• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Co zamiast projektu Nowego LOT-u? Dwie przeciwstawne wizje

Ewa Budnik
25 listopada 2017 (artykuł sprzed 6 lat) 
Propozycję KD Kozikowski Design krytycy atakują zazwyczaj z dwóch stron: jedyni oczekują odbudowania hotelu Danziger Hof, inny domagają się architektury ikonicznej, która stanie się symbolem miasta (jak nowa filharmonia w Hamburgu). Propozycję KD Kozikowski Design krytycy atakują zazwyczaj z dwóch stron: jedyni oczekują odbudowania hotelu Danziger Hof, inny domagają się architektury ikonicznej, która stanie się symbolem miasta (jak nowa filharmonia w Hamburgu).

Krytycy projektu, który zdobył drugą nagrodę w konkursie na następcę budynku LOT-u, dzielą się na dwie kategorie: tych, którzy domagają się odbudowy hotelu Danziger Hof i tych, którzy domagają się w tym miejscu odważnej, nowoczesnej architektury. Pokazujemy więc, o czym marzą przedstawiciele obu grup.



Jaka powinna być przyszłość zabudowy przy Wałach Jagiellońskich?

Dyskusja o następcy stojącego przy Wałach Jagiellońskich budynku LOT trwają nieprzerwanie od momentu, gdy ogłoszono wyniki konkursu architektonicznego na jego następcę, czyli od połowy października.

Czytaj także: Nowy budynek LOT będzie miał nowoczesną architekturę

W tej sprawie głos zajęli już wszyscy: inwestor, autor najwyżej ocenionej pracy, sędziowie konkursowi, historycy sztuki, architekci. Także mieszkańcy Trójmiasta, którzy pod naszymi artykułami na ten temat regularnie zostawiają dziesiątki, a nawet setki opinii na ten temat.

Ponieważ nie powstał jeszcze projekt budowlany i nie wydano pozwolenia na budowę, wszystkie dyskusje mają sens. Skończy się on dopiero w momencie, gdy inwestor twardo powie: "buduję".

Wydaje się, że krytyków projektu powstałego w pracowni Kozikowski Design, który - jak wynika z deklaracji inwestora - ma największą szansę na realizację, można z grubsza podzielić na dwie kategorie:

  1. tych, którzy chcieliby odbudowania w tym miejscu dawnego hotelu Danziger Hof
  2. tych, którzy woleliby w tym miejscu zobaczyć odważną, nowoczesną architekturę.

Zobaczmy, czego pragną i jedni, i drudzy.

Pół wieku, które zapadło w pamięć

Hotel Danziger Hof (czyli Gdański Dwór), za rekonstrukcją którego opowiada się wielu zwykłych mieszkańców Gdańska, wybudowany został pod koniec XIX wieku, w 1898 r.

Otworzenie czytelnej od strony Wałów Jagiellońskich kompozycji: Brama Wyżynna otoczona dwoma proporcjonalnie porównywalnymi budynkami jest jednym z założeń istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego. Ilustracja ze zbiorów Mirosława Baski. Otworzenie czytelnej od strony Wałów Jagiellońskich kompozycji: Brama Wyżynna otoczona dwoma proporcjonalnie porównywalnymi budynkami jest jednym z założeń istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego. Ilustracja ze zbiorów Mirosława Baski.
Okazały gmach stanął przy zupełnie nowym ciągu komunikacyjnym powstałym na zasypanej miejskiej fosie. Został zaprojektowany przez pracownię z Berlina - pod kierownictwem architekta Carla Gause.

Okazała bryła hotelu zajęła miejsce po lewej stronie od Bramy Wyżynnej. Obiekt nie był wyższy niż sąsiednia Wieża Więzienna zespołu Katowni, swoją skalą komponował się też ze stojącym od 1906 roku po prawej stronie Bramy Wyżynnej gmachem Banku Rzeszy (dziś budynek Narodowego Banku Polskiego). W jego parterze, częściowo pod arkadami, funkcjonowały lokale gastronomiczne i usługowe, wyżej hotel.

Bogato zdobiona elewacja Danziger Hof nawiązywała do gdańskich kamieniczek. W latach 30. XX w Brytyjsko-Polski Bank Handlowy dobudował od strony dzisiejszych Wałów Jagiellońskich dodatkową część, która wypaczyła oryginalną bryłę. Bogato zdobiona elewacja Danziger Hof nawiązywała do gdańskich kamieniczek. W latach 30. XX w Brytyjsko-Polski Bank Handlowy dobudował od strony dzisiejszych Wałów Jagiellońskich dodatkową część, która wypaczyła oryginalną bryłę.
Elewacja budynku była niezwykle bogato zdobiona w modnym ówcześnie stylu neorenesansowym, a dekoracje nawiązywały do gdańskich kamieniczek. Formę dachu rozrzeźbiały lukarny, a elewacje zdobne wykusze. Otoczone bogatymi balustradami balkony wsparte były na równie dekoracyjnych podporach z maszkaronami i płaskorzeźbami. Wyraźnie zarysowany był rytm zdobionych okien.

Gazetowa zapowiedź otwarcia hotelu z 1898 roku. Gazetowa zapowiedź otwarcia hotelu z 1898 roku.
Warto uświadomić sobie, że Danziger Hof usytuowany był przy niezbyt ruchliwej drodze, a przede wszystkim przy miejskim placu, na którym, otoczony przestrzenią, stał pomnik cesarza Wilhelma I Hohenzollerna (króla Prus i cesarza Niemiec). W całości ten układ jest dzisiaj nie do odtworzenia.

Wytyczne konkursu: ma być grzecznie

A czego oczekują zwolennicy nowoczesnej i odważnej zabudowy? Bez nadużywania słowa "ikona", wydaje się, że oczekują architektury niebanalnej, takiej która będzie na tyle charakterystyczna, by turyści robili tu sobie zdjęcia, a mieszkańcy umawiali się "pod [i tu miejsce na nową nazwę budynku]".

Pracownie architektoniczne, które zdecydowały się wziąć udział w konkursie organizowanym przez właściciela terenu, na którym stoi LOT, nie mogły pozwolić sobie na puszczenie wodzy fantazji. Ograniczał je regulamin i zapisy miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Przyjęcie rozwiązań nie uwzględnionych w planie możliwe było tylko w zakresie przedłużenia tunelu pod ulicą Wały Jagiellońskie w kierunku Złotej Bramy oraz zlokalizowania tymczasowego wjazdu do garażu podziemnego - do czasu wybudowania parkingu podziemnego pod Targiem Węglowym. To oznacza, że inwestor rozważał więc wystąpienie z wnioskiem o zmianę planu.

Tymczasem jury oceniając prace, które brały udział w drugim etapie restrykcyjnie sprawdzało zgodność proponowanej zabudowy z istniejącym planem.

Najistotniejsze dla architektów było wkomponowanie architektury w otoczenie istniejącego budynku LOT.

Po pierwsze wpisanie się w nieistniejący od czasów II Wojny Światowej układ tzw. przedbramia. Budynki te przed wojną stały przy reprezentacyjnym placu z pomnikiem. Teraz w tym miejscu przebiega ruchliwa miejska arteria. Może więc warto byłoby się zastanowić nad tym czy aby na pewno restrykcyjne dążenie do odtworzenia proporcji przywróci temu miejscu od lat zaburzoną proporcję i czy w ogóle jest to potrzebne.

Po drugie materiałowo architekci nawiązywali do czerwonej cegły z której zbudowane są Katownia, Bractwo św. Jerzego i budynek banku oraz piaskowca, którym obłożona jest brama Wyżynna i Teatr Wybrzeże. Trudno wyobrazić sobie, aby wojewódzki konserwator zabytków zgodził się w tym miejscu na dominację innego, bardziej nowoczesnego materiału.

Ikony zawsze łamią schematy

A jednak w Europie (nie wychodźmy poza Stary Kontynent) znane są przypadki wychodzenia poza narzucone schematy myślenia. Poniżej zebraliśmy kilkanaście przykładów nowoczesnych budynków europejskich, które powstały w dużych miastach i w otoczeniu architektury zabytkowej

  • <b>Belgia. Antwerpia. The Port House.</b> Przekształcenie i nadbudowa oryginalnego budynku straży pożarnej w nową siedzibę portu. Projekt Zaha Hadid.
  • <b>Glasgow. Riverside Museum od Transport.</b> Projekt Zaha Hadid.
  • <b>Mediolan. Bosco Vertical.</b> Dwa mieszkalne budynki mają wysokość 111 i 76 metrów. Budynki są ekologiczne. Posadzono tu 730 drzew i tysiące innych roślin. Projekt Boeri Studio.
  • <b>Londyn. 30 St Mary Axe.</b> Wieżowiec znajdujący się w City of London, głównej dzielnicy finansowej Londynu. Został zaprojektowany przez Normana Fostera. Rozpoznawalny jest nie tylko jego kształt, ale także dynamiczna elewacja.
  • <b>Szczecin. Filharmonia (na pierwszym planie - pod placem - Centrum Dialogu Przełomy.</b> Budynek ma przypominać szczyt góry lodowej. Przechodniów oburza albo zachwyca. Projekt Estudio Barozzi Veiga.

Podkreślmy: pokazane tu budynki nie są propozycją tego, co powinno stanąć w miejsce budynku LOT, lecz próbą pokazania, że w wielu miastach taka architektura jest nie tylko akceptowana, ale wręcz pożądana.

  • Odbudowywany Zamek Miejski w Berlinie (niedaleko Wyspy Muzeów) zostanie oddany do użytkowania w 2019 roku. Trzy jego fasady są rekonstruowane, jedna współczesna.
  • <b>Hamburg, Hafen City.</b> Filharmonia nad Łabą. Wielofunkcyjny obiekt nad rzeką Łabą, w miejscu całkowicie zniszczonego w czasie II wojny światowej spichlerza. Pomysłodawcami przebudowy spichlerza byli architekt Alexander Gerard i historyczka sztuki Jana Marko. Po odrzuceniu pomysłu przez władze miasta oboje uzyskali wsparcie architekta Jacques'a Herzoga, który naszkicował też pierwszy zarys bryły budowli z nadbudową w kształcie fali albo żagla. Jego biuro zaprojektowało znajdującą się wewnątrz salę koncertową. Budynek ma 110 m wysokości.
  • <b>Herford, Niemcy. Muzeum Sztuki Współczesnej MARTa.</b> Charakterystyczny budynek stanął na działce pomiędzy secesyjnymi kamienicami. Projekt Frank Gehry.
  • <b>Londyn. Ratusz miejski.</b> Budynek stanął nad brzegiem Tamizy  w sąsiedztwie zabytkowego mostu Tower Bridge. Projekt Norman Foster.
  • <b>Paryż. Budynek Muzeum Fundacji Louisa Vuittona w Lasku Bulońskim.</b> Projekt Frank Gehry.
  • <b>Rotterdam. Markthal.</b> Hala targowa w centrum miasta. Powyżej biura i mieszkania. Projekt MVRDV.
  • <b>Rzym. Muzeum Sztuki Nowoczesnej MAXXI.</b> Przestrzeń budynku wewnątrz jest równie "skomplikowana" jak jego bryła na zewnątrz. Projekt Zaha Hadid.

Opinie (355) ponad 10 zablokowanych

  • (1)

    Zrobić w tym miejscu zielony skwer.Trochę tlenu w Gdañsku.

    • 8 4

    • jestem za!

      To najlepsza opcja, przyda się trochę zieleni gdy wokoło sam beton... świeżo wylewany

      • 2 0

  • Byla wspaniala okazja odtworzyc plac przed brama puścić ruch tunelem ale po co....

    • 11 3

  • Idealne miejsce dla nowego budynku Opery

    Miejsce po starym Locie idealnie pasuje aby powstał tam nowy budynek Opery. Byłaby to świetnie wyeksponowana wizytówka miasta. Taki budynek wraz ze stojącym nieopodal budynkiem Teatru Wybrzeże oraz nie tak bardzo oddalonym Szekspirowskim uczyniłby z Targu Węglowego kulturalne i teatralne centrum naszego regionu. Gdańsk potrzebuje opery z prawdziwego zdarzenia!

    • 5 7

  • no bez żartów

    Czy władze tego miasta chcą je doszczętnie oszpecić? Najpierw pier.... Wielka bryłę w centrum miasta (jakby mało było centrów handlowych) pasująca w tym miejscu swoim wyglądem jak gów.. w bukiecie i teraz jeszcze to?! Najlepiej początek drogi królewskiej która między innymi jest wizytówką miasta zniszczyć wizualnie stawiając takie koszmary... LOT do piękności nie należy ale czemu stawiać jeszcze gorsze "nowoczesne" kloce?! Najważniejsze żeby w portfelu się tym u władzy zgadzało...

    • 14 3

  • Po pierwsze zburzyć te obrzydliwa betonowa

    galerie, tak b. zaburzajaca panoramę Gdańska. Potem odsunąć ekipę budynia od podejmowania decyzji Jego szajka ma interesy tylko w deweloperce i właśnie galeriach.

    • 12 4

  • Ikoniczna

    "Ikoniczna" galeria handlowa już znajduje się po drugiej stronie ulicy. Biada mieszkańcom przed kolejnym "ikonicznym" budynkiem obok Bramy Wyżynnej.

    • 13 2

  • Dlaczego Dazinger Hof ? (2)

    Przeciwnicy rekonstrukcji Danzinger Hof uzywaja niby rozsadnego argumentu , ze bylaby to tylko kopia , niektorzy dosadniej twierdza , iz bylby to falsyfikat jeszcze inni uwazaja zabudowanie tego miejsca za zagracenie " substancji miejskiej " ktora powinna byc w tym miejscu oaza zieleni i kwiatow ozywiajaca ten rejon starego Gdanska , zwlaszcza , ze po przeciwnej stronie bedzie stal duzy nowoczesny w swej zabudowie kompleks Forum Gdansk . Kazdy ma swje racje i rozsadne argumenty , ja uwazam jednak , ze najlepszym rozwiazaniem bedzie rekonstrukcja Danzinger Hof . Dlaczego ? Wiadomym jest wszystkim , ze stare miasto Gdansk po II wojnie swiatowej w efekcie bombardowan alianckich ale szczegolnie w wyniku zbrodniczej zemsty na Niemcach juz po ustaniu walk zostalo przez Rosjan zbombardowane i obrucone w ruine . Pozostalo jedynie ok. 20%
    orginalnej zabudowy a sa szacunki , ze znacznie mniej . Dzieki madym i na owe czasy odwaznym decyzjom podjeto jednak trud odbudowy starego srodmiescia Gdanska choc byly pomysly by w tym miejscu stworzyc zabudowe w stylu Warszawskiego MDM-u a nawet zbudowania czegos na wzor Palacu Kultury podobnego do tego w stolicy choc nizszego oczywiscie . Nazwiska takich ludzi jak prof. Jan Zachwatowicz , inz.arch . Wladyslaw Czerny , Mgr.inz.arch.Roman Horodynski i wielu wielu innych decydujacych i prowadzacych odbudowe powojennego srodmiescia Gdanska zapisuja sie zlotymi literami w najnowsza historie naszego miasta .
    Jest faktem zabudowa srodmiescia Gdanska jest w wiekszosci tylko kopia tego Gdanska przedwojennego i tego sprzed setek lat . Jest kopia ale jaka kopia ? , kopia odtworzona z pietyzmem na najwyzszym poziomie w ktorej zachowane oryginalne czesci zabudowy przedwojennej traktowane sa jak perlki godne najwyzszego uszanowania . To Gdanskie odbudowane i piekniejace z kazdym dniem stare miasto jest obiektem zachwytu olbrzymich rzesz turystuow i przyjezdnych gosci z calego swiata .
    Dlatego uwazam , iz odtworzenie z pietyzmem i kunsztem budowlanym fasady budynku Danzinger Hof bedzie uczynieniem zadosc wszystkim gdanszczanom odbudowujacym nasze miasto i tym ktorzy do jego odbudowy sie przyczynili . Bedzie wypelnieniem tej przestrzeni budynkiem nawiazujacym do histori tego miejsca i stworzy spojna calosc z odbudowanym z takim pietyzmem i wysilkiem starym srodmiesciem Gdanska . Czy dzisiaj ktokolwiek ma watpliwosci czy celowa byla odbudowa Zamku Krolewskiego w Warszawie ? A przed rozpoczeciem odbudowy tez byly glosy , ze to kopia i falsyfikat .

    • 20 4

    • Popieram.

      • 3 0

    • Brawo!!!

      • 1 0

  • zaprośmy do konkursu architektów z Włoch, Hiszpanii, Belgii, Holandii... (2)

    bo to miejsce dla budowli wyjątkowej, która powinna stać się wizytówką i symbolem Gdańska

    • 9 7

    • Ale koniecznie tylko takich, którzy mają udokumentowane poczucie estetyki i ładu przestrzennego. (1)

      Nie jakieś szemrane pseudonowoczesno-artystowskie towarzycho wzajemnej adoracji.

      • 3 1

      • Leona Kriera, braci Adams, Q.Terry'ego...

        • 1 1

  • Dlaczego ta "nowoczesna" architektura jest po prostu taka BRZYDKA? (2)

    I to niezależnie, czy to Belgia, Francja, Niemcy, czy Polska?

    Co się stało z architektami i ich poczuciem estetyki i ładu przestrzennego? Czy to wszystko umarło?

    • 15 3

    • jest też wiele doskonałej (1)

      słaba lub zatrważająca jest głównie mieszkaniówka . A co się stało? Wykształcenie architektów rozeszło się z wzorcami antycznymi. To tyle

      • 5 1

      • Podobnie sztuka.

        • 3 0

  • niech bryła budynku nawiązuje do tematyki morskiej

    np. kotwicy, statku, latarni morskiej, muszelki itp.

    • 3 7

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane