• Kino
  • Mapa
  • Ogłoszenia
  • Forum
  • Komunikacja
  • Raport

Rośnie szansa na trasę kolejową PKM Południe

ms
4 stycznia 2021 (artykuł sprzed 3 lat) 
Najnowszy artykuł na ten temat Co najmniej 30 mln zł za projekt PKM Południe
Mapa prezentująca rekomendowany przebieg PKM Południe, który będzie obecnie analizowany w ramach STEŚ. Mapa prezentująca rekomendowany przebieg PKM Południe, który będzie obecnie analizowany w ramach STEŚ.

Ostatniego dnia starego roku ogłoszono przetarg na ważny dokument dla projektu PKM Południe, czyli nowej linii kolejowej łączącej śródmieście Gdańska z Łostowicami i Borkowem, a po rozwidleniu z Jasieniem, Pruszczem Gdańskim i Starą Piłą na Kaszubach. To inwestycja zaplanowana na 15 lat.



Kto powinien sfinansować budowę trasy PKM Południe?

Należąca do samorządu województwa pomorskiego spółka Pomorska Kolej Metropolitalna SA ogłosiła 31 grudnia przetarg na przygotowanie Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowego (STEŚ) dla projektu o nazwie "Pomorska Kolej Metropolitalna Etap II - Rozwój infrastruktury transportowej w południowej części Obszaru Metropolitalnego Gdańsk - Gdynia - Sopot w powiązaniu z regionalną siecią kolejową województwa pomorskiego".

Przy tak długiej nazwie prościej będzie używać jej bardziej zrozumiałego zamiennika, czyli PKM Południe.

Wykonanie dokumentu jest konieczne m.in. do potwierdzenia możliwości realizacji tego projektu, wskazania niezbędnej rezerwy terenowej oraz optymalnego etapowania całej inwestycji.

Zainteresowane opracowaniem tej dokumentacji firmy mają czas do 8 lutego 2021 r. na złożenie swoich ofert. Jedynym kryterium wyboru zwycięskiej oferty będzie jej cena.

Wybrany w przetargu wykonawca będzie miał ponad dwa i pół roku na opracowanie STEŚ. Czas upłynie 30 września 2023 r.

- Studium Techniczno-Ekonomiczno-Środowiskowe jest szerokim opracowaniem przedprojektowym, które służy określeniu założeń technicznych przyszłej inwestycji, jej efektywności ekonomicznej oraz uzyskaniu decyzji środowiskowej - wyjaśnia Grzegorz Mocarski, prezes PKM SA. - Wykonanie tego dokumentu jest konieczne do potwierdzenia technicznych możliwości realizacji inwestycji oraz wzajemnej koordynacji z innymi projektami realizowanymi lub planowanymi na tym obszarze. STEŚ pozwoli także na wskazanie niezbędnej rezerwy terenowej. Opracowanie tej dokumentacji przed końcem 2023 r. pozwoli na rozpoczęcie fazy projektowej dla PKM Południe już w nowej perspektywie unijnej.
Punktem wyjścia dla tego wizjonerskiego projektu są rekomendowane wcześniej przez Biuro Rozwoju Gdańska warianty nowych tras kolejowych na południu Trójmiasta, które w lipcu, podczas konferencji z udziałem samorządowców z Obszaru Metropolitalnego Gdańsk - Gdynia - Sopot, przedstawili wspólnie marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk i prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz. Wówczas też dalsze prace nad przygotowaniem nowego projektu powierzone zostały samorządowej spółce PKM SA.

Zachód Trójmiasta już ma kolej, teraz czas na południe



- Oddana do użytku w 2015 r. linia Pomorskiej Kolei Metropolitalnej otworzyła komunikacyjnie Trójmiasto w kierunku zachodnim i stała się silnym bodźcem do rozwoju transportu kolejowego w całym regionie - mówi dziś marszałek województwa Mieczysław Struk. - Gdańsk Południe i jego najbliższa okolica to silnie rozwijająca się część Gdańska i okolicznych gmin Pruszcz Gdański, Kolbudy i Żukowo, gdzie w kolejnej dekadzie zamieszkać może aż 100 tys. nowych mieszkańców. Naszą rolą jest zapewnić im efektywny, niezawodny i niskoemisyjny transport. Dlatego jako samorząd wojewódzki zaproponowaliśmy gminom zrzeszonym w Obszarze Metropolitalnym Gdańsk - Gdynia - Sopot wspólną realizację nowego, wizjonerskiego projektu kolejowego w ramach kolejnego etapu projektu PKM - wyjaśnia marszałek.
- Myślę, że po sukcesie linii PKM dziś nie trzeba już nikogo przekonywać do sensowności budowy linii kolejowej w kierunku południowych dzielnic Gdańska - dodaje Leszek Bonna, wicemarszałek województwa odpowiedzialny za transport w regionie. - Natomiast dzięki STEŚ poznamy m.in. wstępny koszt poszczególnych etapów inwestycji. Późniejsza decyzja o budowie PKM Południe będzie uzależniona przede wszystkim od możliwości zdobycia funduszy unijnych na jej sfinansowanie.

Możliwy przebieg trasy PKM Południe



Na tym etapie jest jeszcze zbyt wcześnie, aby mówić o konkretnych terminach realizacji samej inwestycji. Ale wiadomo, jakie trasy będą brane pod uwagę w STEŚ.

  • Odcinek 1 - budowa/przedłużenie linii kolejowej o długości ok. 4 km od przystanku SKM Gdańsk Śródmieście w kierunku południowych dzielnic Gdańska do pętli Łostowice - Świętokrzyska, wraz z rozbudową funkcji przesiadkowych istniejącego tam węzła integracyjnego.
  • Odcinek 2 - budowa (przedłużenie odcinka 1) nowej linii kolejowej o długości ok. 3,5 km od węzła integracyjnego Gdańsk Łostowice-Świętokrzyska w kierunku zachodniej obwodnicy Trójmiasta do węzła integracyjnego Kowale wraz z budową tego węzła.
  • Odcinek 3 - budowa nowej linii kolejowej o długości ok. 6-7 km (zależnie od ostatecznego przebiegu i trasowania linii kolejowej) od węzła integracyjnego Kowale do włączenia w istniejącą linię kolejową nr 229 pomiędzy Straszynem i Goszynem.
  • Odcinek 4 - modernizacja istniejącej linii kolejowej nr 229 na odcinku Stara Piła - Pruszcz Gdański o długości ok. 25 km.
  • Odcinek 5 - budowa nowej linii kolejowej o długości ok. 7 km (zależnie od ostatecznego przebiegu i trasowania linii kolejowej) od węzła integracyjnego Kowale do włączenia w linię kolejową nr 248 (PKM) pomiędzy przystankami Gdańsk Jasień i Gdańsk Kiełpinek.


Sprawdziliśmy: Budowa PKM Południe nie zablokuje budowy dróg na południu Gdańska
ms

Miejsca

Opinie (369) 7 zablokowanych

  • Do autora

    Drogi autorze. Może warto by było rozszerzyć ten artykuł o konsekwencje jakie spowoduje PKM. Ludzie nie wiedzą że PKM oznacza brak nowej świętokrzyskiej! Nowa niepolomicka też zapewne pod znakiem zapytania. PKM prawdopodobnie będzie oznaczać że żadna z planowanych dróg rozładowujący przeciążona i wiecznie zakorkowana Świętokrzyska nie powstanie bo miłośnicy PKM mają marzenie o pkm na południu. Może warto napisać co odbierze nam - mieszkańcom południa, linia PKM. Czy naprawdę mieszkańcy tego chcą a może są nieświadomi. Proponuję zweryfikować rzetelnie informacje i uświadomić ludzi.

    • 2 3

  • może by zaczęli od łatwiejszych usprawnień ruchu (1)

    czemu nikt nie zajmie się uruchomieniem ruchu dwukierunkoweggo na odcinku ok. 100m ! ul. Wielkopolskiej między Przebiśniegową a Świętokrzyską?? Jeden kierunek na tym odcinku (wjazd tylko od Świętokrzyskiej) jest przyczyną codziennych kilometrowych korków na Niepołomickiej, ponieważ mnóstwo aut zjeżdża tam w Świętokrzyską w lewo w kierunku Kowal, a auta zjeżdżające na tych światłach w prawo czekają kilka zmian świateł.... a korek się wydłuża....
    a my tu ekscytujemyy się mglistą perspektywą budowy PKMPołudnie :(

    • 4 0

    • Jak Ty chcesz tam zrobić ruch dwukierunkowy?

      Przecież tam nie ma miejsca żeby dwa auta się minęły.

      • 0 0

  • nie potrafią utrzymać SKM do Tczewa, a zabierają się za nowe torowiska (2)

    megalomania - na koszt podatnika. Tramwaj szynowy ma sens kiedy jeździ niezawodnie i jest zsynchronizowany z dojazdem lokalnym. Weźcie się najpierw za lokalne busiki by dowoziły ludzi do stacji. I za codzienną ( wł. conocną) konserwację torowiska i taboru.

    • 10 3

    • SKM do Tczewa jest własnie ciężkie do realizacji z powodu znacznego obciążenia torów ruchem dalekobieżnym i towarowym (1)

      gdyby dodatkowe tory były aż do Tczewa to i SKM by jeździło tu regularnie.

      • 4 1

      • towarowe jeżdżą głównie w nocy

        pamiętam czasy gdy SKM jeździła do Tczewa, towarowych i dalekobieżnych nie brakowało (samochodowy transport był słabo rozwinięty)

        • 1 0

  • Rondo Starogardzka- Niepołomicka 2029 (1)

    Ciekawe czy do 2029 roku powstanie rondo na łączeniu Starogardzkiej z Niepołomicką. A oni kolej chcą budować... hehe

    • 13 1

    • w listopadzie pisałam na ten temat do zarządu dróg, dostałam uprzejmą odpowiedź że takie rondo powstanie, HURA !

      • 0 0

  • To od razu odbudowa linii do Skarszew

    I dalej do Kościerzyny i Starogardu. Przecież tam także mieszka dużo ludzi a budowa linii kolejowych powoduje rozwój okolic

    • 5 0

  • (4)

    Marne szanse by kolej wybudowali tak predko tym bardziej za obwodnice, nie lepiej rozwinać siec tramwajową stworzyc lepsze połaczenia z wszystkim dzielnicami??

    • 12 16

    • (1)

      Według mojej opinii kolejka dużo szybciej przemieszcza się niż tramwaje. Rozwijanie w odległych rejonach Gdańska linii tramwajowych nie ma sensu,czas dojazdu do centrum jest najważniejszy.

      • 4 0

      • Bydgoszcz czas dojazdu pociągiem z Fordonu do centrum 20 min. Dojazd tramwajem znacznie dłuższy. Czyli tutaj argument czasu nie ma zastosowania

        • 0 0

    • (1)

      Tramwaj ma za małą pojemność i za często staje na światłach. Jest za wolny.
      SKM to super pomysł. Przystanek - Świętokrzyska następnie przystanek Trakt Św.W. i następny Śródmieście. Parę minut i masa ludzi jest w centrum.

      • 8 0

      • Ale tramwai puścisz więcej niż jeden skład SKM. Popatrz sobie ile ludzi jeździ do Wrzeszcza kolejką a ile tramwajem. Opowieści z cyklu puste tramwaje pełne pociągi już nieraz przerabiano. Fordon w Bydgoszczy ma mniej więcej tyle mieszkańców jak Południe Gdańska a mimo to zbudowano tam tramwaj nie SKM mimo że czas dojazdu do centrum wynosił 20 min a tramwaju znacznie dłużej.

        • 0 1

  • Nowa Letnica (16)

    Mieszkańcy Nowego Portu czekają na obiecaną reaktywację kolejki SKM do Brzeżna......

    • 102 28

    • To Nowego Portu czy Nowej Letnicy? (12)

      Z Nowego Portu masz tramwaj, który jedzie co prawda trochę dłużej do Twarde (przesiadka SKM) czy do Głównego, ale uwzględniając dojście do przystanków tramwajowych w stosunku do dojścia do np. Gdańsk Brzeźno, czy powstających biurowców na Jana z Kolna to różnica jest niewielka, a i pasażerów za mało na SKM.

      • 6 10

      • (3)

        na Południe też możesz mieć tramwaj i będzie lepszym rozwiązaniem niż PKM. Do tego tańszym.

        • 1 5

        • Ha ha tramwaj na południe (2)

          No to chyba z kuszetkami bo tymi drezynami z przystankami co 100 m to będziesz jechał dwa dni do centrum Gdańska

          • 8 0

          • Rozumiem że w Łodzi tramwaj jedzie dwa dni z Pabianic do centrum?

            • 0 0

          • a linia plażowa do Brzeźna w okresie wakacyjnym bodjaże 63

            to po prostu podróż poezja

            • 2 0

      • Nowa Letnica to niebawem będzie bardzo duże osiedle (7)

        • 18 1

        • Jak będzie to pomyślimy (3)

          Na 31.12.2019 liczba zameldowanych mieszkańców to 1 462. Mamy "kilka" dzielnic z większą liczbą, a gorszym skomunkowaniem.

          • 13 2

          • to myślcie (1)

            taczki zawsze się znajdą, nie takich się wywoziło

            • 1 5

            • W tym roku sie sprowadziłeś

              i już, teraz, szybko, kolejkę mi tu dawać, żądasz od pozostałych mieszkańców, którzy w wielu miejscach czekają na inwestycje. Wiedziałeś gdzie kupowałeś i jaka jest komunikacja. Kolejki zlikwidowano tu 20 lat temu.

              • 9 1

          • Zgadza się, rok temu liczba mieszkańców była taka, tyle że z miesiąca na miesiąc przybywa ilość mieszkań i mieszkańców i końca nie ma.

            • 5 2

        • SKM do Letnicy niepotrzebne (2)

          Bo to kierunek na Środmieście a teraz miejsca pracy są w Oliwie w OBC, to w drugą stronę

          • 3 5

          • OBC to już przeżytek - praca zdalna spowoduje że tego typu przybytki będą stały puste

            praca stacjonarna to sady urzędy itp. a to jednak Centrum

            • 10 2

          • kwestia kiedy zmieni się mądrość etapu

            cały Gdansk w OBC pracuje, ciekawe

            • 5 2

    • kto obiecał ?

      • 6 2

    • (1)

      Tego akurat nikt poza Robygiem nie obiecywał.

      • 52 2

      • ale ładnie się reklamowali

        lokalizacja blisko kolej SKM czy jakoś tak

        • 33 2

  • Czyli linia tramwajowa z Migowa do Wrzeszcza nie powstanie?

    Skoro ma być PKM na południu to tramwaj do Wrzeszcza traci sens.

    • 2 0

  • Mam nadzieję że to nie powstanie (34)

    Hałas, wibracje, rzeźnia terenów zielonych i kompletna dewastacja przestrzeni miejskiej. Po prostu przez te tereny nie ma miejsca na takie fanaberie.

    • 86 642

    • Wróć na wieś.

      Będziesz miał/a/ bzyczenie pszczółek, ryczenie krówek no i niestety bluzganie wiecznie pijanego sąsiada. Mój zaś Gdańsk niech się spokojnie rozwija.

      • 0 0

    • zamiast tego lepiej pare tysiecy ekologicznych dizelkow co dizen rano (27)

      i do tego ladne i estetyczne parkingi

      • 95 5

      • To nie o to chodzi. (11)

        Już istniejąca część PKM ma słabą częstotliwość, bo wszyscy się żrą o finansowanie kursów (uprzedzając tych, którzy dali się bezmyślnie wciągnąć w nagonkę: marszałek sam nie sfinansuje nawet taktu 20-minutowego, bo nie ma takiej kasy; miasta nie chcą się dokładać choć to de facto kolej miejska); spytaj wójta Kolbud ile zamierza dokładać do kursów?
        Plan bardzo ładny i kolej w sumie przydatna, ale pomnóż problemy i kłótnie o kasę z obecnego etapu PKM tak spokojnie razy dwa.

        • 23 4

        • będzie się dokłądał (1)

          jak nie to nie będzie miał przystanku....zresztą dlatego takie inwestycje nie są realizowane z kasy samorządów, bo one nawet nie są w stanie budowy mostu zaplanować większego

          • 7 2

          • Które nie są, te nie są

            • 0 0

        • problem stary jak... samorząd (3)

          dlatego podróż do Elbląga czy Olsztyna była z przesiadką w Malborku. To samo jest na styku z zachodnio i kujawsko-pomorskim.
          Teraz trochę to usprawniono ale zaściankowa organizacja i myślenie zarządców jest nadal problemem...

          • 11 1

          • No milutko, tylko na tych połączeniach (o których piszesz) w lwiej części korzysta Elbląg. (2)

            Dzięki temu i przy bierności władz i mieszkańców miasta Elbląg stał się niemal sypialnią Gdańska. Czasem mam wrażenie że w tym Elblagu to taki sowiecki lud: mają wszystko w d*pie, aby tylko na gotowe przyjść na zorganizowane w Gdańsku miejsce pracy, nawet komunikację miejską rozwalili. Paradoksalnie chyba największym dobrodziejstwem dla miasta byłaby całkowita izolacja od Gdańska; wtedy musieliby się porządnie wziąć za swoje miasto i miejsca pracy na miejscu.

            • 15 7

            • no właśnie... (1)

              niech robol sam przyjeżdża do roboty za własną kasę.
              A zapłaci mu się po uważaniu... To przyjeżdża, skutecznie zatykając wszelkie drogi dojazdowe. Bo liczyć umie i widzi na czym wyjdzie do przodu.
              Gdańsk nie funkcjonuje w próżni a koncentracja wydatków pochodzących z dotacji również samorzadów, od lat budzi irytację interioru województwa...
              No ale, wicie, rozumicie...

              • 1 0

              • Elbląg to jest interior województwa?

                Warmińsko-mazurskiego chyba że

                • 0 1

        • To w kolbudach kolej nie będzie się zatrzymywała a w gdański będzie parkowanie za 10zl za godzinę. I zobaczysz jak długo wójt z kolbud będzie wójtem.

          • 5 0

        • wniosek jest oczywisty i nasuwa się sam

          pomimo wszelkich deklaracji i zapewnień oraz łechtania ego tego czy owego, najzwyczajniej nie jest nas stać na cywilizację i odpowiedni transport zbiorowy.
          Król jest nagi i jakie dochody takie i usługi...

          Ale kasę tłuc na biurowych brojlerniach to sie chce?

          • 2 0

        • Wiesz dobrze, że wydłużenie kursów SKM nawet w okolice Kowal to nie są znaczące pieniądze. (2)

          • 7 2

          • No to dziękuję za dalsze komentarze. (1)

            Widać jak bardzo się orientujesz w temacie ;)

            • 2 4

            • Wracaj

              Wracaj na FPW.

              • 1 0

      • (4)

        No bo PKM na pewno zlikwiduje te parę tysięcy dizelków. Fajnie się oszukiwać?

        • 2 33

        • zlikwiduje kilometrogodzinodizelki

          po prostu mniej ich będzie jeździć do centrum

          • 8 0

        • (2)

          Jak wzorem zachodnich miast zamknie się centrum dla samochodów i dowali konkret opłaty za parkowanie w dzielnicach ościennych to zlikwiduje.

          • 12 4

          • i wzorem miast zachodnich likwiduje się drogi w centrum i robi deptaki?

            • 4 1

          • Dowalmy opłaty za wychodzenie z domu

            To ani PKM ani samochodów nie będzie trzeba

            • 7 5

      • Szerokie arterie i wielopoziomowe węzły (7)

        ..Bo mentalnie niektórzy tkwią jeszcze w latach 60-tych.
        Tylko dywersyfikacja sposobu dojazdów jest recepta na korki. PKM południe powinna powstać na już. Parkingi w Kowalach i max w Łostowicach to szerokie trasy nie będą potrzebne.

        • 52 6

        • do tych węzłów... (2)

          jakoś trzeba dojechać... I szrota gdzieś zostawić...
          Więc łudzisz się, że dróg nie trzeba budować.

          • 8 11

          • wtedy tylko do węzłów a nie do centrum

            • 2 0

          • Teraz też dojeżdżają do tych "nieistniejących" węzłów i jadą dalej do centrum.

            Jakoś dziwnie największe korki tworzą się na zjeździe z górnego tarasu i na wyjazdach z centrum. Choć to nie reguła w 100%.

            • 6 0

        • (1)

          PKM i podział Łostowic na dwie części? To się mieszkańcy ucieszą - wszak we Wrzeszczu już widać skutki gdy linia kolejowa przecięła dzielnice tak że trudno dostać się na drugą stronę. Chyba że zrobią przejazdy kolejowe jak na Oruni by było jeszcze lepiej. Linia tramwajowa w zupełności wystarczy by zapewnić transport niemal do każdej dzielnicy. Niestety u nas są pomysły najdroższe i najtrudniejsze do spełnienia. Dla porównania Bydgoszcz nie inwestował w SKM na Fordon(mimo że są do tego warunki) lecz wybudował linie tramwajową. Ilość mieszkańców na Południu jest mniej więcej taka jak właśnie na Fordonie.

          • 2 14

          • Bydgoszcz nie inwestował w SKM na Fordon (mimo że są do tego warunki)

            Bydgoszcz nie inwestowała. bo kolej omija centrum. I tyle

            • 5 0

        • widać ze jesteś po humanistyce, o ile w ogóle masz wyższe ;) (1)

          Uwzględniłeś czynniki stale ale zapomniałeś o zmiennych. PKM jest potrzebna jak tlen, szerokie trasy również. Rozwój PKM wpłynie na atrakcyjność okolicznych gruntów, rozrastającą się zabudowę mieszkalno-usługową itp. Korki są w każdym dużym mieście, nikt sobie jeszcze z nimi nie poradził. Chcesz uniknąć korków, miast. Szczególnie tych "młodych" rozbudowujących się.

          • 5 6

          • miasta holenderskie zdecydowanie stawiające na rozwój systemów rower+kolej

            poradziły sobie z korkami. Wiele "szerokich" dróg w wielu miastach europejskich jest sukcesywnie przebudowywanych na bulwary z zielenią i komfortowymi warunkami ruchu pieszych, rowerzystów i klientów transportu publicznego. Jednopasmowe jezdnie niekiedy zostają, niekiedy są likwidowane.

            • 8 7

      • Pkm jezdzaca co godzine w ogole nie spowoduje, ze (1)

        ludzie zrezygnuja z aut. Nie da sie racjonalnie korzystac z czegos co jezdzi w takcie godzinnym.

        • 1 3

        • A zauważyłeś, co ile jeżdżą SKMki? I że PKM Południe to wprost przedłużenie linii od Gdańsk Śródmieście?

          • 2 0

    • Nie zgadzam sie z Twoja opinia. (1)

      Gdansk Poludnie to aktualnie potężnie rozwijająca sie dzielnica Gdańska, nie wiem czy nie najaktywniejsza pod względem nowych inwestycji mieszkaniowych.
      W tej części miasta co rusz powstają nowe bloki, powoli robi się mała Grecja, ale problemem w dalszym ciągu pozostaje komunikacja z resztą miasta.
      Codzienne korki do i z pracy (Gdańsk Śródmieście) stają się nie do wytrzymania, szczególnie biorąc pod uwagę umiejętności drogowe naszych mieszkańców, którzy skutecznie uprzykszają życie, myślę ze niejednej osobie ;((((
      Trasa na Poludnie jest wręcz niezbędna, czy to w formie PKM czy SKM badz tramwaju.

      • 12 2

      • tylko dlaczego nie przedluza tramwaju od wezla na Lawendowym Wzgórzu do wezla na Nowej Swietokrzyskiej?

        projekty na tramwaj na Nowej bulonskiej - Nowej Swietokrzyskiej do petli na Lostowicach Swietokrzyskiej byl juz dawno.

        po co PKM zamiast tramwaju? aby ludzie musieli dodatkowe bilety i karnety wykopowac?

        • 0 1

    • Złotówa?

      • 2 0

    • jest na jedną - dawna linia 229 odbudowa odcinka z Pruszcza

      przez Kolbudy i Łapino - reszta to jakiś absurd planistyczny - niech zajmą się infrastrukturą która istnieje i jest zaniedbana od dróg po chodniki.

      • 6 7

    • Kury na balkonie przestaną ci się nieść.

      • 127 10

  • Czekamy na przystanek Firoga (4)

    I połączenie go z Gdańskiem śródmiesciem

    • 3 5

    • czekamy na decyzje w sprawie rozbiorki tego przystanku

      niezwlocznie po wybudowaniu na zlecenie

      • 0 0

    • Ok, zobaczę, co da się zrobić

      • 1 0

    • Właśnie osiedle Klukowo cały czas się rozwija (1)

      • 0 3

      • Rozwija się...

        ...jak papier toaletowy.

        • 1 0

alert Portal trojmiasto.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść opinii.

Najczęściej czytane