• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Burzliwe dzieje krzyża na Kamiennej Górze

Michał Sielski
26 stycznia 2014 (artykuł sprzed 10 lat) 
Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa. Najnowszy krzyż musiał być największy, by nie zasłoniły go coraz dorodniejsze drzewa.

Najpierw usunęli i spalili go Niemcy, drewniany krzyż spiłowały też władze komunistyczne. Obecnie górujący nad Kamienną Górą zobacz na mapie Gdyni 25-tonowy kolos jest już kolejnym w tym miejscu. Na pewno najbardziej solidnym i stojącym najdłużej w historii.



Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później. Wbrew obiegowym opiniom, w 1963 roku krzyż na Kamiennej Górze jeszcze stał. Ówczesne władze usunęły go dopiero później.

Znasz historię symboli swojego miasta?

Historia krzyża sięga czasów międzywojennych. Gdy Kamienna Góra nie była jeszcze zabudowana, powstał pomysł, by na jej szczycie postawić Bazylikę Morską. Miało to być miejsce zadumy dla korzystających z portu żeglarzy, ale też punkt orientacyjny dla tych, co na morzu.

Ostatecznie bazylika nie powstała, bo Kościołowi zabrakło na nią funduszy. Wierni też bardziej byli skupieni na budowie portu i miasta, niż na wznoszeniu świątyni. Ale w najwyższym punkcie Kamiennej Góry stanął krzyż. Wtedy podawano, że wzgórze wznosi się na 46 m n.p.m., dziś wszystkie źródła podają, że to 52 m n.p.m.

Zobacz także: Działki na sprzedaż, historyczny krzyż pod ochronę.

Krzyż stał dumnie na szczycie przez sześć lat. Ale zaczęła się II wojna światowa, Gdynię zajęli Niemcy. Okupanci szybko zaczęli wprowadzać swoje porządki. "Ordnung" najpierw zmiótł nazwę dzielnicy i Kamienna Góra została przemianowana na Steinberg. Teoretycznie niewielka różnica, ale słowa tego tłumaczyć na polski nie było wolno - w mieście miał być używany tylko język "rasy panów". W 1939 roku usunięto oczywiście także krzyż, który nie licował z powagą terenowej placówki Gestapo, która znajdowała się w pobliżu przy niedawnej ul. Korzeniowskiego zobacz na mapie Gdyni, przemianowanej na Prinz Eugenstrasse. Poza tym - przecież Adolf Hitler przejeżdżający przez plac swojego imienia (obecnie Skwer Kościuszki zobacz na mapie Gdyni) nie mógł oglądać tak paskudnych obrazów. Krzyż został więc porąbany i spalony.

Do czasu wyzwolenia Gdyni oczywiście nie było mowy o postawieniu go ponownie. Ale praktycznie tuż po wojnie krzyż wrócił na swoje miejsce. Nie wiadomo dokładnie ile czasu nowy-stary symbol stał. W "Bedekerze Gdyńskim" Kazimierza Małkowskiego możemy przeczytać, że komunistyczne władze usunęły go w 1961. Innego zdania jest jednak jeden z emerytowanych dziennikarzy gdyńskich.

- Dysponuję zdjęciami, z których jednoznacznie wynika, że jeszcze latem 1963 roku krzyż stał na swoim miejscu [zdjęcie obok tekstu - red.]. Natomiast w 1967 roku już go na pewno nie było, a w jego miejscu stała wieża triangulacyjna - zapewnia Michał Sikora, urodzony w 1934 roku.

Czytaj też: Gdyński krzyż portowy - pamiątka budowy miasta.

Obojętnie jednak który rok uznamy za właściwy, pewne jest, że krzyż usunęli oczywiście przedstawiciele komunistycznej władzy, która prowadziła walkę ze wszystkimi przejawami religijności. Nie wiadomo jednak, kto wydał polecenie - czy krzyż przeszkadzał władzom miejscowym, czy może zlecenie przyszło z "samej góry". Wiadomo jednak, że krzyż został spiłowany i zabrany.

Gdy zmienił się ustrój, zmieniło się też podejście do krzyża. Postawiono więc go ponownie i tak, jak uprzednio - był on drewniany. Ale od razu zaczęto myśleć o czymś bardziej trwałym, co nie byłoby tak podatne na zawieruchy - także polityczne. Krzyż miał być trwały i widoczny. Nie bez znaczenia pozostawał również fakt, że Kamienna Góra zarosła drzewami, które częściowo skryły nawet jej najwyższy fragment.

Zdecydowano więc, że krzyż będzie metalowy. Solidne dzieło miało w zamyśle stać przez długie lata. I stoi - od jesieni 1993 roku. Żaden z poprzedników nie górował nad Kamienną Górą tak długo. Obecny krzyż ma 25 metrów wysokości i waży 25 ton. Został uroczyście poświęcony 3 maja 1994 roku przez arcybiskupa Tadeusza Gocłowskiego. W imprezie brała udział kompania honorowa Marynarki Wojennej, orkiestra i licznie zgromadzeni oficjele. Krzyż zaprojektowany przez architektów Wojciecha Dworskiego i Janusza Jarzębowicza wykonała Stocznia Remontowa "Nauta" w Gdyni.

Opinie (247) 4 zablokowane

  • Dlaczego nie postawiono Bazyliki. (1)

    Ja ja znalazłem w publikacjach, że bazylika nie powstała bo warunki geologiczne Kamiennej Góry nie pozwalają na to. Po prostu ta góra nie utrzymałaby takiego ciężaru jaką miała być bazylika.
    Słabiutko z przygotowaniem do tego artykułu.

    • 24 3

    • Kam.G to góra piachu nie skała

      • 0 0

  • krzyzy w miescie jest tyle, ze psy taktuje to drewno (1)

    czy metal jako dobre miejsca do szczania.

    • 7 2

    • Psy sie poznały a Suweren nadał jak owieczki męskie ?

      • 1 0

  • (4)

    Opinie pomiotów komunistyczno - faszystowskich nie interesują mnie.
    Głośne to , agresywne i bez związków z miastem i historią Polski.

    Tylko pod krzyżem, tylko pod tym znakiem,
    Polska jest Polską, a Polak Polakiem.

    • 9 16

    • Jestes typowym katolem z betonem w puszce mózgowej (3)

      plującym jadem na wszystkich myślących. Gdzie twoja katolicka "miłość bliźniego"?A te 2 deseczki z Polską nie mają nic wspólnego. No może jako symbol kolejnej okupacji. Tym razem czarnej.

      • 8 2

      • (2)

        ty za to typowym christianofobem który w imię ateizmu ponownie by ciemiężył ludzi

        • 0 9

        • I torturował oraz uśmiercał nie wierzących , taka ateistyczna Inkwizycja wzore tej Śniętej BogoSawionej w De

          • 0 0

        • Nikt nigdy nikogo nie skrzywdził w imię ateizmu, to powszechny błąd. Ateizm to po prostu brak wiary w bogów, nie ma tu żadnej ideologii... W dodatku każdy jest ateistą! Nikt przecież nie wierzy w Zeusa, Amona, czy któregokolwiek z setek zapomnianych bogów.

          • 8 0

  • ją bym tam pierdyknal pomnik lecha k. z małżonky. (2)

    taki 30 m posąg, z krzyżem w łapie. widoczny z heli. z lampą na mycce rabinowej.

    • 4 7

    • To jude z krzyżem ,czy na krzyżu ?

      • 0 0

    • przeczytalem k jako kurka

      usmialem sie, bo tak skojarzylem ta litere k. zrszta jak slycah Polakow za garnica co drugei slowo kurka.

      • 0 1

  • kilka cytatow papiezy: (1)

    "Jeśli modlimy się do krzyża, na którym ukrzyżowano Jezusa, to musimy się modlić również do osła, na którym Jezus podróżował". (Biskup Klaudiusz z Turynu zmarły w 827 roku).
    przesłanie papieża Grzegorza I (590- -604): "nieuctwo jest matką prawdziwej pobożności".
    do XVI wieku kościół bezwzględnie zwalczał medycynę, gdyż wg książąt kościoła: "chorzy powinni się modlić, a nie leczyć".
    św. Hieronim zabraniał kąpieli uważając ją za profanację chrztu. Brud fizyczny był oznaką czystości duchowej.
    "Zarodek płci męskiej staje się człowiekiem (czyli wstępuje w niego Duch Święty) po 40 dniach, zarodek żeński - staje się człowiekiem po 80 dniu. Dziewczynki powstają z uszkodzonego nasienia lub też w następstwie wilgotnych wiatrów". Św. Tomasz z Akwinu (1225-1274 r.), Ojciec kościoła katolickiego.
    "Każda religia jest dobra, ale najgłupsza jest najlepsza".papież Aleksander VI

    • 31 12

    • To Bosze dziwaki w strojach pajaców .

      • 0 0

  • Ukrzyzowali ten kraj.... (4)

    Arogancja, buta i chciwosc...

    • 92 65

    • (1)

      Ty debilu...

      • 1 1

      • W legitymacji piS zamiast nazwiska tObie wpisali ?

        • 0 0

    • zupełnie jakbyś charakteryzował Donka Tusseka albo Paligłupa (1)

      • 7 20

      • masz racje to ta sama banda....

        • 9 5

  • nawtykane tych krzyzy jak minaretów w pakistanie (11)

    tam tez nie możesz uwolnić sie wizualnie i akustycznie w przestrzeni publicznej od hegemoni koscioła

    • 106 117

    • Jak placki krowie !

      • 0 0

    • w pakistanie nie ma kościoła (9)

      to kraj muzułamański

      • 5 14

      • (8)

        widzisz jakąś różnicę miedzy hegemonią muzułmanów i katolików?bo ja żadnej

        • 24 15

        • Jeżeli ty nie widzisz to ci powiem...... (2)

          w rzekomej polskiej hegomonii katolickiej, taka osoba jak ty może bezkarnie nawet pluć na krzyż.
          Gdybyś to zrobił w Iranie albo Arabii Saudyjskiej to by łeb urżnęli, albo zakopali by cię po szyję w ziemi i roztłukli ci ten łeb kamieniami na truskawkową breję.
          Tanim coś powiesz to się zastanów, bo wiedzę masz taką głęboką jak intelekt

          • 22 15

          • (1)

            Islam jest spóźniony o kilkaset lat. Pobożni chrześcijanie przed wiekami robili dokładnie to co teraz czynią muzułmanie.

            • 15 7

            • To ciekawe

              Podaj proszę przykłady tej polskiej nietolerancji religijnej, zwłaszcza na tle zachodniej Europy, w XV i XVI wieku.

              • 0 0

        • a zyles kiedys w muzulmanskim kraju ze porownujesz ? (2)

          Czy jestes kolejnym telewizyjnym ekspertem ? Piwo, piloci, TVN i wyszczekany na każdy temat. A może szwagier Ci opowiadal?

          • 17 19

          • Lepiej (1)

            Wóda, pismo święte i Trwam

            • 10 3

            • i actimelki

              • 5 0

        • żyjesz. w pakistanie twoja głowa turlałaby się w rynsztoku. (1)

          • 7 8

          • A dopiero co w Europie takich łamano kołem i palono żywcem na stosie.

            • 4 1

  • Aż się nie chce wierzyć (15)

    "Ostatecznie bazylika nie powstała, bo Kościołowi zabrakło na nią funduszy."

    Metoda na budowanie miejsc kultu przez kościół katolicki jest rozpoczęcie budowy i kontynuowanie jej przez następne kilkanaście lub kilkadziesiąt lat ze składek wiernych.

    W tym miejscu powinna być wieża widokowa.

    • 187 91

    • "oczywiście przedstawiciele komunistycznej władzy, która prowadziła walkę ze wszystkimi przejawami religijności" (8)

      To ciekawy mit. W latach 1970 -1990 w Polsce wydano więcej pozwoleń na budowę kościołów niż kiedykolwiek wcześniej. Faktycznie niesamowicie prześladowano Kościół.... który zresztą stosunkowo chętnie współpracował z reżimem.

      • 41 19

      • szkoda nerwów przecież tego nie nie zroumieją wychowani na propagandzie anty PeeReL-owskiej

        • 0 0

      • Jasne, pion IV SB zajmował się promocją i ochroną Kościoła. (3)

        ale pisz co chcesz, internet wszystko przyjmie.

        • 23 14

        • (2)

          A przypomnij, ileż to księży było współpracownikami SB?

          • 24 8

          • To jest jakiś sposób na myślenie :-))))) (1)

            Wśród Polaków zdarzali się szmalcownicy, więc to Polacy są odpowiedzialni za holocaust.

            • 7 5

            • Polacy nie wmawiają innym że są łacznikami z Bogiem.

              Nie mówią że są sumieniem narodu ani też nie zagrabiają dla siebie prawa do szerzenia jedynego prawidłowego światopoglądu. Poza tym nie czerpią z tego powodu żadnych korzyści. Jak ktoś głosi ze jest wyznacznikiem moralności to powinien zachowywać się 3x bardziej moralnie. Jeśli tak nie jest to niech wraca skąd przyszedł i niech sam się utrzymuje.

              • 9 3

      • I szkodliwy bardzo.

        • 1 3

      • Nie zdziwiłbym się, że, w przeciwieństwie do tamtych, ten krzyż na Kamiennej Górze został postawiony niezgodnie z prawem.

        • 13 4

      • ja

        Jeszcze trochę to dojdziesz do wniosku, że ustrój komunistyczny wręcz promował kościół katolicki w tych latach i generalnie była to epoka dobrobytu i tolerancji. A pierwszy sekretarz był pełen ciepła i miłości do bliźniego swego (rodaka). Zatrważające jest to odmóżdżenie naszego społeczeństwa.

        • 32 25

    • w czym problem? (1)

      kiedyś kościoły budowano i rozbudowywano przez kilkaset lat i zawsze odbywało się to z datków wiernych. Tak właściwie to przecież wierni budują sobie przybytek by móc się tam modlić, jeśli nie są zdeterminowani to nic z tego nie wychodzi.

      • 34 7

      • Kiedyś te "datki wiernych" oznaczały donację suweren lub suzerena, czyli kasę z podatków.

        Dzisiaj KK też dostaje grunty za symboliczne kwoty, podobnie jak częste wsparcie z budżetu centralnego przy samej budowie świątyni (patrz: Świątynia Opatrzności Bożej na Wilanowie, gdzie Sejm przegłosował szybciutko dotację "na muzeum JP2").

        • 7 2

    • KK nie jest idelany i niezle przegina

      ale mieszkam w UK i wiem, ze jak wytepimy KK to krotko [po tym Islam wplynie szeroka rzeka nie majac zadnego silnego oporu.
      Osobiscie juz wole KK.

      • 8 6

    • Ja uważam, że bazylika pięknie by się mogła prezentować w tym miejscu (1)

      Chociaż nie wiem, czy w ówczesnym, modernistycznym stylu gdyńskiego budownictwa. Coś na kształt gotyckich kościołów z latarnią morską na szczycie wieży :):)

      • 6 14

      • Podobno ma tam powstać

        Lidl

        • 9 3

    • Powinna być, ale nie będzie

      Bo to przecież obraza sukienkowych...

      • 3 4

  • Gdynia - podłe miasto !!!!!! (6)

    Gdynia niby taka nowoczesna i europejska w rzeczywistości zaściankowa i zdychająca dziura.
    Osławiony skwer to zwykłe klepicho nad morzem, gdzie nic nie ma, poza budami i szkaradnym Silverem
    Sea Towers to pomnik brzydoty na wiele lat. Moi znajomi pytali kiedy skończą budowę jak go zobaczyli.
    Świętojańska, która żyła dzięki sklepom umarła śmiercią naturalną.
    A poza tym co jest:
    - zaściankowe Obłuże i Oksywie
    - zapyziały Grabówek i Chylonia
    - Redłowo z byle jaką architekturą.
    Jedyny mocny punkt to okolice Orłowa, ale to za mało na 250-tysięczne miasto.
    Dlatego dobrze, że chociaż krzyż został.

    • 26 48

    • Do mieszkańca Gdyni

      Podły z ciebie szczur! Nikt kto mieszka w swoim mieście nigdy nie pluje w swoje gniazdo ! Jak tak bardzo jest podłe to czas na wyprowadzkę na Podlasie ! I tyle w temacie !

      • 1 0

    • Kwestia smaku.

      Tam gdzie ty widzisz jedną rzecz, inni widzą co innego.
      Obłuże i Oksywie to historia, dzielnice starsze od samej Gdyni, wg. ciebie to "zaściankowość".
      Redłowo to fajna, zielona dzielnica, ty widzisz byle jaką architekturę.

      • 6 0

    • Cosik ku-ku na muniu masz

      Mieszaniec .... w Gdyni. Pewnie kolejny zbok zawitał do Gdyni. Czas zmienić miejsce pobytu na zakład psychiatryczny Kocborowo.

      • 3 1

    • Słoik

      Słoik jesteś , a nie żaden mieszkaniec Gdyni. To gdynianom zazdroszczą inni. Tyle w temacie.

      • 7 3

    • sorry alee-ta brzydota zaczeła sie własnie od krzyża (1)

      to złożone,ale chyba wiesz co mam na myśli..

      • 11 8

      • rozumiem

        ale brzydota to brzydota

        • 2 3

  • A moi kuzyni z zagranicy , wogole nie rozumiejea o co chodzi z tym krzyzem. (6)

    Jak tłumacze , że to dla żeglarzy , łapią się za głowę.

    • 34 22

    • Szkoda ze nie łapią się za co innego buraki , wyjechali za chlebem i już polskiego w gębie zapomnieli !

      • 0 0

    • . (1)

      Musisz się wstydzić za takich kuzynów.

      • 6 9

      • Osoba obiektywna faktycznie spyta

        po co ten krzyż, co on oznacza.

        Oszołom może tylko odpowiedzieć, zgodnie z prawdą, że to taki folklor że stawiamy gdzie popadnie.
        Ewentualnie można się odnieść do zwrotu "postawić krzyżyk na kimś/na czymś" i snuć teorie spiskowe o władzach.

        • 3 2

    • a skąd oni są? (2)

      z Amazonii?
      czy z może z Iranu?

      • 8 9

      • z Dani (1)

        • 2 5

        • a to jasne

          alkoholem wyżarte mózgi

          • 5 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane