- 1 Nocna komunikacja do poprawki (158 opinii)
- 2 Wieczny kłopot z dzielnicami: "na" czy "w" (357 opinii)
- 3 Znów były wyścigi na al. Grunwaldzkiej (328 opinii)
- 4 Tajemnicza baszta zostanie otwarta (51 opinii)
- 5 Zaginione dzieła na wiadukcie i budynku (69 opinii)
- 6 Pościg między autami na trzypasmówce (66 opinii)
Zbliża się 50. rocznica Grudnia '70
Apel pod pomnikiem Poległych Stoczniowców, odsłonięcie tablic poświęconych ofiarom, zapalenie zniczy na ich grobach, konferencja w Europejskim Centrum Solidarności, publikacje naukowe czy wystawy - to wydarzenia upamiętniające 50. rocznicę Grudnia '70. W środowe popołudnie odbyły się dwie konferencje, podczas których zaprezentowano program uroczystości. Pierwszą zorganizowały władze Gdańska, drugą Instytut Pamięci Narodowej.
Bezpośrednim powodem protestów była ogłoszona tuż przed świętami Bożego Narodzenia podwyżka cen na artykuły pierwszej potrzeby, zwłaszcza na żywność. Jednak jak tłumaczy historyk prof. Jerzy Eisler, autor monografii "Grudzień 1970: geneza, przebieg, konsekwencje", tak naprawdę była to iskra, która doprowadziła do wybuchu tłumionych od dawna nastrojów w społeczeństwie.
- Schyłek lat sześćdziesiątych to najgorszy po czasach stalinowskich okres w historii Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Coraz więcej ludzi dostrzegało, że systematycznie wyczerpywał się model polityczny, społeczny i ekonomiczny lansowany przez Władysława Gomułkę i jego ekipę. Stopniowo narastała frustracja społeczeństwa - tłumaczy prof. Eisler.
Tragiczny przebieg w Gdyni i Gdańsku
Najbardziej gwałtowny przebieg tych tragicznych wydarzeń miał miejsce w Gdyni i Gdańsku, gdzie zginęło odpowiednio 18 i 6 osób, przede wszystkim pracowników tamtejszych stoczni. Właśnie z tego powodu Grudzień '70 jest określany w wielu publikacjach mianem Masakry na Wybrzeżu.
Większość gdyńskich ofiar poniosła śmierć 17 grudnia, który przeszedł do historii jako Czarny Czwartek. Wczesnym rankiem na przystanku SKM Gdynia Stocznia milicjanci i żołnierze otworzyli ogień do stoczniowców, którzy zdążali do pracy w Stoczni im. Komuny Paryskiej. Zginęło wówczas 10 osób. Wśród nich był 18-letni Zbigniew Godlewski - zapamiętany przez potomnych jako Janek Wiśniewski - który stał się symbolem ofiar Grudnia '70.
Apel na placu Solidarności
W środę pod pomnikiem Poległych Stoczniowców 1970 na pl. Solidarności władze Gdańska ogłosiły program uroczystości upamiętniających 50. rocznicę masakry. Główne uroczystości zostały zaplanowane na 16 grudnia. Wybór tej daty nie jest przypadkowy. Właśnie tego dnia w 1980 r. odbyło się oficjalne odsłonięcie wspomnianego monumentu.
- Warto podkreślić, że wydarzenia Grudnia '70 łączą się z tym, co wydarzyło się dziesięć lat później. Wtedy władza komunistyczna usiadła do rozmów ze strajkującymi robotnikami, których jednym z pierwszych żądań było powstanie pomnika Poległych Stoczniowców. Pomnik powstał w trzy miesiące, co można określić mianem cudu, a jego odsłonięcie było wielkim wydarzeniem, gromadzącym wtedy tysiące gdańszczanek i gdańszczan - mówiła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
O godz. 17 pod pomnikiem rozpocznie się apel ku czci ofiar i bohaterów Grudnia '70. Zaproszenia do udziału w nim trafiły do przedstawicieli najwyższych władz państwowych, w tym prezydenta, premiera, marszałków sejmu i senatu. Podczas uroczystości będzie można usłyszeć utwór "Lacrimosa", skomponowany przez Krzysztofa Pendereckiego specjalnie na okoliczność odsłonięcia pomnika Poległych Stoczniowców 1970 w Gdańsku.
Zostanie on wspólnie wykonany przez Chór Kameralny Schola Cantorum Gedanensis pod dyrekcją Jana Łukaszewskiego, Orkiestrę Polskiej Filharmonii Bałtyckiej oraz sopranistkę Iwonę Hossa. Wydarzenie to odbędzie się oczywiście bez udziału publiczności, ale będzie transmitowane na żywo na stronie internetowej Europejskiego Centrum Solidarności.
Odsłonięcie tablic w Gdańsku
Ważnym punktem w programie uroczystości będzie także odsłonięcie kilku tablic upamiętniających miejsca, w których poniosły śmierć gdańskie ofiary Grudnia '70. Więcej o tej inicjatywie pisaliśmy już w artykule z końca października. Można z niego dowiedzieć się, gdzie dokładnie znajdują się lokalizacje każdej z tablic.
Czytaj więcej: Gdańsk zamontuje tablice upamiętniające ofiary Grudnia '70
Odsłonięcie tablic odbędzie się w obecności członków rodzin ofiar. Będą one odsłaniane jedna po drugiej 16 grudnia, począwszy od godz. 10. Tego samego dnia o godz. 23:10 w TVP 1 zostanie wyemitowana premiera filmu poświęconego budowniczym pomnika Poległych Stoczniowców Grudzień 1970.
Natomiast w dniach 14-15 grudnia w Europejskim Centrum Solidarności odbędzie się konferencja naukowa pt. "Strajki, manifestacje i zajścia uliczne w PRL i bloku wschodnim". To wydarzenie także zostanie zorganizowane bez udziału publiczności i będzie transmitowane na żywo na stronie internetowej ECS-u.
IPN odsłoni tablicę w Gdyni
50. rocznicę Grudnia '70 upamiętni także Instytut Pamięci Narodowej. Spośród szeregu inicjatyw warto wspomnieć o odsłonięciu 17 grudnia na budynku kasy biletowej na stacji SKM Gdynia-Wzgórze św. Maksymiliana tablicy poświęconej sześciu gdyńskim ofiarom masakry. Każda z nich poniosła śmierć nieopodal miejsca zamontowania tablicy podczas manifestacji.
Ponadto IPN zamierza także m.in. zapalić znicze na grobach wszystkich ofiar pochowanych w całej Polsce, umieścić w Gdańsku i Gdyni wystawę plenerową złożoną z 32 planszy, rozwiesić okolicznościowe plakaty na peronach największych stacji SKM czy bezpłatnie udostępnić na swojej stronie internetowej szereg okolicznościowych publikacji. Warto wspomnieć, że zaplanowano udostępnić w całości - także bezpłatnie - wspomnianą wcześniej książkę prof. Eislera, która jest jednym z najlepszych opracowań historycznych o Grudniu '70.
Poinformowano także o wydaniu dwóch całkowicie nowych publikacji. Ich tytuły to: "Grudniowa kolęda. Kościół katolicki w Trójmieście wobec Grudnia '70" oraz "Zbrodnia bez kary. Grudzień '70 w Gdyni. Przebieg wydarzeń, represje, walka o prawdę, najdłuższy proces III RP". Więcej szczegółów dotyczących obchodów przygotowywanych przez IPN zostanie zaprezentowanych na jutrzejszej konferencji prasowej.
Wydarzenia
Opinie (344) ponad 20 zablokowanych
-
2020-12-03 00:23
(1)
IG Farben kręci biznes od II WS.
ale wtedy eksperymentowali w Auschwitz.
Dziś z Kaczyński z Morawieckim oddali Polaków na eksperymenty za kasę Polaków.- 3 17
-
2020-12-03 00:27
Nie odstawiaj leków!
Pomimo epidemii srebrzysko pracuje pełna para.Nie trać nadziei.Są jeszcze wolne miejsca!
- 5 2
-
2020-12-03 00:41
A lemparty znowu urządza szopkę i teatr?
- 16 6
-
2020-12-03 01:11
Niemcy w Gdansku (2)
Czołgisci (nawet oficerowie), którzy jechali w grudniu 1970 r mieli informacje, że w Gdansku są Niemcy. Pytali - ilu ich jest?
- 9 4
-
2020-12-03 01:22
Nic mi nie wiadomo o tym. (1)
- 3 4
-
2020-12-03 01:58
Mało kto o tym wie...
W drugim pojezdzie w kolumnie czołgów jechał d-ca jednostki w stopniu generała. Ok. 60 km od Gdańska (w lesie) otrzymał 2 koperty - jedna miał otworzyć natychmiast a druga dopiero 5km przed Gdańskiem. Rozkazy przywiozlo dwóch żołnierzy zawodowych WSW. Czekajac na otwarcie drugiej koperty czołgisci prosili tylko o podanie przybliżonej liczby ,,niemieckiego desantu, który opanował Stocznie Gdańska".
- 3 1
-
2020-12-03 01:24
,, Człowiek z zelaza" (1)
Wajda zrobił film w 1976 roku. Już było wiadomo, że za 4 lata w czasie Olimpiady Moskwie coś się zacznie. Zwracam uwagę na rolę Bogusia Lindy - on miał zdobyc zaufanie młodych. A dziś z kim trzyma Boguś? Tak jak i Janda - świetnie śpiewa ale popiera... ,,swoich".
- 11 7
-
2020-12-03 08:51
Ja zwracam uwagę na role w filmie "O dwóch takich co ukradli księżyc""
Komuniści już wtedy manipulowali żeby naród polubił bliźniaków....
....potem w 1981 tylko jednego internowali: drugiego zostawili w odwodzie na wypadek gdyby komuna nie upadła.
W ten sposób niezależnie od sytuacji jeden był "zasłużony".
Nauki stryja Heńka Świątkowskiego rodem z NKWD?- 1 5
-
2020-12-03 02:01
Post komuna musi być napiętnowana zawsze za lata zniewolenia Polski przez ich ojców ! (2)
Precz z komuną !
- 14 2
-
2020-12-03 05:23
Nie da rady, Julka z Kryśką i Stasiem siedzą w neo TK
- 6 2
-
2020-12-03 13:59
Chcesz żont usunąć?
- 0 0
-
2020-12-03 04:22
Teraz powinny byc protesty przeciw korduplowi (3)
- 14 21
-
2020-12-03 05:15
Koniec przepustki
Wracaj do szpitala na Srebrzysku.
- 8 6
-
2020-12-03 11:41
No i są...
ponoć nie legalne...
Przynajmniej nie tak legalne jak jego brunatni pseudopatryjoty- 1 0
-
2020-12-03 17:51
Kurdupel jest idealista.
I takiej Polski jakiej on chce to raczej nie doczekamy bo przeszkadzaja mu w tym wywrotowe srodowiska marxistowskie w Polsce, w Brukseli i chyba na Kremlu. Starzy kawalerowie zawsze sa tacy i to jest ich wielki plus.
- 0 0
-
2020-12-03 05:06
Byłem wtedy kowalem na K2 (1)
Byłem pod komitetem , widziałem pod nieistniejącym barem Ruczaj jednego zabitego a twarz miał o ironio przykrytą gazetą Trybuna Ludu. Gdzie Pan Był wtedy Panie Bolek. Nikt o tobie nie słyszał jak próbujesz dorobić sobie życiorys.
- 12 5
-
2020-12-03 07:28
weż leki
- 0 9
-
2020-12-03 05:33
Zbliża się rocznica grudnia. Władza znów będzie chciała się podczepić. Że ludzie to wszystko kupują....
- 7 5
-
2020-12-03 05:58
50 rocznica (3)
A winnych brak
- 13 0
-
2020-12-03 07:02
zupełnie jak teraz Pis niszczy Polskę a winnych brak (1)
- 1 10
-
2020-12-03 17:55
Glupek
- 2 0
-
2020-12-03 17:54
Winnych brak bo dawno zmarli.
Tylko Zydzi ktorzy przezyli holocaust zyja i wiecznie zyc "beda".
- 0 0
-
2020-12-03 06:15
Wtedy rządził coraz bardziej oderwany od rzeczywistości dziad (1)
A milicja chciała się wykazać gorliwością.
- 7 4
-
2020-12-03 11:42
To w sumie
Tak jak teraz
- 0 0
Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.