- 1 Tunel zamiast kładki nad obwodnicą? (124 opinie)
- 2 Był klub Pokład, będzie hotel (165 opinii)
- 3 Majaland: znamy dokładną datę otwarcia (284 opinie)
- 4 Absurd drogowy na Przymorzu (142 opinie)
- 5 Tomasz Augustyniak wiceprezydentem Gdyni (197 opinii)
- 6 Upił się kradzionym alkoholem i zasnął (23 opinie)
Wille Trójmiasta: "Zameczek Mormonów" w Oliwie
Tak dziś prezentuje się Zameczek Mormonów przy ul. Kwietnej w Oliwie.
W kolejnej odsłonie cyklu poświęconego starym willom, pałacom i dworom Trójmiasta prezentujemy obiekt z Oliwy nazywany "Zameczkiem Mormonów". Poprzednio prezentowaliśmy historię willi Oskara Kona, a w kolejnym odcinku opiszemy willę Shreya.
Przy ul. Kwietnej 23, w drodze do Doliny Radości, mijamy ciekawy budynek, który przyciąga wzrok zarówno mieszkańców, jak i turystów.
Na rogu Kwietnej i Świerkowej mijamy starą leśniczówkę. Idąc dalej, wciąż kroczymy ulicą Kwietną - ale w początkach XX wieku ten fragment dróżki prowadzący do kuźnicy miał swoją osobną nazwę, poświadczoną ponadto na mapie lasów oliwskich z 1904 r. - Philosophengang, czyli Dróżka Filozofów.
Przed wejściem na nią po prawej stronie spacerowicz mija właśnie Zameczek Mormonów.
Pensjonat w miejsce starego młyna
Nazwa obiektu nie ma nic wspólnego z mormonami, a z plotkami i humorem. W budynku przez pewien czas znajdował się pensjonat dla młodych kobiet, co dało źródło żartów i plotek na temat rzekomego wielożeństwa.
Chociaż z czasem funkcja obiektu się zmieniła, charakterystyczna nazwa pozostała - pojawia się nawet na planach i pocztówkach jako "Zameczek" bądź "Zamek Mormonów".
W okresie Wolnego Miasta, w latach 1928-1939, budynek był własnością Gustawa Bomkego, dyrektora magdeburskiego banku. W latach 20. XX wieku mieszkał tam Max Urban, dyrektor banku, a prywatnie wielki pasjonat lotnictwa. Zasiadał w spółce Danziger Lloyd Luftdienst GmbH i przyczynił się do otwarcia lotniska we Wrzeszczu. Zapewne dzięki temu 17 czerwca 1923 r. po oficjalnych uroczystościach gdańskie linie lotnicze zorganizowały liczne loty widokowe, również nad Oliwą.
Wielka polityka w Zameczku Mormonów?
Lokalna przewodniczka po Oliwie Grażyna Niemyjska podejrzewa, że Zameczek Mormonów mógł być sceną wydarzeń niczym ze szpiegowskiego filmu:
- Budynkowi przypisuje się również pewną rolę w wydarzeniach politycznych poprzedzających wybuch II wojny. Niedawno pojawiły się informacje, że w latach 1935-1936 w Oliwie mogło dojść do rozmów niemiecko-radzieckich przygotowujących grunt pod późniejszy pakt Ribbentrop-Mołotow. Ze strony NKWD miał w nich uczestniczyć Karol Radek, a ze strony niemieckiej pułkownik SS Walter Nikolai, doradca zastępcy Hitlera - Rudolfa Hessa - i jednocześnie brat leśniczego Ericha Nikolaia, mieszkającego w leśniczówce nieopodal Zameczku Mormonów.
Nie znamy miejsca spotkań, ale niektórzy zauważają, że Zameczek świetnie by się do tego nadawał.
Zameczek Mormonów pod opieką konserwatora zabytków
Po II wojnie światowej Zameczek został podzielony na mieszkania komunalne. W 2016 roku budynek został wpisany do rejestru zabytków na wniosek jego mieszkańców.
O autorze
Michał Ślubowski
Popularyzator historii Gdańska, autor bloga Gedanarium i podcastu Historia Gdańska dla każdego oraz współautor podcastu Makabreski, poświęconego mrocznym historiom z przeszłości regionu.
Opinie (115) 2 zablokowane
-
2023-12-10 12:44
Sprostowanie do opinii (1)
Budynek należy do Wspólnoty Mieszkaniowej, w większości znajdują się w niej lokale właścicielskie i to wysiłkiem tych mieszkańców i zarządcy budynek pięknieje i zachowuje swoje walory z roku na rok.
- 20 4
-
2023-12-10 13:22
Pięknieje tylko w którym miejscu bo tego nie widać ,I kto wille oddał w prywatne rece
- 6 5
-
2023-12-10 12:45
Ciekawy bedzie artykul o domu przy Polanki 54,ktory zburzyl Lech Walesa. (1)
- 21 5
-
2023-12-10 14:51
Stare wille
Co się tyczy artykułu o bydynku 54 który został zaburzony przez L. Wałęsę to takie były gdzieś w internacie zapewne są. Mieszkała tu Niemka która została po wojnie bardzo miła pani, potem jej dzieci wyjechały a ona sprzedała ten dom Wałęsie jeszcze był wtedy w solidarności szefem a potem został prezydentem więc wszystko można zburzył i postawił no nie ciekaw@ architektonicznie budowle, wolność tomku na własnej działce i tak mamy dalej
- 9 1
-
2023-12-10 14:14
Zameczek, a może raczej pałacyk?
Chyba zarówno po polsku jak też tłumacząc z niemieckiego słowo "Schloss" obiekt ten powinien być nazywany Pałacyk....
- 9 4
-
2023-12-10 16:11
Interesujaca historia
Ciekawe informacje o zabytkach Oliwy.Tyle razy jezdzilam Dolina Radosci do Rybakowki nie znajac jej historii.
Przy najblizszej okazji poszukam tego zameczku- 11 2
-
2023-12-10 16:48
(1)
Ciekawy artykuł. Więcej takich o starych obiektach Trójmiasta, nieznanych większości mieszkańców.
- 55 0
-
2023-12-10 18:22
Tak !
- 5 0
-
2023-12-10 17:56
Ale w takich miejscach mogą straszyć duchy zmarłych osób
- 7 3
-
2023-12-10 19:09
OLIWA
Mieszkałem w Oliwie. Chodziłem do SP36. Wiele tam się zmieniło czy na lepsze nie wiem. Sentyment został a gdy jestem w tej pięknej zabytkowej dzielnicy wspomnienia wracają.
Pozdrowienia dla Oliwiaków- 11 4
-
2023-12-10 19:16
Ciekawe artykuł
Prosimy o więcej
- 9 2
-
2023-12-10 19:46
Grazka uczyla mnie 30 lat temu historii w sp 45
Tadziu masa
- 7 1
-
2023-12-11 06:04
Architektura to nie wszystko
Zzameczki pałace itp ślady dziejów minionych są najczęściej bezwartościowym gruzem i pruchnem.
Wyposażenie które rozkradli niemcy a następnie bolszewicy to jest historia i ochrona konserwatorska.- 6 1
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.