grudnia '70. Z badań historyków wynika, że w wydarzeniach zginęło w całej Polsce 41 osób. Protestujący w Gdyni niosą na drzwiach ciało zastrzelonego Zbigniewa Godlewskiego, który stał się symbolem ofiar Grudnia '70. Z badań historyków wynika, że w wydarzeniach zginęło w całej Polsce 41 osób.

Apel pod pomnikiem Poległych Stoczniowców, odsłonięcie tablic poświęconych ofiarom, zapalenie zniczy na ich grobach, konferencja w Europejskim Centrum Solidarności, publikacje naukowe czy wystawy - to wydarzenia upamiętniające 50. rocznicę Grudnia '70. W środowe popołudnie odbyły się dwie konferencje, podczas których zaprezentowano program uroczystości. Pierwszą zorganizowały władze Gdańska, drugą Instytut Pamięci Narodowej.



Czy dobrze znasz wydarzenia Grudnia '70?

W dniach 14-22 grudnia przypada okrągła, 50. rocznica wydarzeń Grudnia '70. Doszło wówczas do fali strajków i protestów robotników, które na polecenie władz PRL zostały brutalnie stłumione przez wojsko i milicję. Jak wynika z ustaleń historyków, śmierć poniosło wówczas 41 osób, nie licząc żołnierzy i milicjantów.

Bezpośrednim powodem protestów była ogłoszona tuż przed świętami Bożego Narodzenia podwyżka cen na artykuły pierwszej potrzeby, zwłaszcza na żywność. Jednak jak tłumaczy historyk prof. Jerzy Eisler, autor monografii "Grudzień 1970: geneza, przebieg, konsekwencje", tak naprawdę była to iskra, która doprowadziła do wybuchu tłumionych od dawna nastrojów w społeczeństwie.

- Schyłek lat sześćdziesiątych to najgorszy po czasach stalinowskich okres w historii Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Coraz więcej ludzi dostrzegało, że systematycznie wyczerpywał się model polityczny, społeczny i ekonomiczny lansowany przez Władysława Gomułkę i jego ekipę. Stopniowo narastała frustracja społeczeństwa - tłumaczy prof. Eisler.

Tragiczny przebieg w Gdyni i Gdańsku



Najbardziej gwałtowny przebieg tych tragicznych wydarzeń miał miejsce w Gdyni i Gdańsku, gdzie zginęło odpowiednio 18 i 6 osób, przede wszystkim pracowników tamtejszych stoczni. Właśnie z tego powodu Grudzień '70 jest określany w wielu publikacjach mianem Masakry na Wybrzeżu.

Większość gdyńskich ofiar poniosła śmierć 17 grudnia, który przeszedł do historii jako Czarny Czwartek. Wczesnym rankiem na przystanku SKM Gdynia Stocznia milicjanci i żołnierze otworzyli ogień do stoczniowców, którzy zdążali do pracy w Stoczni im. Komuny Paryskiej. Zginęło wówczas 10 osób. Wśród nich był 18-letni Zbigniew Godlewski - zapamiętany przez potomnych jako Janek Wiśniewski - który stał się symbolem ofiar Grudnia '70.

Odsłonięcie pomnika Poległych Stoczniowców 1970 zgromadziło tłumy. Odsłonięcie pomnika Poległych Stoczniowców 1970 zgromadziło tłumy.

Apel na placu Solidarności



W środę pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 na pl. Solidarności władze Gdańska ogłosiły program uroczystości upamiętniających 50. rocznicę masakry. Główne uroczystości zostały zaplanowane na 16 grudnia. Wybór tej daty nie jest przypadkowy. Właśnie tego dnia w 1980 r. odbyło się oficjalne odsłonięcie wspomnianego monumentu.

- Warto podkreślić, że wydarzenia Grudnia '70 łączą się z tym, co wydarzyło się dziesięć lat później. Wtedy władza komunistyczna usiadła do rozmów ze strajkującymi robotnikami, których jednym z pierwszych żądań było powstanie pomnika Poległych Stoczniowców. Pomnik powstał w trzy miesiące, co można określić mianem cudu, a jego odsłonięcie było wielkim wydarzeniem, gromadzącym wtedy tysiące gdańszczanek i gdańszczan - mówiła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
O godz. 17 pod pomnikiem rozpocznie się apel ku czci ofiar i bohaterów Grudnia '70. Zaproszenia do udziału w nim trafiły do przedstawicieli najwyższych władz państwowych, w tym prezydenta, premiera, marszałków sejmu i senatu. Podczas uroczystości będzie można usłyszeć utwór "Lacrimosa", skomponowany przez Krzysztofa Pendereckiego specjalnie na okoliczność odsłonięcia pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku.

Zostanie on wspólnie wykonany przez Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego, Orkiestrę Polskiej Filharmonii Bałtyckiej oraz sopranistkę Iwonę Hossa. Wydarzenie to odbędzie się oczywiście bez udziału publiczności, ale będzie transmitowane na żywo na stronie internetowej Europejskiego Centrum Solidarności.

Wszystkie tablice w Gdańsku będą wykonane z płyt z brązu o wymiarach 64 x 50 cm. Wszystkie tablice w Gdańsku będą wykonane z płyt z brązu o wymiarach 64 x 50 cm.

Odsłonięcie tablic w Gdańsku



Ważnym punktem w programie uroczystości będzie także odsłonięcie kilku tablic upamiętniających miejsca, w których poniosły śmierć gdańskie ofiary Grudnia '70. Więcej o tej inicjatywie pisaliśmy już w artykule z końca października. Można z niego dowiedzieć się, gdzie dokładnie znajdują się lokalizacje każdej z tablic.

Czytaj więcej: Gdańsk zamontuje tablice upamiętniające ofiary Grudnia '70

Odsłonięcie tablic odbędzie się w obecności członków rodzin ofiar. Będą one odsłaniane jedna po drugiej 16 grudnia, począwszy od godz. 10. Tego samego dnia o godz. 23:10 w TVP 1 zostanie wyemitowana premiera filmu poświęconego budowniczym pomnika Poległych Stoczniowców Grudzień 1970.

Natomiast w dniach 14-15 grudnia w Europejskim Centrum Solidarności odbędzie się konferencja naukowa pt. "Strajki, manifestacje i zajścia uliczne w PRL i bloku wschodnim". To wydarzenie także zostanie zorganizowane bez udziału publiczności i będzie transmitowane na żywo na stronie internetowej ECS-u.

Projekt tablicy pamiątkowej, która zostanie odsłonięta 17 grudnia przy stacji SKM Gdynia-Wzgórze św. Maksymiliana. Projekt tablicy pamiątkowej, która zostanie odsłonięta 17 grudnia przy stacji SKM Gdynia-Wzgórze św. Maksymiliana.

IPN odsłoni tablicę w Gdyni



50. rocznicę Grudnia '70 upamiętni także Instytut Pamięci Narodowej. Spośród szeregu inicjatyw warto wspomnieć o odsłonięciu 17 grudnia na budynku kasy biletowej na stacji SKM Gdynia-Wzgórze św. Maksymiliana tablicy poświęconej sześciu gdyńskim ofiarom masakry. Każda z nich poniosła śmierć nieopodal miejsca zamontowania tablicy podczas manifestacji.

Ponadto IPN zamierza także m.in. zapalić znicze na grobach wszystkich ofiar pochowanych w całej Polsce, umieścić w Gdańsku i Gdyni wystawę plenerową złożoną z 32 planszy, rozwiesić okolicznościowe plakaty na peronach największych stacji SKM czy bezpłatnie udostępnić na swojej stronie internetowej szereg okolicznościowych publikacji. Warto wspomnieć, że zaplanowano udostępnić w całości - także bezpłatnie - wspomnianą wcześniej książkę prof. Eislera, która jest jednym z najlepszych opracowań historycznych o Grudniu '70.

Poinformowano także o wydaniu dwóch całkowicie nowych publikacji. Ich tytuły to: "Grudniowa kolęda. Kościół katolicki w Trójmieście wobec Grudnia '70" oraz "Zbrodnia bez kary. Grudzień '70 w Gdyni. Przebieg wydarzeń, represje, walka o prawdę, najdłuższy proces III RP". Więcej szczegółów dotyczących obchodów przygotowywanych przez IPN zostanie zaprezentowanych na jutrzejszej konferencji prasowej.

Wydarzenia

50. rocznica Grudnia '70 - Gdańsk pamięta

uroczystość oficjalna

Obchody 50. rocznicy Grudnia '70 (1 opinia)

(1 opinia)
uroczystość oficjalna

Opinie (344) ponad 20 zablokowanych

  • komunistyczni bohaterowie kolejno meldują się przed Bogiem. (3)

    nikt nie ucieknie tej sprawiedliwości. Czas ucieka wieczność czeka

    • 11 3

    • Wolałbym aby ukarano ich za życia

      zbrodniarze uciekają przed sprawiedliwością.

      • 1 0

    • nie ma żadnych bogów

      • 1 4

    • Oby.

      • 3 0

  • A najgorsze jest to że lewica, antifa i ogólne lewactwo takie rzeczy parodiuje. (4)

    Jakub Żynis Betelgeuse

    • 104 73

    • co sadzisz o prawackim parodiowaniu znaku PW, symbolu walki z okupantem?

      kazdy szanujacy sie prawak ma takowy doklejony do niemieckiego wozu tudziez na koszulce na piersi, dumnie wykrzykujac nazistowskie hasla.

      • 4 1

    • Jak tam social 500+

      • 3 9

    • Właśnie-do swoich celów (1)

      wszystko sparodiują-nawet swoją matkę

      • 26 7

      • największą parodię robią trolle jak ty

        • 15 23

  • 50 ta rocznica (1)

    a komuniści w Parlamencie Europejskim wprowadzeni przez platforme opluwają solidarnie nasz kraj .POKO urządza burdy uliczne siejąc destrukcję i zarazę. Aby było jak było. Jak to POwiedział klasyk Sikorski : "dorżnąć watahy " bo spokoju w tym kraju nie będzie.

    • 11 5

    • gdyby głupota mogła fruwać miałbyś odlot a tak tylko cienkie piwo ci zostało

      • 0 7

  • kolejna rocznica !

    Znowu jakiś współczesny propagandzista będzie opowiadał bzdury ideologiczne i nikt nie wyjdzie
    z tłumu uczestników tamtych lat i nie strzeli go za to w pysk !! w ogóle im większy polityk
    tym więcej kłamstw !! i wszystko jest ok !! a Polacy uciekają z ojczyzny za lepszym jutrem !!

    • 6 5

  • Mordercę Jaruzelskiego usunąć z Powązek

    To policzek żę ten bydlak leży tam gzie leżą 15 letni bohaterowie Powstania Warszawskiego.

    • 11 0

  • Historia lubi się powtarzać. (3)

    Dziś, niestety, coraz więcej osób widzi dewaluację władzy, jej pazerność, hipokryzję, zaściankowość. I to z każdej strony sceny politycznej. Ludzie widzą to tym ostrzej, że mamy do czynienia z niezwykłą sytuacją, ale też dlatego, że skazani na społeczną izolację, bardziej interesują się polityką. I zaczynają dostrzegać rzeczy, na które "normalnie" w natłoku codziennych obowiązków, nie zwraca się uwagi. Poziom frustracji rośnie. Rośnie także społeczne zmęczenie, rozczarowanie i utrata zaufania do rządzących. I nie - nie tylko na forach, gdzie udzielają się setki opłacanych trolli i setki zacietrzewionych antagonistów. To już się słyszy wszędzie: w sklepach, komunikacji, w pracy, na ulicy. Z ust ludzi w każdym wieku. Nie wiem, co będzie iskrą zapalną rzuconą na tę beczkę prochu, ale niech nas Bóg albo Zeus strzeże.

    • 21 23

    • Niestety tak jest

      ale mamy tutaj wysyp albo półgłówków, albo płatnych trolli

      • 1 1

    • swoim komsomolcom (1)

      wciskaj ten kit

      • 9 8

      • Komuuu?

        • 4 3

  • Ci co wywodzą sie z tych co wtedy strzelali czyli PZPR teraz na ulicach protestują niby w obronie demokracji! (5)

    Jednocześnie razem z POKOzycją usprawiedliwiają tamto ludobójstwo ze oni działali w obronie Polski i Polaków!

    • 70 43

    • To dziwne.. bo Piotrowicz jest z PiS

      • 9 0

    • Synek sekretarza PZPR na PW teraz jest u szczytu władzy....

      Tego sekretarza, który za działalność w AK dostał willę na Żoliborzu.

      Jaruś to resortowe dziecko?

      • 10 9

    • Pzpr teraz reprezentuje PIS, na pohybel!!

      • 14 12

    • dokładnie tak

      • 12 8

    • wszystko pomieszałeś

      • 13 18

  • (4)

    Będzie powtórka, grudzień 2020.

    • 44 44

    • powtórkę... (1)

      to ty zrób z zadanych lekcji bo Pani znowu ci lagę postawi i znowu będzie boruta przed klasą ;P

      • 12 7

      • To zacznij naukę od siebie .
        Poruta, panie kolego.
        A Boruta to jest Zgierz! ;)

        • 2 1

    • nie będzie żadnej powtórki (1)

      nikt z wami nie pójdzie.

      • 25 14

      • Żebyś się nie zdziwił kaczorku

        • 13 21

  • To byli Polacy nie żadni mityczni komuniści (5)

    To Polacy strzelali do Polaków!

    • 32 7

    • (1)

      No Ruskie za Polaków też mogli być przebrani ...a już na pewno ci w mundurach mieli podane jakieś psychotropy na odwagę, przeciwko ludziom

      • 7 4

      • Zasadniczo środki odurzające, pochodne amfetaminy.

        • 1 0

    • Psychotropy 50 lat temu... (2)

      Ktoś młody musi to pisac. Ani psychotropów ani Ruskich nie było. Była propaganda, strach wśród żołnierzy.

      • 3 2

      • (1)

        Tak, mówili, że to Niemcy chcą Gdańsk zdobyć.
        Ruskie w Polsce stacjonowali. Znam dziwną relację z pierwszej ręki. Może to być przebieraniec, albo żołnierz z białostockiego, bo inaczej mówił? Można sobie dyskutować. A środki pobudzające, amfetaminę, to już armia Hitlera dostawała. A też znam relację z pierwszej ręki od człowieka, który widział milicjantów, którym z ust wprost toczyła się biała piana... myślisz, że ot tak wkurzeni byli?

        • 5 1

        • W sedno.

          • 0 1

  • rocznica (1)

    mam nadzieję że żadnych dudów nie będzie,

    • 6 15

    • bez kaczora i dudy nie ma obłudy

      • 1 2

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane