Nawet mieszkańcy osiedla Osowa nie są pewni jak odmieniać nazwę swojej dzielnicy. Wątpliwości: czy mówimy o "Osowej", czy "Osowie" poróżniają także naszych czytelników. Dlatego postanowiliśmy sprawdzić, która wersja jest poprawna.
przymiotnikowo: do Osowej, w Osowej
60%
rzeczownikowo: do Osowy, w Osowie
35%
staram się unikać odmiany tej nazwy
5%
Dzisiejsza dzielnica Gdańska, Osowa, obejmuje historyczne tereny wsi Wysoka oraz osady Osowa Karczma (Osowa Góra). Nazwy "Osowa" używano już w 1659 r. w brzmieniu Espenkrug (Osowa Karczma). Karczma ta znajdowała się wśród drzew (topole osiki, zwane wtedy "osami" - stąd przydawka "osowa"). Inne określenie miejsca, od którego wywodzi się dzisiejsza Osowa to "Osowa Góra" (po kaszubsku - Osowo Góra). To określenie z kolei nawiązuje do pagórkowatego krajobrazu Osowej.
Najprawdopodobniej ze względu na niewygodę posługiwania się dwuczęściową nazwą miejscowości, drugi człon nazwy uległ zanikowi i pozostała przydawka "Osowa". W takiej postaci nazwa utrwaliła się w dokumentach urzędowych.
Jak nazwę osiedla odmieniać: przymiotnikowo ("w Osowej") czy rzeczownikowo ("w Osowie")?
-
Z tym problemem borykamy się od lat, bowiem nawet profesor Bogusław Kreja, jeden z najważniejszych językoznawców i autorytetów w kwestii współczesnej polszczyzny, nie wypowiadał się na ten temat jednoznacznie - mówi dr
Małgorzata Milewska-Stawiany, kierownik Poradni Językowej
Uniwersytetu Gdańskiego. -
Etymologia nazwy wskazywałaby na odmianę przymiotnikową ("Osowej"), jednak wiele przymiotników z czasem przestaje pełnić funkcję przymiotnikową. Należy uszanować obie formy, ale być konsekwentnym w stosowaniu jednej z nich.Sięgnęliśmy też do źródła, książki "Mówię, więc jestem: rozmowy o współczesnej polszczyźnie", gdzie prof.
Bogusław Kreja o osiedlu Osowa wypowiada się tak:
-
Gdy zaś o nazwę "Osowa" chodzi, to w Wykazie Urzędowych Nazw Miejscowości jest zapisanych 20 nazw o tej postaci, z tego przy ośmiu wskazano na odmianę "do Osowy", "w Osowie", przy pozostałych podano odmianę "do Osowej", "w Osowej"; nasza gdańska "Osowa" ma w WUNM zaleconą odmianę przymiotnikową, ale z tego, że wielu ludzi odmienia ją rzeczownikowo może wynikać, że jest to odmiana - tam na miejscu - jakby częstsza, a więc od strony odwołującej się do lokalnej tradycji chyba właściwsza.Prof. Kreja powołuje się na zasadę, że nazwy miejscowe należy odmieniać tak, jak odmienia je lokalna ludność. Tyle, że zaraz sam przywołuje inną: należy daną nazwę odmieniać możliwie tak, by z jej formy fleksyjnej można było odtworzyć jej formę podstawową (mianownik). A z miejscownika "w Osowie" nie wiadomo, czy mianownikiem tej nazwy jest Osowa, czy Osowo albo Osów. Zaś forma "Osowej" jednoznacznie wskazuje na mianownik "Osowa".
-
Przyszłość należy do formy "w Osowej" i tę formę należałoby popierać, choć wobec tego, kto przyzwyczaił się do (tradycyjnej?) formy "w Osowie", trzeba to przyzwyczajenie uszanować - podsumowywał Bogusław Kreja.
Obie formy można więc stosować, wybierając jedną z nich. Ja zawsze mówiłem "o Osowej". A wy? Wskażcie w naszej ankiecie, która forma bardziej wam odpowiada.
Czytaj także:
Letniewo czy Letnica?W przypadku językowych wątpliwości warto zasięgać opinii ekspertów z Uniwersytetu Gdańskiego. Telefoniczna Poradnia Językowa Uniwersytetu Gdańskiego działa od 1973 roku. Aby uzyskać odpowiedź na nurtującą nas kwestię językową, wystarczy zadzwonić pod numer: 058 5232025.
Porad udzielają językoznawcy Uniwersytetu Gdańskiego w dni powszednie, między godz. 13 a 14:30. Można też zgłosić się osobiście (Wydział Filologiczny UG, ul. Wita Stwosza 55, pok. 3.52).
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii. 
