Wyjątkowe znalezisko w Dworze Artusa: list i gazeta dokładnie sprzed 80 lat

12 listopada 2012 (artykuł sprzed 11 lat)

Opinie (92)

Na zdjęciu Ewa Grela, Katarzyna Darecka, Krzysztof Jachimowicz - pracownicy MHMG ze znaleziskami.

Podczas wymiany okien w Dworze Artusa natrafiono na gazetę i list z 1932 roku, które pozostawił robotnik podczas remontu. Gazeta pochodzi z 12 listopada 1932 roku, a znaleziono ją co do dnia 80 lat później.

Odnaleziona gazeta z 12 listopada 1932 roku.

fot. MHMG
List pracownika, który 80 lat temu remontował okna w Dworze Artusa.

Drewnianą skrzynkę z gazetą i listem ukryto w szczycie jednego z okien Dworu Artusa. Ta część konstrukcji okna przetrwała działania wojenne w marcu 1945 roku, skrzyneczki nie znaleziono również w czasie wymiany okien w latach 50. ubiegłego wieku.

Pierwszego, "gorącego" jeszcze tłumaczenia listu dokonał Krzysztof Jachimowicz z MHMG. Co napisano w liście?

Jego autorem był Emil Bick, członek Niemieckiego Związku Robotników Drzewnych, zatrudniony w ekipie, która również w listopadzie 1932 roku wymieniała w Dworze Artusa okna.

List pisał będąc "pełen niezadowolenia". W Gdańsku szalał wówczas kryzys, według niego 85 proc. robotników nie miało pracy. Tydzień pracy liczył wówczas 46 godzin. Robotniczą dniówkę obniżono z 1,57 guldena za godzinę (taka stawka obowiązywała jeszcze w 1930 roku) do 1,15 guldena za godzinę, jaką otrzymywali w roku 1932. Wielu robotników wstępowało do NSDAP, partii nazistowskiej. Autor listu do niej jednak się nie zapisał: "terror tej partii był wielki".

Do listu dołączono berlińską gazetę - "Holzarbeiter Zeitung" (gazeta pracowników przemysłu drzewnego). Wydanie z soboty, 12 listopada 1932 roku.

Ekipa z Pracowni Konserwacji Zabytków w Gdańsku list i gazetę odkryła dokładnie 80 lat później, w tym samym dniu, 12 listopada, z którego pochodzi wydanie gazety!

- Mogę powiedzieć tylko, że to po prostu niesamowity, wręcz nieprawdopodobny zbieg okoliczności - komentuje Katarzyna Darecka z Muzeum Historycznego Miasta Gdańska, która nadzoruje prace w Dworze i była bezpośrednim świadkiem znaleziska.

To nie pierwsze tego typu znalezisko w Gdańsku. W listopadzie ubiegłego roku podczas remontu dachu Komendy Miejskiej Policji w Gdańsku znaleziono historyczne dokumenty i gazety. Najstarsze z nich pochodziły z 1791 roku.

Kilka lat temu podczas badań archeologicznych przy ul. Długa Grobla, znaleziono w butelce list, w którym mieszkaniec znajdującej się tam kamienicy przekazywał swoją znajomość potomnym.

Zdjęcia: Wyjątkowe znalezisko w Dworze Artusa: list i gazeta dokładnie sprzed 80 lat

Miejsca

Dwór Artusa Gdańsk, Długi Targ 43/44

Opinie (92) 7 zablokowanych

Sortowanie
- Od najstarszych
- Od najnowszych

Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 15:45

Dzisiejsi robotnicy

Dzisiejsi robotnicy wciskają puszki po piwie ,
listów niestety nie są w stanie pisać .

stolarz
11 lat
- 19 0
Twoja opinia

Zmień treść

Dzisiejsi robotnicy wciskają puszki po piwie , listów niestety nie są w stanie pisać .
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 16:03

trójmiejska ulica: tak wyglądamy

sami hipsterzy

11 lat
- 4 0
Twoja opinia

Zmień treść

sami hipsterzy
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 16:24

A tymczasem... na allegro tego pełno ;D

bingo
11 lat
- 0 0
Twoja opinia

Zmień treść

Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 16:24

to pieknie zecos zostawjaia a znajdzie sie po 100 latachmysle ze tak powinno byc choruje na raka prostaty kazdy moze zachorowacnie wiadomo kiedy dzis bardzo sie zdziwilem w aptece zastrzyk aligart;za kturego placilem 3 50 dzisiaj musze zaplacic 229 zli 31 gr zastanawiam skat wziasc te pieniazki i pytanie jak ci emeryci maja zyc

obserwator
11 lat
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

to pieknie zecos zostawjaia a znajdzie sie po 100 latachmysle ze tak powinno byc choruje na raka prostaty kazdy moze zachorowacnie wiadomo kiedy dzis bardzo sie zdziwilem w aptece zastrzyk aligart;za kturego placilem 3 50 dzisiaj musze zaplacic 229 zli 31 gr zastanawiam skat wziasc te pieniazki i pytanie jak ci emeryci maja zyc
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 16:26

a ja w sobotę znalazłem butelkę AD2012

i wyszedł z niej duch. ...
Obudziłem się w niedzielę.:(

tja
11 lat
- 12 1
Twoja opinia

Zmień treść

i wyszedł z niej duch. ... Obudziłem się w niedzielę.:(
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 17:13

Ja na strychu znalazlem karteczke z napisem :

Bylem tu. Tony Halik

z Gdanska
11 lat
- 6 1
Twoja opinia

Zmień treść

Bylem tu. Tony Halik
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 17:21

Takich znalezisk nie maca się grabiami!!!

Tłuste po pączkach i kawuni z tytoniowym nalotem... Długo ta gazeta z listem nie wytrzyma.

I
11 lat
- 6 2
Twoja opinia

Zmień treść

Tłuste po pączkach i kawuni z tytoniowym nalotem... Długo ta gazeta z listem nie wytrzyma.
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 18:10

co za kaligrafia-jacy ludzie byli zdolni..

11 lat
- 7 0
Twoja opinia

Zmień treść

co za kaligrafia-jacy ludzie byli zdolni..
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 19:06

Kapitalna sprawa!

Proponuję NIe być egoistami. Przecież nie wiadomo czy ten list był akurat dla nas...Może dla naszych następćow, może dla jeszcze późniejszego pokolenia... Myślę że warto zrobić kopię listu i gazety, dołożyć naszą gazetę, podobnej treści list i przy montażu nowego okna, tą przesyłkę dziejową rónież tam ukryć. Pewnie za kolejne sto lat, kiedy nas już nie będzie, znowu ktoś będzie okno wymieniał i skrzyneczkę przypadkiem odnajdzie. Ale będzie mógł już "poznać" dwóch stolarzy :-)

Artur
11 lat
- 13 0
Twoja opinia

Zmień treść

Proponuję NIe być egoistami. Przecież nie wiadomo czy ten list był akurat dla nas...Może dla naszych następćow, może dla jeszcze późniejszego pokolenia... Myślę że warto zrobić kopię listu i gazety, dołożyć naszą gazetę, podobnej treści list i przy montażu nowego okna, tą przesyłkę dziejową rónież tam ukryć. Pewnie za kolejne sto lat, kiedy nas już nie będzie, znowu ktoś będzie okno wymieniał i skrzyneczkę przypadkiem odnajdzie. Ale będzie mógł już "poznać" dwóch stolarzy :-)
Regulamin dodawania opinii
Zgłosiłeś tę opinię do moderacji -
2012-11-12 20:13

Ciekawostka owszem,

ale żeby zaraz "niesamowite" i "wyjątkowe"? W domach starszych ludzi, albo w domach zamieszkiwanych kolejno przez kilka pokoleń tej samej rodziny, jest w piip tego rodzaju fantów.

11 lat
- 1 2
Twoja opinia

Zmień treść

ale żeby zaraz "niesamowite" i "wyjątkowe"? W domach starszych ludzi, albo w domach zamieszkiwanych kolejno przez kilka pokoleń tej samej rodziny, jest w piip tego rodzaju fantów.
Regulamin dodawania opinii