• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Te węzły wymagają metamorfozy, a nie remontów

Krzysztof Koprowski
2 listopada 2022 (artykuł sprzed 1 roku) 
  • Węzeł Unii Europejskiej to rozwiązanie drogowe rodem z autostrad, które rozrywa obszar Śródmieścia.
  • Węzeł Unii Europejskiej widziany z Forum Gdańsk.
  • Przejście podziemne pod węzłem Unii Europejskiej.
  • Przejście podziemne pod węzłem Unii Europejskiej.
  • Przejście podziemne pod węzłem Unii Europejskiej.
  • Przecięcie ciągu reprezentacyjnej zabudowy węzłem Unii Europejskiej.
  • Przecięcie ciągu reprezentacyjnej zabudowy węzłem Unii Europejskiej.

Oddanie planowania przestrzennego w ręce drogowców doprowadziło do degradacji przestrzeni wielu aglomeracji - w tym Trójmiasta. Obecnie, gdy część z tych inwestycji dobiega kresu swojej technicznej eksploatacji, pojawia się szansa na naprawienie błędów z przeszłości. Oto przykłady węzłów drogowych, które powinny zostać dostosowane do współczesnych standardów - pisze w swoim felietonie Krzysztof Koprowski.



Węzeł Unii EuropejskiejMapka w Śródmieściu Gdańska



Przebudowa którego węzła drogowego jest najpilniejsza?

Węzeł Unii Europejskiej (dawniej: Okopowa, Leningradzki) powstał w połowie lat 70. XX w. jako przysłowiowa "wisienka na torcie" rozdarcia Śródmieścia szerokimi arteriami drogowymi. Zrealizowane wówczas skrzyżowanie oddaliło nie tylko Główne Miasto od Biskupiej Górki, lecz także przerwało ciąg reprezentacyjnych gmachów od siedziby kolejarzy przy ul. DyrekcyjnejMapka aż po dawny budynek Centrum Kształcenia UstawicznegoMapka (w ostatnich latach przesłonięty parkingiem i kolejnymi estakadami).

Obecnie, gdy powstał tunel pod Martwą Wisłą, a w planach jest realizacja kolejnego - pod Motławą (w ramach ul. Nowej Wałowej) - dalsze podtrzymywanie przy życiu estakady i całego węzła rodem z autostrady nie ma żadnego uzasadnienia, jeżeli chcemy myśleć o przywróceniu odpowiedniej rangi dla układu drogowego w sercu Gdańska.

Ponadto likwidacja przejścia podziemnego na rzecz nowych przejść naziemnych znacznie ułatwi dotarcie z przystanku SKM Śródmieście w obszar Głównego Miasta przez całkowicie zapomnianą ul. Bogusławskiego przy Teatrze Szekspirowskim, co obecnie wymaga aż dwukrotnego korzystania z tuneli.

Ograniczenie przestrzeni zajętej pod układ drogowy pozwoli również na obustronne nasadzenia drzew z rozłożystymi koronami, których w tej części Gdańska zdecydowanie brakuje.

[Artykuł z 2012 r.] Estakada na Podwalu. Powinna zniknąć czy zostać? [Artykuł z 2012 r.] Estakada na Podwalu. Powinna zniknąć czy zostać?
[Artykuł z 2019 r.] Wraca pytanie o estakadę nad ul. Okopową [Artykuł z 2019 r.] Wraca pytanie o estakadę nad ul. Okopową

  • Węzeł Kliniczna zajmuje ogromną powierzchnię, łącząc zaledwie dwie drogi ze sobą.
  • Przejście podziemne pod torami tramwajowymi.
  • Estakady węzła Kliniczna.
  • Chodnik z dopuszczeniem ruchu rowerów poprowadzony w obustronnym obniżeniu względem zabudowy i układu drogowego
  • Przejście pod estakadą węzła Kliniczna i w oddali pod torami kolejowymi.
  • Estakady węzła Kliniczna.
  • Chodnik i droga rowerowa pod węzłem Kliniczna.

Węzeł KlinicznaMapka na Młyniskach



Węzeł Kliniczna to nieco młodszy brat węzła Leningradzkiego - powstał w drugiej połowie lat 70. ubiegłego wieku. W założeniu krzyżować się miało tutaj znacznie więcej dróg, m.in. Droga Czerwona, czyli wewnątrzmiejska droga tranzytowa przez Trójmiasto oraz (jako jeden z wariantów) wlot trasy Nowej Politechnicznej z Górnego Tarasu.

Ostatecznie zbudowano bezkolizyjne skrzyżowanie zaledwie dwóch ulic: Klinicznej z Marynarki Polskiej, zajmujące ogromną połać terenu i odcinające mieszkańców rejonu ul. Twardej i Okrąg od Wrzeszcza Dolnego. Nie zyskali oni nawet chodników od strony węzła, a jedynie nieustanny hałas tramwajów pod oknami na ciasnych łukach, którymi omijają serpentyny drogowe.

Zburzenie estakad i zastąpienie całego węzła jednopoziomowym skrzyżowaniem (z zachowaniem wiaduktu kolejowego) uwolni teren pod nowe inwestycje, które zespolą Młyniska oraz osiedle Zielony Trójkąt z Wrzeszczem i staną się urbanistyczną "bramą" wprowadzającą ruch pieszy od strony przystanku SKM Politechnika i Opery Bałtyckiej na tereny postoczniowe wzdłuż ul. Marynarki Polskiej - Jana z Kolna.

Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku Trójmiasto roku 2020: autostrady i kilka linii SKM. Wizja aglomeracji sprzed pół wieku
Nie tylko biurowce i nowy plan miejscowy przy Jana z Kolna Nie tylko biurowce i nowy plan miejscowy przy Jana z Kolna

  • Przebudowa węzła na Zaspie pozwoliłaby na stworzenie w tym miejscu dzielnicowego centrum.
  • Kładka swoim wyglądem nie tylko szpeci, ale znacznie utrudnia przedostanie się na drugą stronę al. Rzeczypospolitej.
  • Pierwotnie kładka nad skrzyżowaniem miała prowadzić do centrum handlowego, które nigdy nie powstało.

Węzeł Rzeczypospolitej - Jana Pawła IIMapka na Zaspie



Pozostając wciąż w realizacjach drogowych epoki Edwarda Gierka, przenosimy się w sam środek Zaspy na wyjątkowe dwupoziomowe skrzyżowanie, gdzie co najmniej dwukrotnie możemy się zderzyć z innym uczestnikiem ruchu na poziomie -1.

Jakby tego było mało, pieszych zdecydowano się skierować na najwyższy poziom +1, zmuszając ich do pokonania największych różnic wysokości terenu. Według pierwotnych założeń kładka miała prowadzić do centrum handlowego na dawnym pasie startowym, ale ono nigdy nie powstało.

Obecnie przewiduje się likwidację kładki i przeniesienie ruchu pieszych na poziom al. Rzeczypospolitej. Rozwiązanie wydaje się jak najbardziej słuszne w kontekście usunięcia bariery przestrzennej, lecz nadal konserwuje na kolejne lata obszar zajęty przez niefunkcjonalne skrzyżowanie.

Futurystyczny projekt nowych kładek na Zaspie Futurystyczny projekt nowych kładek na Zaspie

Znacznie lepszym rozwiązaniem będzie przekształcenie tego splotu w jednopoziomowe skrzyżowanie skanalizowane lub rondo, zyskując w ten sposób obszar pod potencjalną miejską zabudowę z usługami zwróconymi frontem do przystanków tramwajowych. Jest to także szansa na wykreowanie centrum dzielnicowego Zaspy, którego ta część miasta jest pozbawiona.



Można budować mieszkania na całym pasie startowym Można budować mieszkania na całym pasie startowym

Węzeł Wzgórze św. Maksymiliana Mapka w ścisłym centrum Gdyni



Kształt przebudowanego węzła Wzgórze od początku budził liczne kontrowersje. To jedyna inwestycja z naszego zestawienia, która w obecnym kształcie powstała po zmianach polityczno-gospodarczych - zaledwie nieco ponad 10 lat temu.

  • Zmuszanie pieszych do korzystania z przejść podziemnych w centrum miasta to wizja z poprzedniej epoki, którą w Gdyni wdrożono nieco ponad 10 lat temu.
  • Przejście podziemne na węźle Wzgórze.
  • Przejście podziemne na węźle Wzgórze.
  • Aby dotrzeć do przystanku po lewej stronie z peronu SKM, trzeba zejść na poziom 0, a następnie -1 i ponownie wejść na poziom ulicy. Wcześniej istniało tutaj przejście naziemne.
  • Nieczynna winda po stronie parku Centralnego.
  • Wąskie zejście bez schodów do tunelu podziemnego, które dzielone jest z ruchem rowerowym.
  • Wąskie zejście bez schodów do tunelu podziemnego, które dzielone jest z ruchem rowerowym.
Już w 2011 r. zwracaliśmy uwagę na estetykę zastosowanych rozwiązań, tuż przy jednym z najważniejszych przystanków Szybkiej Kolei Miejskiej (docelowo też Pomorskiej Kolei Metropolitalnej). W 2013 r. odbyły się konsultacje społeczne, podczas których oprócz kwestii estetyki zwracano uwagę na układ komunikacyjny podporządkowany wyłącznie samochodom.

Dzisiaj nikt nie ma wątpliwości, że realizacja węzła w takiej formie jest pomyłką urbanistyczną. Wtłoczenie pieszych do długiego tunelu wprawdzie ułatwiło przemieszczenie się do parku Centralnego, lecz zmusza do aż trzykrotnego pokonywania schodów przy przesiadce z pociągów na autobusy (trolejbusy) w kierunku północnym.

  • Główna nagroda Gdyni za pracę dyplomową na Wydziale Architektury PG dot. koncepcji zagospodarowania węzła Wzgórze św. Maksymiliana autorstwa Kamila Jagódzkiego.
  • Główna nagroda Gdyni za pracę dyplomową na Wydziale Architektury PG dot. koncepcji zagospodarowania węzła Wzgórze św. Maksymiliana autorstwa Kamila Jagódzkiego.
Odtworzenie przejścia naziemnego pojawia się już w pracach studentów architektury, co daje nadzieję, że nowe pokolenie nie będzie godzić się na dalsze istnienie niefunkcjonalnych rozwiązań dla pieszych.

Wykończenie przejścia podziemnego (w tym kolorystyka ścian), materiały użyte na chodnikach, szpetne słupy sieci trakcyjnej to kwestie, których poprawa również powinna być priorytetem w najbliższym czasie, jeżeli chcemy myśleć o Śródmieściu Gdyni jako perle modernizmu, a nie przedmieściach aglomeracji przy węźle autostradowym.

Park Centralny: podziemny parking ma już strop Park Centralny: podziemny parking ma już strop

Opinie wybrane

Wszystkie opinie (274)

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane